logo-professioneel-begeleiden logo-professioneel-begeleiden
Filters

Alle artikelen - Abonneer je nu!

De mc-toets: een krasse grijsaard van honderd jaar

Auteur: Michael Nieweg

Anno 2014 bestaat de meerkeuzetoets – ook wel multiple choice toets of mc-toets genoemd – een eeuw. Een handige toetsvorm bij grootschalig onderwijs. De gevoelens over deze bejaarde zijn gemengd. MC-toetsen bevorderen een leerstijl waar het onderwijs eigenlijk niet op zit te wachten. Maar het is een taaie rakker en zoiets dwingt ook respect af. Zal de mc-toets in de klassieke vorm overleven? Frederick J. Kelly (1880-1959) ontwikkelde de mc-toets in 1914, precies een eeuw geleden. Zijn motieven zijn nog steeds goed herkenbaar: het uitbannen van subjectiviteit in beoordelingen en het grote tijdsbeslag dat beoordelen op docenten legde. Hij maakte gebruik van de toen nagelnieuwe inzichten uit de psychometrie om te komen tot een gestandaardiseerde toets en sloeg daarmee twee vliegen in één klap: objectiviteit in plaats van subjectiviteit en een eenvoudige administratieve aanpak bij het nakijken. Het cijfer was zo snel te bepalen. De mogelijkheid om gedragingen met kwantitatieve methoden te meten leidde tot het inzicht dat daarmee het gedrag zélf werd gestandaardiseerd, dit tot afkeer van Kelly. Maar in een tijd waar de industrie en de bureaucratie vakmensen nodig had die repetitieve taken konden uitvoeren, zag men voordelen in het standaardiseren en kwantificeren van leerresultaten op basis van grootschalig toetsen. Ook beleidsmatig waren er voordelen: onderwijsinstellingen konden gelijke opbrengsten realiseren. De resultaten van leerlingen, scholen, steden en staten werden onderling vergelijkbaar. Docenten - en ook Kelly - waren daar niet blij mee. In hun visie dient onderwijs de ontwikkeling van de unieke en individuele talenten te bevorderen. Gestandaardiseerd gedrag doet dit niet, en kan ook vervreemdend werken. Vanaf de introductie werd de mc-toets bejubeld én verguisd. In de loop der tijd zijn de bezwaren scherper geformuleerd. Kern is dat de mc-toets een reproductieve in plaats van een betekenisgerichte leerstijl bevordert. En dat laatste is juist de bedoeling van (hoger) onderwijs. De mc-toets is geen neutraal instrument maar het sluitstuk van een opvatting over leren en lesgeven.  Voor- en tegenstanders Er zijn ook nu nog critici en voorstanders – beiden laten zich ruim gelden op internet. Critici wijzen er op dat het onderwijs van de 21ste eeuw niet kan worden uitgevoerd zoals aan het begin van de 20ste eeuw, omdat de samenleving, bedrijven en beroepen zichzelf steeds vernieuwen. Voorstanders wijzen erop dat het een goede en tijdloze uitvinding betreft die het grootschalige onderwijs veel voordelen biedt. Onderwijssituaties variëren enerzijds in de mate waarin de docent de student opvoedt tot zelfstandig denker en anderzijds in de mate waarin kennis doel of middel is. Mc-toetsen passen het beste in instructiegericht onderwijs en zijn een goede keuze voor grote studentengroepen als het gaat om: gestandaardiseerde kennis en/of cognitieve vaardigheden die iedereen moet beheersen; complexe kennis en/of cognitieve vaardigheden waarvoor een andere aanpak te tijdrovend is; kennis en/of cognitieve vaardigheden die veiligheid, gezondheid of regelgeving borgen. Gelden deze motieven niet, dan is het in de meeste gevallen beter voor een andere toetsvorm te kiezen.  Het is tevens de vraag of er inmiddels niet meer mogelijk is. De informatiesamenleving biedt ongekende kansen: we zullen steeds beter in staat zijn om het onderwijs te personaliseren, studenten te laten samenwerken en de leeromgeving te informaliseren. Met tijd- en plaatsonafhankelijk onderwijs kunnen studenten kennis opdoen via webcolleges, studieopdrachten en peerfeedback. De honderdjarige heeft na een eeuw nog dezelfde kracht en dezelfde beperkingen. De moraal moet dan ook zijn: gebruik hem waar het nog moet, maar vervang hem waar het kan. Deze Gastcolumn is een redactionele bewerking met toestemming van de auteur van het stuk van drs. M.R. Nieweg getiteld: ‘Honderd jaar oude mc-toets nog steeds bejubeld en verguisd’ (https://score.hva.nl/blog_score/Lists/Berichten/Post.aspx?ID=3). Nieweg is werkzaam bij de Faculteit Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam. E-mail: m.r.nieweg@hva.nl.
Gratis
lees meer

EXAMENS 2014-02 Volledige uitgave

INHOUD EXAMENS 2014-02 mei 2014 Dataforensics: geen sinecure, Het analyseren van examengegevens op zoek naar mogelijke fraude. Annie Kempers-Warmerdam Gepubliceerd beleid van de Examencommissie, Transparantie en rechtszekerheid. Ton Lamers Terecht of niet? Eens dyslectisch - altijd dyslectisch Annemarie de Knecht-Van Eekelen Voorwaarden voor valide beoordeling van beroepsbekwaamheid, Een handreiking voor het HBO Gerard J.J.M. Straetmans Gastcolumn: Op een zwoele zomeravond Alex van de Kerkhof Examenkenmerken en verschillen tussen correctoren, corrigeren van het centraal schriftelijk examen - deel 3 Hans Kuhlemeier, Esther Kuijs, Stefan Boom, Hugo Gitsels en Ed Kremers De Statistiekfabriek, Uit de praktijk, Caspar Groeneveld Examens in Bedrijf, De stichting Studiebegeleiding Leiden. Desirée Joosten-ten Brinke en Alex van de Kerkhof Gezien en gelezen Literatuur/ Agenda Verenigingsnieuws Redactioneel: Toetskwaliteit. Kwaliteit van toetsen vraagt om een visie over toetsen die weergeeft waar je als opleiding of toetsorganisatie over een aantal jaren zou willen staan. Wat wordt verstaan onder kwaliteit kan variëren van persoon tot persoon en is ook afhankelijk van de rol die je hebt. Als ik tijdens trainingen vroeg wat de deelnemers – veelal docenten – verstaan onder kwaliteit van toetsing, dan kreeg ik een aantal jaar geleden voornamelijk antwoorden in de trant van “een toets moet aansluiten bij het doel dat ik wil meten”, of “de uitslag op de toets moet een juiste weergave zijn van het kennisniveau van de student”. Bijna alle antwoorden richtten zich op de basiscriteria van een goed toetsinstrument: betrouwbaarheid, validiteit en bruikbaarheid. De visie van docenten beperkte zich voornamelijk tot de visie op de kwaliteit van de toets bij het eigen vak. De laatste jaren zie ik een verschuiving optreden in de antwoorden. Nu hoor ik ook antwoorden als: “toetsen moeten aansluiten bij het onderwijsbeleid” of “er moet feedback worden gegeven”. Toetsen worden gezien als een onderdeel van een groter geheel waarin de ontwikkeling van studenten centraal staat. De huidige - positieve én negatieve - aandacht voor toetsing in het onderwijs draagt bij aan het tot stand komen van een visie over toetsing. Discussies over toetsing, bijvoorbeeld in LinkedIn-groepen, kunnen hier op een goede manier aan bijdragen. Dilemma’s bij het beoordelen van verslagen, het inzetten van externen in examencommissies, of het voorkomen van fraude zijn discussiepunten. Opvallend is dat de online discussies vrij kort zijn en onderbouwing van antwoorden ontbreekt veelal. Indirect en zeker op de lange termijn geloof ik wel dat zulke discussies bijdragen aan kwaliteit. Het brede scala aan besproken onderwerpen laat zien wat er allemaal komt kijken bij kwalitatief goede toetsing. Door het formuleren van je eigen visie op toetsing geef je antwoord op de vraag hoe jouw toekomstbeeld over toetsing is en hoe je binnen je opleiding of toetsorganisatie wilt omgaan met veranderingen. Wat zijn de doelen die je wilt bereiken en met wie ga je dat samen doen? Het samen met anderen je doelen en visie over toetsing formuleren is een ontwikkeling die volop is ingezet. Het rapport Vreemde ogen dwingen van de Commissie Bruijn uit 2012 heeft daar zeker aan bij gedragen. Ook al was dit rapport met name gericht op het hbo, de hele onderwijskolom doeter zijn voordeel mee. De verschuiving van antwoorden tijdens mijn trainingen zijn wellicht ingegeven door dit rapport, maar niet alleen daardoor. Ik vond het erg leuk om tijdens een van de laatste trainingen te horen dat iemand geïnspireerd was om na te denken over kwaliteit van toetsing door een artikel in het tijdschrift EXAMENS … en of ik dat tijdschrift kende…. Ik hoop van harte dat u ook dit keer weer geïnspireerd raakt door de artikelen in dit nummer en dat het mag bijdragen aan uw eigen visieontwikkeling over toetskwaliteit. Mw. dr. D. Joosten-ten Brinke is hoofdredacteur van EXAMENS, lector Eigentijds toetsen en beoordelen bij Fontys lerarenopleiding Tilburg en universitair hoofddocent bij de Open Universiteit.

€ 6,95

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk

Datum:
Locatie:

Download gratis deze white paper