logo-professioneel-begeleiden logo-professioneel-begeleiden
Filters

Alle artikelen - Abonneer je nu!

Examineren 3.0

Auteur: Dominique Sluijsmans & Luc Sluijsmans

Heeft u een zoon of dochter die binnenkort 16, 17 of 18 jaar wordt? Dan ziet het behalen van zijn of haar rijbewijs er anders uit dan u misschien in gedachten hebt. Het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) heeft namelijk besloten dat examenkandidaten per 2016 gebruik mogen maken van alle moderne snufjes die de auto biedt. Het was al toegestaan de navigatieapparatuur te gebruiken, maar nu mogen ook parkeersensoren, achteruitkijkcamera en dodehoekpiepers worden ingezet. Het nog altijd gevreesde theorieexamen blijft vooralsnog overeind. De nieuwe technologie heeft de laatste jaren ook in het onderwijs en het examineren een vlucht genomen. De meningen en onderzoeksresultaten over de wenselijkheid hiervan lopen sterk uiteen, maar zeker is dat de invoering van technologische middelen een mate van onomkeerbaarheid kent. Zo wordt een aantal examenonderdelen in het vmbo in digitale omgevingen afgenomen en wordt geëxperimenteerd met digitaal examineren in de Tweede Fase van het voortgezet onderwijs. Ook maakt technologie het mogelijk te werken met een rijkere set aan toetsvragen, zoals beelden, animaties en simulaties. Deze ontwikkeling van 2D- naar 3D-toetsen kan bijdragen aan een betrouwbaarder en meer valide oordeel over de ontwikkeling van leerlingen en studenten. Hoewel eigentijdse technologie kansen creëert voor de wijze van examinering, zien we tegelijkertijd hoe krampachtig en resoluut deze technologische realiteit uit het examenlokaal wordt geweerd. Zo hebben enkele hogescholen in het examenreglement opgenomen dat Smartwatches bij toetsafname niet zijn toegestaan. Sommige scholen overwegen zelfs het plaatsen van wifi-onderdrukkers in tijden van examens. Gezien deze paradoxale ontwikkeling is het van belang zorgvuldig te (blijven) onderzoeken hoe de onbeperkte toegang die lerenden dankzij hun ‘devices’ hebben tot informatie maar ook tot elkaar, optimaal kan worden benut om examenkwaliteit te versterken. Daarbij zien we examinering 1.0 als een eenzijdige doch zeer gedegen ‘one size fits all’ wijze van toetsing gericht op diepgaande beheersing van cognitieve leeruitkomsten. Bij examinering 2.0 wordt het toetsen verder verankerd in de visie op leren, waarbij meer aandacht komt voor formatieve toetsing en het beoordelen op maat. Examinering 3.0 richt zich vervolgens op het ontwerp van slimme, effectieve, interactieve en dynamische toepassingen van toetstechnologie, die in lijn zijn met eisen die in de toekomst aan studenten en leerlingen worden gesteld. De kunst zit in het verweven van examineren 1.0, 2.0 en 3.0. Te zoeken naar een gezonde mix tussen examineren mét high-tech - bijvoorbeeld door de inzet van de Smartwatch om aan te tonen dat je informatie betekenisvol kunt vertalen naar kennis - en het examineren zónder high-tech - bijvoorbeeld in een mondelinge examinering waar je alleen ‘jezelf’ tot je beschikking hebt. Om tot deze mix te komen is ontwerpdenken nodig: Waartoe leiden we leerlingen en studenten op? Wat zijn de doelen die we met hen nastreven? Welke stimuli geef je studenten om de juiste responses te krijgen? En welke (technologische) bronnen en tools mogen zij daarbij gebruiken? Hoe slim de nieuwe (achter)volgsystemen ook zijn, het blijft essentieel eerst vast te stellen welke leerdoelen centraal staan, waarom deze centraal staan en dan pas na te denken over (toets)vormen waarmee kan worden bepaald of deze leerdoelen zijn behaald. En net zoals je een jong volwassene niet meer voorbereidt op het rijden in een auto zonder alle gadgets in verkeerssituaties van 50 jaar terug, bereid je leerlingen en studenten nu anders voor op de hun toekomstige sociale- en arbeidsleven. Daarbij is het soms buitengewoon effectief om een lerende de digitale snelweg op te laten gaan om leerdoelen in razend tempo met alle beschikbare middelen te laten bereiken. Maar daarnaast blijft het noodzakelijk – misschien vaker dan we ons nu realiseren - de lerende de onverharde ventweg vol persoonlijke en professionele (val)kuilen te laten berijden. En dan zit er niks anders op dan stapvoets te rijden. We vonden het een eer om dit jaar op deze plek het afgelopen jaar de gastcolumn te verzorgen. Via ons twitteradres blijven wij onze (onderzoek)ideeën over curriculum- en toetsontwerp met u delen. Dominique Sluijsmans, Zuyd Hogeschool Lector Professioneel Beoordelen, dominique.sluijsmans@zuyd.nl Luc Sluijsmans, SLO Curriculumontwerper, l.sluijsmans@slo.nl
Gratis
lees meer

