Alle artikelen - Abonneer je nu! :: Professioneel begeleiden

Veranderen in 3D

Auteur: Hans van Dael, Tineke Drewes, Aris Fickweiler
Hoe kan de kwaliteit van scholen zich robuuster ontwikkelen? Hans van Dael, Tineke Drewes en Aris Fickweiler delen hun reflecties hierover, gebaseerd op hun ervaringen met programma’s voor schoolontwikkeling in Friesland (Primo-Opsterland), Amsterdam (Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam) en Almere (Scholen Die Ertoe Doen).

€ 1,95

lees meer

Evidence based werken

Auteur: Hans van Dijck
In het kader van een collegiale visitatie mocht ik een hele dag lessen bezoeken en vragen stellen aan docenten, leerlingen en directieleden. Het thema was ICT-gebruik. De school had sinds twee jaar een iPad-klas waar leerlingen voor konden kiezen. Ik vroeg aan de schoolleiding of gemeten werd of leerlingen in de iPad-klas beter presteerden dan die in de andere klassen. De schoolleiding antwoordde dat dit niet onderzocht werd. Ze hadden zich die vraag eigenlijk nog nooit gesteld.

Gratis

lees meer

Het vertaalvermogen van schoolleiders

Auteur: Berit Lindemann
Het overheidsbeleid in de afgelopen decennia bevatte onmiskenbaar elementen van New Public Management (NPM). NPM wordt gezien als een totaliserend managementdiscours met een focus op prestaties en effectiviteit, resulterend in ‘vermanaging’ van publieke dienstverlening. De discussie over NPM ging en gaat vooral over het ‘wat’ ervan. Berit Lindemann laat zien dat ‘hoe’ schoolleiders ermee omgaan veel belangrijker.

€ 1,95

lees meer

Experts uit Brussel gelieven zich te onthouden

Auteur: Rudi Schollaert
Een kwart eeuw geleden had de academische wereld al achterhaald wat in onderwijsland niet werkte bij wat toen nog in-service training heette. Rond 1990 lichtte de generatie van Michael Fullan, Andy Hargreaves en David Hopkins de sluier van wat dan wel effectief zou kunnen zijn in in-service education. Die naamswijziging alleen al doet een groeiend inzicht vermoeden in de aard van het leren van onderwijsmensen. Professioneel leren niet als een mechanisch proces, maar als groei en ontwikkeling. Bildung als het ware. En naarmate de begrippen staff development en uiteindelijk - althans voorlopig - continuing professional development (CPD) ingang vonden, groeide in academische kringen wereldwijd de consensus over wat efficiënt en effectief is bij professionele ontwikkeling in het onderwijs.

Gratis

lees meer

Verbinding en dialoog als kritieke succesfactoren

Auteur: Iwan Basoski
Beleidsontwikkelingen in het mbo volgen elkaar in rap tempo op. Van leidinggevenden bwordt dan ook veel verwacht, maar tegelijkertijd is hun rol kwetsbaar. Hun succes staat of valt met hun vermogen om los van hun formele positie, de verbinding en dialoog aan te gaan met interne en externe stakeholders. Iwan Basoski geeft aan hoe leidinggevenden commitment kunnen realiseren bij de complexe opdracht waar mbo-scholen voor staan.

