Hieronder kunt u inloggen op uw account bij ProfessioneelBegeleiden.nl en uw favoriete uitgaven/artikelen (gratis) downloaden!
> Heeft u nog geen account?
Klik hier om u gratis te registreren!
INHOUD THEMA 'WERK VINDEN' (april 2015) Van ritueel naar goed werkgeverschap, Paul Stallenberg Meer dan werk zoeken, Doreen Admiraal & Harrie van den Brand Dé loopbaancoach bestaat straks niet meer, Guido Welter & Corrie Verkerk Dress for Success, Martin Reekers Werkloosheidscijfers in beeld, Robert de Vries PRAKTIJK Begeleiding bij re-integratie, Hanneke Wessels Kunst en loopbaanonderhoud, Louise de Vries Lentsch Timing: de nieuwe code voor werk vinden, Tolja van de Bilt Van WW tot eigen bedrijf, Jules Frenay Kwaliteiten voor de 21ste eeuw, Martin Reekers Waar blijft die baan?, Els Ackerman Video steeds belangrijker in sollicitatieprocedure, Martin Broekhuis De lunch met Dagmar Bloeming, Marlies van Venrooij Professies onder vuur - De toekomst ligt in het verleden KENNIS, KUNDE & ONDERZOEK Op zoek naar veerkracht, Fabian Dekker Toptalent zoekt toekomst, Claartje van Sijl Waarom komen werkloze 50-plussers moeilijk aan een baan?, Sarah Vansteenkiste, Nick Deschacht & Luc Sels OPINIE EN DISCUSSIE Werkzoekende beste af met allround coach, Yvonne van Holsteijn Breder werken, Jacqueline Kruunenberg & Els Ackerman Laat de werknemer zelf kiezen, Tom Spitters Werksite: meerwaarde betwist, Stijn Happel Werksite: een voorlopig laatste woord, Tom Luken EN VERDER Column: Werk vinden, Els Ackerman Facebookvrienden kunnen helpen, Aaltje Vincent Boekbesprekingen Cartoon Werk zoeken, vinden en creëren 'Werk vinden' roept bij mij direct beelden op. Een zo'n beeld is over hoe het in menige (Amerikaanse) speelfilm gaat. Je koopt een krant, neemt plaats op een bank in een park of in een café, zoekt de pagina met personeelsadvertenties, omcirkelt met een ballpoint de eerste die je wel wat lijkt, en in de volgende scène heb je het gewenste werk. Soms zit er nog een sollicitatiegesprek tussen, maar daarin is de baas met wat humor en zelfvertrouwen makkelijk te overtuigen. "You're hired." Hier en nu gaat het heel anders. Gisteren sprak ik een jonge psycholoog, met een master klinische neuropsychologie. Hij werkt nu al meer dan een jaar als bordenwasser in een zorginstelling. Enkele weken terug een jonge vrouw met twee masters (culturele antropologie en rechten), die al geruime tijd vrijwilligerswerk doet. Het lukt ze niet om werk te vinden dat aansluit bij hun opleiding. Een lot dat veel jongeren delen. De jeugdwerkloosheid in Nederland, gedefinieerd naar internationale maatstaven, bedraagt 11 procent. In sommige andere landen is het nog veel erger. In Griekenland is ruim de helft van de jongeren van 15 tot 24 jaar werkloos. Ik werd er in een restaurant bediend door een gepromoveerd oceanograaf. De omslag van LoopbaanVisie illustreert hoe moeilijk het is om de weg naar geschikt werk vinden. Het symboliseert dat een goede baan – of misschien wel dé goede baan heel ver weg ligt. En dat je met behulp van anderen gericht moet zoeken. Maar waar moet je je verrekijker op richten? In feite is het een misleidend beeld. In de huidige werkelijkheid is werk vinden meestal niet zozeer een kwestie van gericht zoeken, maar meer van openstaan en van kansen grijpen. Van op allerlei manieren exploreren en netwerken. Niet alleen naar buiten kijken, maar ook naar jezelf: Wat bezielt je? Wat houdt je tegen? En vervolgens mogelijkheden naar je hand zetten of zelf mogelijkheden scheppen. Dus van werk zoeken, naar werk vinden, naar werk creëren. Als dat niet lukt middels een dienstverband dan aan de slag als zelfstandige. De nu bijna een miljoen zzp'ers zijn een teken aan de wand. De ontwikkelingen op het gebied van werk vinden volgen elkaar snel op. Deze editie van LoopbaanVisie biedt de loopbaanprofessional een impressie van de huidige state of the art. Met in het themagedeelte artikelen over het belang van uiterlijk en kleding bij werk vinden, ontwikkelingen in de samenwerking en mobiliteit tussen organisaties en de begeleiding van jongeren met bijzondere leer- of ondersteuningsbehoeften. Het praktijkgedeelte biedt verhalen over spoor 2 re-integratie, jezelf presenteren met een sollicitatievideo, geavanceerde vacaturesites, de hbo-stage, ontwikkelingen in het beroep bakker en het combineren van loopbaanwerk met kunstenaarschap. Het kennisgedeelte bevat stukken over de aanpak van jeugdwerkloosheid, de specifieke problemen in de begeleiding van intellectueel toptalent en de vraag waarom ouderen moeilijker werk vinden dan jongeren. Tot slot biedt LoopbaanVisie voer voor discussie, onder andere over Werksite, een site die tot doel heeft te bemiddelen tussen vragers en aanbieders van loopbaandiensten. We hopen met deze LoopbaanVisie loopbaanprofessionals kennis en inspiratie te bieden om cliënten nog beter te begeleiden bij het zoeken, vinden en creëren van bevredigend werk.