EXAMENS 2015-03 Volledige uitgave

INHOUD EXAMENS 2015-03 september 2015 Verdere versterking van examencommissies blijft nodig Martine Pol Het beoordelingsproces van afstudeeronderzoek bij de opleiding Huistherpie Froukje Jellema Soft skills digitaal examineren Herman Broeksma Inperken van strategische en calculerend toetsgedrag Neeltje Verhagen Uit de praktijk - Visitatie van contactlensexamens Ad de Jongh Examens in bedrijf: Teelen kennismanagement Desirée Joosten-ten Brinke en Karin Gerritsenvan Leeuwenkamp Redactioneel Gastcolumn Terecht of niet...? NVE Gezien en gelezen Literatuur Agenda Alles maar regelen In 2007 werd in het voortgezet onderwijs de regel ingevoerd dat het verschil tussen het gemiddelde cijfer op alle schoolexamens (SE) maximaal een half punt mag afwijken van het gemiddelde cijfer op het centraal examen (CE). Dit leidde tot enorme discussies over de inhoudelijke juistheid en de consequenties van die regel. Bij vakken waarbij het schoolexamen dezelfde leerdoelen dekt als het centraal examen, is het inderdaad raar als leerlingen voor het schoolexamen significant hoger scoren dan voor het centrale examen, maar is het vreemd als leerlingen op een schoolexamen Engels Gespreksvaardigheid anders scoren dan op het eindexamen Engels Leesvaardigheid? Echter de regel was er, met als gevolg dat sommige scholen de resultaten van de schoolexamens eerst door een cijfer-coördinator lieten controleren of het gemiddelde niet te hoog was. Indien dat wel het geval was, werden docenten verzocht de cijfers naar beneden bij te stellen. Net voor de zomer heeft de staatssecretaris aangegeven dat de regel zijn doel bereikt heeft – het verschil tussen SE en CE is kleiner geworden – en opgeheven kan worden. Het vingertje blijft echter geheven: als het verschil weer groeit, kan de regel weer onderdeel worden van de beoordeling van leerresultaten. Het opheffen van een regel past in de afspraken die de minister en de staatsecretaris gemaakt hebben in het kader van de Regeldrukagenda 2014-2017. Minder regels, en alleen regels als ze daadwerkelijk bijdragen aan het verhogen van onderwijskwaliteit. Een regel waar nu aan gesleuteld wordt, betreft het nakijken van de eindexamens. Aangetoond is dat de scores van de eerste corrector in het onderzoek hoger waren dan de scores van de tweede corrector, maar ook dat sommige scholen bij de eerste correctie soepeler beoordelen dan andere scholen1. Op basis van de eerste bevinding heeft de staatssecretaris voorgesteld de eerste en tweede corrector om te wisselen. De tweede bevinding biedt echter handvatten voor de professionalisering van docenten. Door docenten te trainen in hun beoordelingsvaardigheid en hen zicht te geven op de consequenties van het bewust ophogen van de scores, blijven docenten eigenaar van hun eigen onderwijs. Voorlopig is de regel van de baan, het is aan docenten om aan te tonen dat dat gerechtvaardigd is. Micha de Winter deed in zijn column2 een oproep aan docenten zinloos werk dat niet bijdraagt aan zinvol onderwijs te weigeren. Hij noemde hierbij als voorbeeld het opleveren van informatie waaruit blijkt dat de toets aansluit bij de leerdoelen van de betreffende cursus. Als reden om dit te weigeren geeft De Winter aan dat het niet empirisch is aangetoond dat het onderwijs er beter van zou worden. Helaas is het echter wel aangetoond dat er veel toetsen in het onderwijs gebruikt worden waarbij deze niet aansluiten op de leerdoelen. Ik steun het streven naar minder regels en hoop dat we met ons blad een bijdrage kunnen leveren aan de intrinsieke gedrevenheid van docenten om te werken aan onderwijskwaliteit. Veel leesplezier! 

€ 6,95

Flip het cijfer

Auteur: Dominique Sluijsmans & Luc Sluijsmans

De zomervakantie zit er weer op. Maar niet getreurd… de campingfaciliteiten, het animatieprogramma en de services van het vliegveldpersoneel zullen volgend jaar van een nog hogere kwaliteit zijn. Althans, dat mogen we verwachten als alle feedback die aan vakantiegangers wordt gevraagd leidt tot de geadviseerde verbeteringen. Wij hebben in ieder geval weer de nodige Wij zijn benieuwd naar uw mening!-mails ontvangen. Onze mening moeten we overwegend uitdrukken in een cijfer. Deze cijfers worden ingezet om zoekende consumenten ervan te overtuigen of te weerhouden een volgende vakantiebestemming of -activiteit te kiezen. In onze samenleving en vooral in het onderwijs groeien we op met cijfers. Vanaf de geboorteschreeuw tot aan het eindexamen zal ieder individu – bij benadering – 6135 cijfers ontvangen. Ook komend jaar zullen duizenden leerlingen en studenten hun lijst verder aanvullen met een nieuwe reeks cijfers. Deze cijfers moeten samen een beeld geven van waar zij staan, hoe het met hen gaat en welke kansen er liggen voor de toekomst. Ze zullen zeer snel snappen dat een vier behoorlijk belabberd is, je met een zesje prima door je onderwijsloopbaan kunt wandelen en het behalen van alleen maar negens en tienen kan leiden tot het predikaat ‘streber’. De geluiden dat lerenden vooral moeten werken aan hun 21e eeuwse vaardigheden worden steeds sterker. Dit betekent dat leerlingen naast kernvaardigheden zoals lezen, schrijven, communiceren en samenwerken vooral moeten leren creatief en kritisch te denken. Het opvallende is echter dat we met de wijze waarop nu cijfers worden gegeven - en dat doen we zelfs voor rijkere beoordelingsmethoden als een portfolio of een mondeling tentamen – de ontwikkeling van vaardigheden juist afremt: alle rijke informatie die wordt gebruikt om tot een goede beslissing over een prestatie te komen wordt in een trechter geworpen waaruit alleen nog maar een informatiearm cijfer druppelt. In een tijd waarin onderwijsmodellen steeds vaker worden ‘geflipt’, wordt het ook tijd de cijfers te ‘flippen’. Laten we de cijfertrechter omkeren! Hoe interessant is het als docenten met hun collega’s en lerenden het gegeven cijfer weer eens gaan uiteenrafelen. Dat zij met elkaar in gesprek gaan over de beslisregels, de cesuur en de gevolgen die het cijfer heeft voor toekomstig leren. Dat zij debatteren of het cijfer wel een goede reflectie is van de beoogde leerdoelen. Maar is het niet ook boeiend een bijeenkomst te organiseren waarin de verzameling cijfers van verschillende leerinhouden naast elkaar wordt gelegd en waarin de samenhang wordt gezocht? En dan niet alleen de samenhang tussen verschillende vakken, maar ook de samenhang tussen schoolcijfers en cijfers op nationale toetsing zoals de eindtoets en de centrale examens? En wat zegt het cijfer bovendien over het functioneren van de docent? Wij zijn ons ervan bewust dat de tijd voor een pleidooi om cijfers in het onderwijs af te schaffen nog niet rijp is, maar juichen het wel gesprek te gaan over de zin en onzin van het krijgen van een cijfer. Dus onze boodschap aan leerlingen en studenten is dan ook: Wees kritisch over het cijfer dat je krijgt en accepteer niet je eigen schouderophalend gedrag als je een verwachte onvoldoende krijgt of als je weer opgelucht ademhaalt bij een 5,6. Durf in gesprek te gaan over de wijze waarop een cijfer tot stand komt en de argumenten hiertoe. Niet om er een voldoende uit te slepen, maar om het proces erachter te begrijpen. Wees niet de passieve ontvanger van je cijfer, maar pak ook zelf de verantwoordelijkheid door actief en constructief mee te denken hoe het wellicht anders kan of moet. Flip dus ook jezelf! Want dan pas ben je goed op weg met het ontwikkelen van vaardigheden waar je nog een leven lang plezier van zult hebben, zelfs bij het kiezen van je juiste vakantiebestemming. Dominique Sluijsmans, Zuyd Hogeschool Lector Professioneel Beoordelen, dominique.sluijsmans@zuyd.nl Luc Sluijsmans, SLO Curriculumontwerper, l.sluijsmans@slo.nl
Gratis
lees meer

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk

Datum:
Locatie:

Download gratis deze white paper