€ 1,95

lees meer

Ecologie van het onderwijs

Auteur: Hartger Wassink
‘Het lijkt me goed er nog iemand van het onderwijs bij te hebben.’ Ik hoorde het mezelf zeggen tijdens een overleg over een bijeenkomst die we zouden organiseren. Tegelijkertijd dacht ik: waarom vind ik dat? Ben ik zelf dan niet van het onderwijs? Wanneer mag je eigenlijk zeggen dat je ‘van het onderwijs’ bent? Ik heb nooit voor de klas gestaan, althans niet in het funderend onderwijs, althans niet als leraar. Wel heb ik als docent met allerlei groepen studenten gewerkt, in de leeftijd tussen 18 en 68. Als oudervrijwilliger heb ik lessen en lesjes gedaan met kinderen tussen 6 en 12. Ook voetbaltraining gegeven overigens, maar ik geef toe: dat mislukte volledig. Verder kom ik als onderzoeker en adviseur in scholen en praat daar met leraren en schoolleiders over wat ik waarneem. Meestal zijn dat goede gesprekken, waar zowel ik als die leraren wat van opsteken. Ik schrijf er ook over, vooral om er zelf van te leren, maar ook daarop krijg ik gelukkig af en toe een positieve reactie. Sinds een jaar of wat ben ik ook intern toezichthouder in het onderwijs. Sinds ik dat doe, realiseer ik me pas wat voor verantwoordelijkheid bestuurders en toezichthouders dragen en hoe lastig het is om het goed te doen. Je doet het op die plek namelijk bijna nooit goed. Er is altijd wel een belang waar je geen recht aan kunt doen. En ten slotte ben ik een ouder met kinderen in zowel het primair als het voortgezet onderwijs. Vroeger nam mijn vader mij mee naar zijn groentetuin. Wat spitten en wieden op zijn tijd vond hij een noodzakelijk onderdeel van de opvoeding. Ik heb er geen liefde voor tuinieren aan overgehouden, maar de manier waarop planten groeien, intrigeert me nog steeds. Zo’n groentetuin is een ragfijn ecologisch systeem van complexe afhankelijkheden. Regen en zonlicht worden omgezet in plantaardig materiaal, dat bij het vergaan door kleine beestjes in de grond weer wordt omgezet in voedingsstoffen voor volgende planten. Planten en dieren zijn elkaars hulpbron en concurrent tegelijk. Ook een school is een complex ecologisch systeem: leraren, leerlingen en schoolleiders zijn onderling van elkaar afhankelijk. De lessen van leraren worden door leerlingen verwerkt. Die leerlingen zullen jaren later zelf de ouders zijn die nieuwe leerlingen komen brengen, en in sommige gevallen zelfs de leraren die de volgende lichting leerlingen opleiden. Naast de groentetuin van mijn vader lag een vaart, waar we met de gieter water uit haalden. Even verderop was een bos, vol hongerige konijnen. Boven de tuin vlogen duiven, dol op de jonge bonenplantjes in het voorjaar. Allemaal externe invloeden en dan heb ik het maar niet over de invloed van klimaatverandering, deels veroorzaakt door ontwikkelingen helemaal in China. Zo is ook het onderwijs geen gesloten systeem. Leraren en leerlingen zijn niets zonder de inzet van ouders. Schoolleiders kunnen hun plannen wel vergeten, als ze niet gesteund worden door hun bestuur. Bestuurders kunnen prachtige visies hebben, maar zullen rekening moeten houden met landelijk beleid en regionale ontwikkelingen. Als de samenleving wil dat het onderwijs het probleem van religieuze radicalisering aanpakt, moet die samenleving niet vergeten dat dit niet geïsoleerd in de school kan gebeuren, maar dat iedereen hierin een verantwoordelijkheid heeft. Kortom: iedereen is van de wereld, iedereen is van het onderwijs. We zouden elkaar niet moeten uitsluiten in het streven naar goed onderwijs. We zien elkaar te veel als concurrent, terwijl we elkaar meer als hulpbron zouden moeten zien. Dit inzicht heeft mijn zoektocht door de ecologie van het onderwijs me opgeleverd. Hartger Wassink is onderzoeker en zelfstandig adviseur. E-mail: ecologie@hartgerwassink.nl

Gratis

lees meer

Wat is hiervan de ratio?

Auteur: Renée van Schoonhoven
Eind 2014 - vlak voor de kerst - sturen de OCW-bewindslieden een brief naar de Kamer over de rekentoetsen in vo en mbo. De brief krijgt even media-aandacht, vooral de sectorraden reageren kritisch. In de sfeer van de feestdagen, kerstbomen en oliebollen luwt de commotie wat, om eind januari, met een Kamerdebat in aantocht, weer op te laaien. Wat is er aan de hand met het rekenbeleid? Renée van Schoonhoven onderwerpt het aan een kritische beschouwing.

€ 1,95

lees meer

Boeken thema Leiderschap

Auteur: Anneke Westerhuis, Frank Evers, Hartger Wassink
Gelezen: Schildkamp, K. e.a. (2014). De datateammethode: een concrete aanpak voor onderwijsverbetering. Antwerpen/Apeldoorn: Garant. Gelezen: Dietvorst, C. & F. Strik (red) (2013). Inzicht in toezicht. Met bijdragen van onder andere Steven de Waal, Trudy Blokdijk en Rein Zunderdorp. Amsterdam: LeMix. Gelezen: Luc Stevens, l. & G. Bors (red) (2013). Pedagogische tact. Op het goede moment het juiste doen, ook in de ogen van de leerling. Apeldoorn: Maklu.

Gratis

lees meer

Schoolleiderschap tussen papier en praktijk

Auteur: Rudi Schollaert
Praag 2010 - een internationaal seminarie over schoolleiderschap. Aan de muur hangen foto’s van Nelson Mandela, Martin Luther King, Hillary Clinton, Alexander de Grote en... zie ik het goed, president Tito, of all people? Een greep uit de rolmodellen die de deelnemers aanbrachten om hun visie op leiderschap te illustreren. Schoolleiders uit twaalf landen bleken een duidelijke voorkeur te hebben voor inspirerende leidersfiguren. Voor enkele schoolhoofden uit Oost- en Zuid-Europa mocht het zelfs ietsje meer zijn, eerder het type ‘verlicht despoot’.

Gratis

lees meer

Kwaliteitszorg op zijn Nederlands

Auteur: Gilbert Deketelaere
Op 4 november vond editie 2014 plaats van de jaarlijkse, landelijke conferentie voor medewerkers kwaliteitszorg in het voortgezet onderwijs. In zijn inleiding maakte de Vlaming Gilbert Deketelaere, voorzitter van het Vlaamse Schooloverstijgend Kwaliteitsnetwerk, een prikkelende vergelijking tussen de Vlaamse en Nederlandse kijk op kwaliteitszorg. Dit artikel is een bewerking van zijn inleiding.

€ 1,95

lees meer

Alle artikelen - Abonneer je nu!

Veranderen in 3D

Evidence based werken

Het vertaalvermogen van schoolleiders

Experts uit Brussel gelieven zich te onthouden

Verbinding en dialoog als kritieke succesfactoren

Ecologie van het onderwijs

Wat is hiervan de ratio?

Boeken thema Leiderschap

Schoolleiderschap tussen papier en praktijk

Kwaliteitszorg op zijn Nederlands

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk