Auteur: Wim van Hout
Masterclass Divers Organiseren
van Taylorisme naar tailor-made
Het eerste wat opvalt aan de stijlvolle locatie is het mooie en weidse uitzicht over het Naardermeer. De masterclass wordt verzorgd door Jaap Peters, ‘organisatieactivist’ en auteur van vele boeken, en Ruud Kleijnen, algemeen directeur en gemeentesecretaris, gemeente Veghel. De bijeenkomst geeft me in de loop van de dag dezelfde ervaring: een ruim uitzicht over de achtergronden en mogelijkheden van tailor-made werken, stijlvol gebracht.
Monique Brummans, directeur van Diemen & Van Gestel, leidt de masterclass in. Diemen & Van Gestel krijgt steeds vaker vragen over het nieuwe werken en stimuleert met bijeenkomsten als deze intersectorale kennisuitwisseling.
Jaap vertelt over de Limes, de grens van het Romeinse Rijk (60 v. Chr. – 400 n. Chr.), die dwars door Nederland loopt, tot aan de Zwarte Zee. Ten zuiden van de grens gold het Romeinse recht met het principe: handelen in de geest van de wet, Europees of Rijnlands denken. Ten noorden van de grens gold het Germaanse recht, gebaseerd op natuurrecht; alles mag, behalve wat expliciet verboden is. Vergelijk dit met de Amerikaanse grondwet. Hond in de magnetron gestopt? Wee de producent die dat in zijn gebruiksaanwijzing niet verboden heeft. Letterlijke interpretatie. Dit Angelsaksische en het Rijnlandse denken lopen bij ons door elkaar. Jaap pleit voor een terugkeer naar het Rijnlandse model, ook in organisaties: ruimte om zelf te denken. Veel organisaties zijn nog steeds gebaseerd op het werk van Taylor, een voorbeeld van Angelsaksisch denken. Om organisaties effectiever te maken, begon hij alles te meten en deelde werk op in stukjes. Deze manier van organiseren domineert de wereld, van Nederland tot China, van McDonalds tot autofabrieken tot en met… kantoren.
Medewerkers die meedenken? Liever niet. Zie organisaties waar de sociale media verboden zijn. “Regels stellen en tegenstribbelen”, aldus Jaap.
Vergelijk dat eens met Buurtzorg Nederland, waar de verzorgers onderling communiceren via nieuwe media. Bij vragen over de verzorging vinden en helpen collega’s elkaar, razendsnel. Medewerkers denken zelf, met als gevolg meer verantwoordelijkheid, werkplezier, efficiëntie, minder overhead en regels. ‘Meestribbelen’ in de stroom van veranderingen en mogelijkheden. De backoffice ondersteunt de frontoffice.
De ‘harkorganisatie’ houdt geen stand. Tijd voor Rijnlands denken.Ruud Kleijnen vertelt hoe de gemeente Veghel de transitie van Taylorisme naar tailor-made realiseert. Het nieuwe werken heeft negen principes, waarvan ik er drie noem:
Je bepaalt zelf hoe, waar, wanneer en met wie je werkt aan resultaten.
Niet je functie maar je talent bepaalt je waarde.
Je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen ontwikkeling.
Hoe realiseert Veghel het nieuwe werken? Voor alle medewerkers was er een schatkaart met daarop alle interventies voor de komende vier jaar; drie kwart daarvan was facultatief. Op basis van een heldere missie, die als kader dient, hebben vrijwilligers de visie geformuleerd. Deze is door medewerkers uitgewerkt in kernwaarden. De managers sturen inmiddels op deze waarden en niet op competenties.
Medewerkers geven – uiteraard binnen de kaders – hun dienstverlening vorm. Daarbij hebben zij veel vrijheid. In overleg bepalen zij wie wat doet. Fouten komen natuurlijk voor en dat is geen ramp. Een belangrijke regel: Don’t be stupid. De centrale vraag is steeds: Hoe draagt wat ik doe bij aan een excellente dienstverlening?
Diemen & Van Gestel heeft al 20 jaar als missie bij te dragen aan search, development en interim-management. Hun visie is dat diversiteit in organisaties en teams leidt to creativiteit, innovatie, passie en duurzame prestatieverbetering. Diemen & Van Gestel is partner in search en selectie, executive search, interim-management, coaching, loopbaanadvisering, organisatieontwikkeling en training. www.diemenenvangestel.nl
Drs. Wim van Hout, seniortrainer en -adviseur, Boertiengroep. Samen met opdrachtgevers bedenkt en verzorgt hij interventies over onder andere samenwerken en klantgerichtheid. Deze hebben veel impact, omdat ze nauw aansluiten bij de leerwensen en praktijk van de doelgroep, de organisatiedoelen én omdat de werkvormen verrassend zijn. Sinds 1982 traint hij duizenden deelnemers. www.boertiengroep.nl