€ 6,95INHOUD THEMA 'ONTSLAG' (januari 2015) Nederland moet in beweging komen, Willem Wijnen Banen op de tocht, Tinka van Vuuren & Rien Seip Ontwikkelingen in werkgelegenheid, Tom Luken Wie ben jij zonder baan?, Eric van Lierop & Nannette Mees NICE werkt aan een internationaal profiel voor de loopbaanbegeleider, Frans de Blocq & Inge van der Putten PRAKTIJK De hele week schrijven, Mirjam Windrich Stappen zetten in zelfontplooiing, Annemieke Lobbezoo Roer om na ontslag uit eigen bedrijf, Jolanda Verweij Loopbaancoaching: assess op motivatie en bevlogenheid, Martijn Bakker Bruggen slaan tussen verschillende culturen, Ria Freijsen Van ontslag naar talenten en drijfveren, Annet Brinkhuis De lunch met Frans van Veen, Marlies van Venrooij Boeksamenvatting: Ik ben integer, jij bent integer, Els Ackerman Kanttekening: 'Als ondernemer ben ik de nieuwe melkkoe' KENNIS, KUNDE EN ONDERZOEK Wijzigingen in wet- en regelgeving 2015 en 2016, Marlies van Venrooij Hoe een koe een haas vangt, Jouke Post, Yvette Kokee, Djack Littel & Lidia van Engeland Levensloop van inloed op pensioenplannen, Marleen Damman OPINIE EN DISCUSSIE Houd mensen bij ontslag binnenboord, Rex Feenstra Astrologie en andere kwesties voor de loopbaanprofessie, Tom Luken EN VERDER Loopbaancongres 2014, Marlies van Venrooij Column: Geluk, Joke Tacoma Social media bij ontslag, Fiona Stoop Boekbesprekingen Cartoon Martin Reekers Wie komt er ‘beter’ uit Iedereen kent wel iemand die recentelijk ontslagen is of die de dreiging daartoe heeft ervaren. In mijn inner circle heeft mijn zwager onlangs zijn baan verloren en bij een goede vriend is het bedrijf waarvoor hij werkzaam was over de kop gegaan. Voor beide heren was het balen, maar zij zagen er ook de voordelen van in. Zo had mijn zwager nu de tijd om zijn dochter aan te moedigen tijdens haar deelname aan het WK kanopolo in Frankrijk. Op werkgebied heeft hij de overstap gemaakt van een functie als financiële controller naar een baan als docent. Die goede vriend is twee maanden gaan reizen in Thailand en is nu bezig om zijn eigen bedrijf verder te laten groeien. Twee verhalen van mensen die er ‘beter’ uit zijn gekomen. Mijn werk heeft de afgelopen vijf jaar voor een groot deel bestaan uit het begeleiden van medewerkers die onderdeel waren van een reorganisatie. Het valt me op dat het veel mensen niet lukt om er ‘beter’ uit te komen, laat staan ‘goed’. Elke dag lees je in de krant dat bedrijven reorganiseren of failliet gaan en dat er grote groepen mensen op straat komen te staan. Niet al deze reorganisaties en faillissementen halen het nieuws. Ook veel kleine bedrijven ontslaan mensen. Ontslagen worden bij een groot bedrijf heeft vaak als ‘voordeel’ dat er een sociaal plan moet worden opgesteld. Medewerkers krijgen hierdoor outplacementondersteuning, tijd om aan de situatie te wennen en mogelijk ook nog een zak met geld om de inkomstenderving te verzachten. Bij kleine bedrijven, die ook veel mensen op straat zetten, is er vaak geen tijd en budget om de ontslagen medewerkers te ondersteunen. Mede voor de mensen die geen financiële of morele ondersteuning krijgen, heb ik in 2011 het boek ´Ontslag! Welke Keuze Maak Jij?´ geschreven. Een ontslag doet veel met een mens; zekerheden worden weggehaald en je toekomst staat op losse schroeven. Wat goed dat wij als loopbaanprofessionals een bijdrage mogen leveren aan het ondersteunen van medewerkers in deze voor velen moeilijke periode. In dit nummer van LoopbaanVisie willen wij daar ook een bijdrage aan leveren. Eric van Lierop en Nannette Mees beschrijven de ‘transitiecirkel’ voor verliesverwerking. Verlies van een baan heeft ook te maken heeft met hechten en jezelf weer welkom voelen. In ‘Simultaan’ een persoonlijk verhaal van een communicatiewetenschapper die na een ontslag in het loopbaanvak terecht is gekomen en dat nu combineert met het organiseren van slow travel trips. Rex Feenstra bepleit in de rubriek ‘Opinie’ dat binnensluiten de regel wordt bij een reorganisatie. In dit nummer ook een wat ´taai´ en nuttig stuk over de WWZ, veranderingen in de duur van de WW en de introductie van de transitievergoeding. Tinka van Vuuren schrijft samen met Rien Seip helder over baan- of arbeidsplaatsonderzekerheid Ik hoop dat wij weer een mooie mix serveren van artikelen die prikkelen, inspireren en je informeren.
€ 6,95INHOUD THEMA 'TOEVAL' (oktober 2014) De loopbaanprofessional wil niet veranderen, Teun van Aken en Wouter Reynaert Toeval als richtingwijzer in leven en loopbaan, Albert de Folter De rol van toeval in loopbanen, Tom Luken & Marlies van Venrooij TOEVAL, de TOEpassing en de VALkuil, Prof. dr. Marinka A.C.T. Kuijpers Interview met dr. Guy Bauwen, Toeval is beïnvloedbaar, Martin Reekers Volg in vrijheid je bestemming, Han van Straaten Interview met Michael B. Arthur, "Loopbaanadviseurs zouden aandachtiger kunnen luisteren", Gert van Brussel PRAKTIJK Coachen met hoofd, hart en handen, Jolanda Verweij Mazzel en structuur vullen elkaar aan, Mariken van de Loo Ben je gevallen of werd je geduwd?, Faye Cossar Begeleiding bij keuzestress van adolescenten, wat werkt?, Hendrikje Veerman, Daphne Wiersema, Anne Koster, Japke Ebbinge en Hadassa Kruithof Bijzondere werknemers voor bijzondere werkgevers, Jacqueline Kruunenberg Boekhandels bieden moedig weerstand, José Otten ‘Bliede wezen mit niks’, Ans Tros De lunch met Eric Vullers, Marlies van Venrooij De Zwarte Zwaan, Tom Luken KENNIS, KUNDE EN ONDERZOEK Schatgraven in de ervaring, Martin Reekers The Contemporary Career Navigator, Chen Fleisher Looking for innovative solutions, Anna Bilon EN VERDER... Column: Toeval of voorbestemd?, Els Ackerman On- en offline: Toeval, Aaltje Vincent Boekbesprekingen Cartoon, Martin Reekers Toeval Twee hoofdredacteuren voor een blad, Tom Luken en Marlies van Venrooij. Wij kennen elkaar net een jaar vanuit de redactie van LoopbaanVisie. Wat ons verbindt is gedrevenheid voor het loopbaanvak en liefde voor het schrijven. Tom meer als wetenschapper en Marlies meer vanuit de praktijk. Wij hebben met dit nummer ‘Toeval’ een vuurdoop gehad in onze samenwerking als hoofdredacteuren. Naar ons idee is die goed verlopen, maar wij zijn benieuwd naar wat u vindt van het resultaat. Wij denken dat LoopbaanVisie een belangrijke rol kan spelen bij de verdere ontwikkeling van ons vak. Belangrijke doelen van de artikelen zijn informeren, inspireren en discussie op gang brengen. Dit werkt het best als de lezers zich actief bemoeien met de inhoud van het blad. Wij horen bijvoorbeeld graag wat u vindt van de thema's voor volgend jaar. Wij starten in januari met ‘Ontslag’, gevolgd door ‘Werk vinden’ en ‘Beloning’ en wij eindigen 2015 met ‘Zekerheid’. Waar wilt u vooral over lezen? Uw reacties en suggesties zijn welkom op hoofdredacteur@loopbaan-visie.nl. Wij realiseren ons dat wij dit blad samenstellen voor een brede doelgroep. Sommige lezers maken pas kennis met het vak. Andere hebben (bijna) alles al gezien op het gebied van loopbaanbegeleiding. LoopbaanVisie wordt gelezen door studenten en loopbaanprofessionals die werken in bedrijven, onderwijs- en overheidsinstellingen, adviesbureaus en eenmansbedrijven, maar ook door hr-professionals, managers, recruiters en bestuurders die interesse hebben in loopbaanontwikkeling. Het is een uitdaging om alle lezers van dienst te zijn. Om het blad inhoud te geven met waardevolle en leuke artikelen werken wij nauw samen met de redactie en (op iets grotere afstand) de adviescommissie (zie colofon). Aan dit nummer heeft ook de vorige hoofdredacteur Gert van Brussel nog belangrijk bijgedragen. Wij zijn blij met de soepele overdracht en de samenwerking met de mensen van uitgever Kloosterhof. Aan allen: veel dank! In dit nummer wordt toeval in loopbaanontwikkeling bezien vanuit verschillende perspectieven. Een greep uit de inhoud. Over de vraag hoe de loopbaanprofessional gebruik kan maken van toeval, hebben Albert de Folter, Ans Tros, Marinka Kuijpers en Mariken van de Loo geschreven. Faye Cossar en Han van Straaten leggen een relatie met astrologie. Wouter Reynaert en Teun van Aken relativeren het belang van de Noloc en certificering. Ook in de interviews van Martin Reekers en Gert van Brussel komt het toeval aan de orde. Laatstgenoemde interview is met een man die een grote invloed heeft gehad op het loopbaanvak, Michael Arthur ('boundaryless career'). Naar onze mening discussiestof genoeg. Wat denkt u bijvoorbeeld van astrologie bij loopbaanbegeleiding? En wat is het nut van plannen maken als toeval zo een grote rol speelt? Veel plezier en inspiratie bij het lezen van het themanummer ‘Toeval’!
€ 6,95INHOUD THEMA 'DURVEN' (augustus 2014) Helden aanmoedigen is ons werk, Alexander van den Berg ACT in loopbaanbegeleiding, Albert de Folter De angst om je grootheid te leven, Willem Glaudemans Durf te investeren, Tom Luken PRAKTIJK Ik bleek goed in het functieprofiel van oesterman te passen, Erik Bos Faalangst overwinnen door gedachtenkracht, Hermien Bogaard Kaalslag in de architectuur, José Otten Hoe introverten hun zichtbaarheid kunnen vergroten, Eline Sluys Het boeien en binden van buitenlands talent, Annette Rauh Een kwestie van durven, Jacqueline Kruunenberg De kracht van kwetsbaarheid, Martin Reekers Van incident naar loopbaanleerproces, Rob Stufkens Re-integratiebegeleiding bij kanker, Ria Freijsen Overheid zorgt voor luie burger, Een politicus De lunch met Gerard Wijers, Marlies van Venrooij Van pff naar wow!, Viktor Steijger Durf in een loopbaan, Pierre Remijn & Susanne Knoops KENNIS, KUNDE EN ONDERZOEK “Ik speel career jazz”, Gert van Brussel Arbeid, een veelzijdig fenomeen. Tien visies op arbeid, Jouke Post, Ben van Veen & Iris Uitvlugt Leraren als loopbaanbegeleider in onderwijs, Kara Vloet OPINIE & DISCUSSIE Zelfsturing: eerst maar eens de rugzak vullen, Annelies van Vianen Zelfbesturing: een absoluut noodzakelijke competentie, Willem de Jong & Jan Schuitemaker EN VERDER... Column: Webinar, Joke Tacoma Veerkracht en Vuur, loopbaancongres 2014, Noloc Congres Commissie Boekbesprekingen Cartoon, Martin Reekers Heldendom Met durf en durven word je al jong geconfronteerd, in eerste instantie vooral met de tegenhangers angst en onzekerheid. Als kind durf je vooral heel veel niet. In ieder geval gold dat voor mij. Ik hing niet van angsten aan elkaar, maar moest toch vaak met een knoop in mijn maag allerlei confrontaties aan. Met strenge schoolmeesters, die in die tijd nog vaak losse handen hadden, met knoestige klasgenoten die geleerd hadden om hun vuisten te gebruiken en met familieleden als je een lang versje moest opzeggen. Ik putte dan moed uit woorden van mijn ouders of uit het gedrag van mijn helden. Helden zijn moedig, durven alles, onbevreesd gaan ze allerlei avonturen aan. Zo was ik jarenlang idolaat van revolverhelden uit tv-series en boeken. Mijn helden liepen stoer een saloon binnen waar hen ongure, whisky drinkende onverlaten opwachtten. Later leerde ik dat gewone sukkels, anti-helden dus, ook moedig kunnen zijn. Moed en durf kreeg daardoor een menselijke maat. Dat bemoedigde mij weer tegen de achtergrond van de vele zelf-twijfels in mijn jonge jaren. Ik denk overigens dat velen in de loop van hun leven een persoonlijke durfstrategie hebben ontwikkeld. Als je geen straatvechter bent, leer je je uit benarde situaties kletsen, of onderhandelen. Je leert vertrouwen op je talenten en durft op basis daarvan op te treden. Je kunt zelfs leren om bang te zijn en toch moedig op te treden. De redactie heeft voor dit nummer van LoopbaanVisie het thema Durven al een jaar geleden op de rol gezet. Toch kreeg het een persoonlijk tintje toen ik een tijd geleden besloot om te stoppen als hoofdredacteur van dit mooie blad. Ik vond dat ik moest kiezen. Kiezen is soms pijnlijk en dat wil je liever vermijden. Je wilt degenen met wie je hebt samengewerkt niet teleurstellen. Ja, een beetje moed had ik voor die keuze wel nodig. In dit nummer veel interessante bijdragen over durf, moed, zelfvertrouwen en angst. Alexander van den Berg heeft het hoofdartikel geschreven, waarin hij uitlegt hoe we cliënten kunnen aanmoedigen tot heldendaden. In het themablok verder artikelen van Albert de Folter over ACT en durf en Willem Glaudemans over de moed om je grootheid te leven. In de praktijk van ons vak worden we nogal eens geconfronteerd met onzekerheid en persoonlijke omstandigheden van cliënten die om moed vragen. Hermien Bogaard beschrijft hoe zij faalangst van loopbaancliënten methodisch benadert en Eline Sluys over wat we introverte kandidaten kunnen bieden. Verder nog interviews met prof. Paul de Beer en prof. Norman Amundson en tal van andere boeiende en informatieve bijdragen. Veel genoegen en inspiratie gewenst met dit nummer. Ik wil bij mijn afscheid graag alle lezers bedanken voor hun interesse in LoopbaanVisie. Mijn hartelijke dank gaat ook uit naar de redactieleden waarmee ik heb samengewerkt, en naar een aantal betrokken leden van onze adviesraad. Verder, mijn complimenten voor het team van de uitgever, dat telkens weer met veel inzet zorgde voor het tot stand komen van een fraai nieuw nummer. Tot slot wens ik mijn opvolgers Tom Luken en Marlies van Venrooij veel succes toe
€ 6,95INHOUD THEMA ´STARTEN EN STOPPEN´ (april 2014) Van elkaar leren, niet polariseren, Marlies van Venrooij De vooruitzichten voor starters op de arbeidsmarkt, Didier Fouarge Intrapreneur: een rol voor de senior werknemer? Allan Torben-Nielsen Hoe boeien we generatie Y, Annelotte Rutten PRAKTIJK Daden gaan woorden te boven, Froukje Smeding Speelruimte binnen het mbo, Aukje Nauta & Yvon Mekkring Socialisatie voor mens en dier, Jacqueline Kruunenberg De rekening is voor de ondernemers, een ondernemer Put the money where the mouth is, Marc Smeulers Werken aan je loopbaan op het water, Marianne Huurman De lunch met Janny van Zuijlen, Marlies van Venrooij Iedereen verdient een kans, Jacqueline Kruunenberg De meisjes van Schoevers, Els Ackerman Kunstenaar zijn en blijven, Diane Frénay De Startersbeurs, Martin Reekers Vlaamse regering investeert jaarlijks 12 miljoen, Yolande Zelders Stoppen. En dan? Els Ackerman KENNIS, KUNDE EN ONDERZOEK Dynamiek rond loopbaanmanagement, Norman Schreiner Loont flexibel zoekgedrag bij werklozen? Sarah Vansteenkiste OPINIE & DISCUSSIE Participatieplicht is een nuttig en noodzakelijk instrument Juriaan Otto Zelfsturing: een brug te ver? Frans Meijers Over moed en intelligente dwaasheid Tom Luken EN VERDER … Op zoek naar de Holy Grail van LOB, Rob Stufkens Voortaan één register voor loopbaanprofs, Loes Grooters Boekbesprekingen "Niet kapot te krijgen” Die ferme kreet kwam uit de mond van een gepensioneerde, bijklussende vakman. Heel zijn leven hard gewerkt en dat wilde hij verdorie blijven doen ook! Met trots en een beetje uitdagend debiteerde hij die overtuiging. Dit om zijn omgeving en misschien zelfs wel het lot of God te laten weten dat hij niet van plan was te stoppen met werken. Zo ook mijn grootvader van moeders zijde. Hij werkte door tot hij 76 was als opperman op de bouw. Ook niet kapot te krijgen dus, maar boze tongen in het dorp beweerden dat Sjefke wel moest van zijn vrouw. Oma was inderdaad een helleveeg die opa uitstekend verzorgde, maar vooral niet de hele dag thuis wilde hebben. Echter op zekere dag stopte de Buick van de baas voor het kleine huisje van mijn grootouders. Meneer ging aan de keukentafel zitten en sprak: “Sjef ge moet nu echt stoppen; ik durf het niet meer aan. Vandaag of morgen valde van de steiger.” En toen moest (mocht) opa stoppen. Gelukkig had hij nog zijn kippen en een moestuin. Stoppen met werken kan op allerlei manieren. Zelf bepalen hoe en wanneer lijkt veruit het meest ideale. Door anderen, gezondheid of het noodlot bepaald is minder en vraagt om aanpassing. Met name de harde doordouwer kan in een gat vallen als hij geconfronteerd wordt met een gedwongen stop. Een somber, donker gat soms waar niet direct het licht van een nieuw perspectief schijnt. Je loopbaan opstarten kan een prikkelende uitdaging zijn, maar ook een lastige onderneming. Veel jongeren hebben tegenwoordig een start met strubbelingen. De aanloop duurt lang, vindt niet plaats op het gewenste podium of niet in een gedroomde rol. In dit nummer van LoopbaanVisie aandacht voor de problematiek rond starten, doorstarten en stoppen, lastige fasen in de ontwikkeling van loopbanen. Maar we besteden ook aandacht aan allerlei creatieve projecten en methoden om die problemen creatief te benaderen. In het themablok belicht Marlies van Venrooij een aantal vindingrijke methoden waarbij stoppers en starters elkaar helpen. Allan Torben-Nielsen gaat in op de vraag wat we kunnen doen met en voor onze seniore werknemers en de categorie starters wordt als generatie(Y)genoot beschreven door Annelotte Rutten. Drie bijdragen met hier en daar stellige en soms boude uitspraken. We zien reacties van lezers met interesse tegemoet. Ten slotte belicht Didier Fouarge die als onderzoeker is verbonden aan het ROA van Universiteit Maastricht, in het themablok de kansen van starters op de arbeidsmarkt. In het praktijkblok weer een scala aan interessante bijdragen. Deze keer met het accent op innovatieve benaderingen van kansarme starters en aandacht voor stoppen en starten van kunstenaars door Diane Frénay. In de rubriek Kennis, Kunde & Onderzoek doet Sarah Vansteenkiste verslag van haar (promotie)onderzoek (Leuven, 2013) naar loopbaanflexibliteit. Welke invloed heeft dat op kansen van werkzoekenden? We blijven in Vlaanderen waar Yolande Zelders het fenomeen Loopbaancheque onder de loep heeft genomen. Norman Schreiner pleit in een degelijk artikel voor een transdisciplinaire benadering van loopbaanstudies die kan resulteren in adequatere antwoorden op de loopbaanproblematiek van onze tijd. Namens de redactie weer veel leesgenoegen en inspiratie met dit nummer van LoopbaanVisie!
€ 6,95INHOUD THEMA 'GRENZEN' (januari 2014) Buiten de kaders van het loopbaanvak, Els Oosthoek & Marlies van Venrooij Interview met Ton Wilthagen, Martin Reekers Het gevecht om talent gaat over transparantie, Han Stoffels Grensverleggend begeleiden, Martin Thoolen en Wendy Hobbelink PRAKTIJK Dynamische loopbanen Gereedschap waarmee loopbaanadvies werkt, Aukje Strandstra Waarom Focusing? Tom Luken Een provocatief loopbaangesprek, Erica Risiglione Onbegrensde loopbaan, Peter van der Ven De lunch met … Jutta König, Marlies van Venrooij In gesprek met Nienke Wijnants Een blinde loopbaanadviseur aan het werk, Ria Freijsen UWV Loonsanctie door falend re-integratiebedrijf?, Katja Bosboom Werken in de breedte, Marlies van Venrooij Congres in IJsland, Ester Leibbrand En nu ben ik coach!!! Interview met Martijn Driessen, ondernemer, Els Oosthoek KENNIS, KUNDE EN ONDERZOEK A Long Lost Career Decision Making Concept, Byron Waller, Ph.D Bronnen voor zelfregulatie in een dynamische loopbaan, Annelies van Vianen & Jessie Koen & Ute-Christine Klehe Ouderen productief en gemotiveerd houden, Daan Andriessen OPINIE & DISCUSSIE Learning is living on the edge of chaos and control, Lidewey van der Sluis De ontwikkeling van zelfsturing, Tom Luken EN VERDER… Creativiteitsimpuls voor loopbaancoaches, Crit Jamin Career guidance: a human or a citizen's right? Frans de Blocq Wie bepaalt jouw grens? Aaltje Vincent Boekbesprekingen Column, Joke Tacoma Cartoon, Martin Reekers Ruimte De rijksinspecteur beroepskeuzewerk moest zich na het bezoek aan ons bureau weer in zijn kleine Mini Cooper wringen. Deze lijvige Bourgondiër (uit Rijswijk) ging ruggelings voor het portier van de kleine auto staan, stak zijn voluptueuze achterwerk achterwaarts richting bestuurdersstoel, liet zich vallen, draaide daarna 90 graden en trok zijn benen binnenboord. Als hij het portier sloot maakte het geheel een ingeblikte, benauwde indruk waar nauwelijks ruimte was voor beweging alleen voor voetenwerk en sturen. De bezoeken van deze overigens zeer aimabele man - we schrijven de jaren zeventig van de vorige eeuw - hadden als doel controle op de uitgevoerde onderzoeks- en voorlichtings-activiteiten in het kader van de door de overheid toegekende subsidiegelden. Alle uitgevoerde activiteiten moesten voldoen aan strenge voorschriften en nauwgezet gedocumenteerd worden voor inspectie. Het subsidiekader bood nauwelijks ruimte voor innovatie en grensoverschrijdende activiteiten. Het leek alsof de inspecteur via zijn ingeblikte opkomst en vertrek die enge kaders en nauwkeurige grenzen subtiel wilde demonstreren. Onze ondernemende directeur en enkele van zijn jonge adviseurs waaronder ikzelf wilden toch graag hun vleugels uitslaan, talenten ontplooien en ambities vorm geven. Dat deden we dan ook door buiten de grenzen van het vigerende regiem te treden door de oprichting van een nevenstichting. Daarin konden we ons professionele ei kwijt en niet onbelangrijk een derde geldstroom creëren. Grenzen, zo wil ik maar zeggen, kunnen kaders verschaffen voor faciliteiten, maar ontwikkeling en ontplooiing ook sterk insnoeren. Met een pro-actief initiatief en creativiteit is daar echter ook weer aan te ontsnappen. Over ‘grenzen’ in dit nummer van LoopbaanVisie het volgende. We hebben ruimte gegeven aan de verdere ontwikkeling van ons blad en daarvoor is dit thema natuurlijk geknipt. We hebben gezocht naar verbreding door rubrieken op te rekken en enkele toe te voegen. Inhoudelijk hebben we een aantal belangrijke vragen en kwesties aangesneden zoals: hoe kun je begrensd worden in je vak en hoe daar mee om te gaan? In het hoofdartikel treden Els Oosthoek en Marlies van Venrooy buiten de kaders van ons vak. Grenzen van het vak kunnen ook worden opgerekt door ‘over de lijntjes te kleuren’, maar ook door aandacht voor andere, verwante disciplines. Martin Rekers interviewde Ton Wilthagen over zijn innovatieve ideeën voor het betreden van de arbeidsmarkt. Martin Thoolen en Wendy Hobbelink onderzoeken de mogelijkheden van grensverleggend begeleiden en we geven ruim baan aan Han Stoffels, recruiter op het internationale podium. Maar we kijken ook over de landsgrenzen, naar IJsland en de internationale ontwikkelingen van ons vak genoteerd op conferenties in Montpellier en Canada. En dat allemaal in een nieuw jasje van ons vakblad. Veel leesgenoegen en namens de redactie alsnog een grensverleggend jaar gewenst. Gert van Brussel Hoofdredacteur redactie@loopbaan-visie.nl
€ 6,95INHOUD THEMA CONTEXT & ROL (oktober 2013) Contextualisme als perspectief bij loopbaanbegeleiding, Tom Luken Werken in het buitenland, Thijs Viertelhauzen Werk geven moet weer aantrekkenlijk worden, Anne-Marie van Gool The chaos theory of careers, Jouke Post PRAKTIJK Boeksamenvatting: The Master and his Emissary, Tom Luken Tweelingzussen over de Multifocusmethode, Marlieke van Grinsven Een omweg bij een loopbaanvraag, Wim Donders Nieuwe kansen voor de loopbaanprofessional, Peter van der Ven Aanpassen is geen optie, Ria Freijsen en Jacqueline Kruunenberg De 5 H's van Frank van der Mijn De pijn van veranderende rollen, Marieke van Voorn Duurzaam inzetbaar in Ziekenhuis Amstelland, Trudi Bremer & Ingrid Amelsbeek Hoe lees je de Functionele Mogelijkhedenlijst, Katja Bosboom Inspiratie Waar betaal ik eigenlijk voor? Een opdrachtgever WETENSCHAP Onderzoek: Gaining the talented individual, Chen Fleisher& Eleni Arsenopoulou & Svetlana N. Khapova Promotie: Een Goed Begin is het Halve Werk, Jos Akkermans Building Hope and Resilience, Gert van Brussel NIEUW(S) Een leerling is een actief persoon, Frans Meijers Facts & FAQS Off- & Online Boekbesprekingen Column: Wie ben ik? Els Ackerman Cartoon, Martin Reekers Deskundig… “Gij zult het wel weten, want ge het er vur geleerd”, was een opmerking die mijn rol van deskundige adviseur bevestigde. Toch was ik nog maar een stagiaire beroepskeuze-adviseur in 1973 op het Brabantse platteland en stapte rond in een pak van Levi Strauss met een baard en lange haren. Toen werd nog veel schoolkeuze-onderzoek uitgevoerd op het eind van de basisschool. Dat werk was verbonden met een geloof in de meetbare mens en een voorspelbare, maakbare wereld. De moeder die tegenover me zat had haar zondagse jas over haar schort aangetrokken en was naar school gefietst om de uitspraak van ‘den adviseur’ te vernemen over de toekomst van haar kind. Bij de plaatselijke groenteboer had ik met mijn uitmonstering zeker niet dat krediet gekregen. Deze moeder had me in die context eerder toegevoegd dat ik “mer es nor de kapper moest” en niet zo’n praatjes moest hebben. Sinds de jaren 70 van de vorige eeuw is het heersend paradigma in ons vak ontegenzeglijk verschoven. We leven in een onvoorspelbare, chaotische tijd, een internationaal vervlochten wereld waarin werk en loopbaan van mensen sterk zijn veranderd en voor de toekomst de nodige vraagtekens blijft oproepen. Wat zal de huidige en vooral toekomstige context betekenen voor de mens en zijn (werk)leven en loopbaan? En wat gaat en kan dat betekenen voor de rol van de loopbaanprofessional? In dit nummer van LoopbaanVisie presenteren we in het licht van deze vragen een keur aan meningen, ervaringen, suggesties en onderzoek. Jouke Post stelde een aantal indringende vragen aan Jim Bright, een Australisch onderzoeker die een ‘chaos theory’ voor loopbaanontwikkeling ontwikkelde. We laten een aantal experts uit eigen land aan het woord zoals Tom Luken, die in het kader van contextualistische loopbaantheorie de veelbelovende ACT-benadering introduceert. Daarnaast laat Thijs Viertelhauzen zijn licht schijnen over kansen voor loopbaanstarters op de Europese arbeidsmarkt . In de praktijksectie vindt u veel interessante casussen en methodische benaderingen die gericht zijn op vitalisering van organisaties en individuele cliënten. De veranderende rol van loopbaanadviseurs wordt door Jacqueline Kruunenberg via de opstellingenmethodiek verhelderend en met perspectief benaderd. In de sectie wetenschap besteden we aandacht aan het promotieonderzoek van Jos Akkermans naar loopbaancompetenties voor jongeren. Deze keer is in de onderzoeksrubriek een Engelstalig artikel opgenomen van Chen Fleisher et al. over de meerwaarde van employability. En het interview met Bright was al in het Engels, zult u misschien denken. Even ter geruststelling: we gaan niet stilletjes omschakelen naar een Engelstalig journal. Wel streven we naar kwaliteit en die vind je ook vaak over de grens of in academische internationale kringen in Nederland. Tot slot presenteren we een aantal prikkelende opinies, kanttekeningen en columns. De redactie nodigt u van harte uit om te reageren op met name de teksten waarin stelling wordt genomen. Tot slot wens ik u weer aangename en inspirerende uren met ons blad. Gert van Brussel Hoofdredacteur redactie@loopbaan-visie.nl
€ 6,95INHOUD THEMA 'BESTEMMING' (augustus 2013) Leef je je bestemming? Tien manieren om erachter te komen, Adriaan Hoogendijk Van doolhof naar speurtocht, Lidewey van der Sluis "We zijn geen slaaf van onze hersene."In gesprek met Margriet Sitskoorn, Florentine van Lookeren Campagne Bestemming als spirituele ervaring, Eelco van den Dool PRAKTIJK Boeksamenvatting: Between Dreaming and Recognition Seeking, Tom Luken Waar wil ik heen? Hoe krijg ik richting in mijn loopbaan? Peter van der Ven Ik heb zin in mijn werk! Duurzame loopbaanadvisering vanuit zingevingsperspectief, Walraed Cremers Je bestemming staat in je biografie geschreven, Ineke v an den Berg & Yvonne Holsteijn Portret: De 5 H's van Peter Telenius Kruythoff Bestemming onbekend. 21st century skills voor jongeren, Martin Reekers Bureaus met een bestemming, Els Oosthoek Modernisering Ziektewet, Katja Bosboom Een Coach? Hoezo? Een cliënt WETENSCHAP Beweging in goede banen. Een onderzoek naar het loopbaanaanpassingsvermogen van laagopgeleide werknemers, Jouke Post 'Klik' bepaalt effectiviteit coaching. Voorlopige bevindingen uit groot onderzoek naar uitkomsten van coaching, Erik de Haan Promotie: Begeleiden naar ander werk is een leerproces. In gesprek met Gera Noordzij, Ineke van Kruining & Cissy Ploegmakers NIEUW(S) Doe het zelf voor werkende vrouwen, Els Oosthoek Congres: Focus op het NOLOC congres 2013, Jose Wielaard & Yvonne Truijens Met LinkedIn naar je bestemming, Aaltje Vincent Nieuw(s) facts & FAQs Boekbesprekingen Column. Bestemming, Els Ackerman Cartoon, Martin Reekers Zoooo… Dat riep mijn moeder altijd als ze dampende schalen met heerlijk eten op tafel zette. In de uitroep "zooo…" klonk voldoening over het resultaat van haar culinaire inspanningen en een uitnodiging om toe te tasten. De familie had vooraf met ongeduld zitten wachten, luisterend naar de keukengeluiden en het bedrijvig geneurie van moeder. Ik ben als nieuwe hoofdredacteur ook trots op het nummer ‘Bestemming’, dat nu voor u ligt. Ik heb dat uiteraard niet alléén bereid in onze redactionele keuken. De hele redactie en de auteurs hebben dit maal gezamenlijk voor u klaargemaakt. Ik mag het nu opdienen en van deze appetizer voorzien. Voorheen deed dat mijn voorganger Frank van der Mijn. Bij deze hartelijk dank voor de vele uitstekende nummers LoopbaanVisie, die jij als chef op de kaart hebt gezet, Frank. Ik kom niet uit een nest waarin ik voorbestemd werd om in het latere leven iets specifieks te worden. Mijn ouders konden dat niet voor mij bedenken, omdat ik ging doorleren en in een voor hen andere wereld terecht zou komen. Ze vonden wel dat ik het beter moest krijgen, zodat ik in het ‘goede pak’ naar mijn werk kon gaan. Al vrij snel vond ik mijn beroepsbestemming waar ik altijd blij mee ben geweest. Toch ben ik blijven zoeken naar rollen, taken en functies om preciezer af te stemmen, ook in mijn privéleven. Of ik nu op zoek was naar mijn bestemming of gewoon naar doelen of een outlet voor mijn energie kan ik niet zeggen. Ik weet wel dat ik het zoeken op zich als waardevol en uitdagend heb ervaren en dat is nog steeds zo. Tot mijn grote genoegen stroomden een groot aantal teksten binnen over het thema 'bestemming'. Een teken dat dit onderwerp leeft en veel betekenis heeft in ons vakgebied. Een van de auteurs noemde het een "glibberig onderwerp". We hebben er voor gekozen veel thematische artikelen te publiceren. Zo komen diverse invalshoeken aan bod en kan het met vereende denkkracht toch gepositioneerd worden in al zijn ongrijpbaarheid. Adriaan Hoogendijk schetst in het hoofdartikel een tiental perspectieven op het centrale thema. De auteurs die volgen, nemen ieder op een eigen manier 'bestemming' onder de loep. Lidewey van der Sluis doet dat als HRD-wetenschapper door het conceptueel-theoretisch te benaderen en Eelco van den Dool vanuit zijn standpunt als spiritueel bedrijfsonderzoeker. Daarnaast plaatsten wij een nuchtere pragmatische benadering door Willem Wijnen en Arjan Zuydam, beiden directeuren van mobiliteitsbureau's en een meer exact-wetenschappelijke reflectie vanuit neurocognitief perspectief in het interview met Margriet Sitskoorn. Ook in de sectie 'Praktijk’ komt het thema nog een paar keer terug in methodische reflecties en casussen. Al met al is het een rijk en inspirerend nummer geworden. Veel leesgenoegen toegewenst. Gert van Brussel Hoofdredacteur Redactie@loopbaan-visie.nl
€ 6,95INHOUD THEMA 'VIRTUEEL' (april 2013) Een baan vinden via sociale media, Rob van Eeden & Els Nijssen Virtualiteit, Wouter Reynaert Erik Kaemingk: lang leve mijn virtuele zelf! Martin Reekers Gaat UWV digitaal? Dirk van Leeuwen Internationale studie, stage of baan? Start met Europass! Dik van der Wal PRAKTIJK Boeksamenvatting Jobmarketing 2.0 Online tests, Ellen Woudenberg & Tom Luken Werknemer is regisseur van eigen inzetbaarheid, Petra van de Goorbergh Stress en werkdruk zijn vaak perceptie! Thekla van Middendorp & Lenneke van Hastenberg De 5 H's van Tinka van Vuuren E-coaching in het beroepsonderwijs, Marlieke van Grinsven Gaming en simulatie; learn from the best, Els Oosthoek Zoeken ≠ vinden, Nienke Kamphuis WETENSCHAP Psyche in cyberspace, Tom Luken Promotie: Complexities of Acculturation, Jutta König Wetenswaard NIEUW(S) Het nieuwe loopbaanbegeleiden, Alex Engel LinkedIn als loopbaan heroriëntatie tool, Aaltje Vincent Facts & Faqs Boekbesprekingen Sleutelgat, Els Ackerman TEN GELEIDE Het zal u als lezer niet zijn ontgaan dat we in een steeds virtuelere wereld leven, hoewel de nieuwste Wordversie de vervoegingen ‘virtueler’ en ‘virtuelere’ nog niet herkent. Ik hoor wel eens de vraag rondgaan of we er beter van worden. In contact met mijn volwassen wordende kinderen verzucht ik dat zelf ook wel eens, zeker als we aan tafel voor de zoveelste keer moeten afspreken dat we niet whatsappen, gamen of sms'en (gedateerd!) terwijl er een lepel naar de mond gaat en we in gesprek zijn. Maar de vraag of we er beter van worden is geen goede. De wereld virtualiseert, of we het nu willen of niet. Wat betekent dat voor ons vakgebied? Met de cliënt rond de tafel zitten verliest terrein, terwijl het sparren via e-mail, Whatsapp, Twitter, Ping of andere vormen van social media aan terrein winnen. Dat is een goede zaak voor zover het ons beter in staat stelt onze cliënten te begeleiden. Dat laatste is niet vanzelfsprekend en vraagt nog het nodige onderzoek naar waarde en effectiviteit van online begeleiding. Bent u als lezer vooral een (desnoods Bourgondisch) tafeltype, of heeft u de virtuele dis reeds genoten en ziet u er DE toekomst van loopbaanbegeleiding in? In deze uitgave brengen we u op allerlei manieren in aanraking met de virtuele wereld, soms eerder filosoferend, dan weer praktisch. Het leek ons als redactie bovendien leuk u te trakteren op handige lijstjes met goede vacaturesites, tests, portals en dergelijke. Daar kwamen we niet uit. Elke keuze betekent ongewenste kleuring van het aanbod. We konden geen sites vinden die ons aller instemming hadden (“Dan moeten we die en die ook opnemen”) en over tests valt heel veel meer te zeggen dan we met een lijstje kunnen doen. Bovendien was er ook de visie dat we onze cliënten (en dus u als lezer?) moeten leren om zelf de juiste online informatie te vergaren. U zult wel enige tips vinden in deze uitgave hoor, maar lange lijsten zijn het dus niet geworden. Overigens is dit mijn laatste Ten geleide. Vanwege een duurzaam overvolle agenda heb ik besloten mijn rol als hoofdredacteur neer te leggen en mijn betrokkenheid te bepalen tot de eervolle rol als voorzitter van de Adviesraad. Ondertussen wil ik het leven wat gaan vertragen. Gelukkig zijn er apps met meditatietips en klankschalen die de stilte kunnen helpen ontstaan. Of moet ik mijn mobieltje toch uitdoen tijdens de yoga? Ik wil u als lezer hartelijk danken voor de vele positieve feedback die dit vakblad heeft mogen ontvangen en voor de goede bijdragen die we mochten verwelkomen. Gelukkig hebben we een opvolger gevonden met grote ervaring in het vakgebied en ook met dit tijdschrift: Gert van Brussel. Ik leg de mooie taak van hoofdredacteur graag in zijn ervaren handen. Gert, ik wens je veel succes! Trouwens, hoe vaak zal LoopbaanVisie nog in uw brievenbus glijden? Wie weet hebben we straks een geheel virtueel vakblad. En misschien lach ik er later wel eens om als ik achter mijn scherm mijn avondmaaltijd nuttig, terwijl ik een groepsskype met mijn kinderen heb. “Weet je nog, papa, dat je vroeger vond dat we met elkaar aan tafel moesten zitten om te eten? Onhandig was dat toen allemaal, hè?” Maar zo ver ben ik nog niet… Frank van der Mijn Hoofdredacteur redactie@loopbaan-visie.nl
€ 6,95INHOUD THEMA 'ONDERNEMERSCHAP' (januari 2013) Ondernemerschap, Gert van Brussel Toegevoegdewaardetijd, Christine Beenhakker Wie zoekt zoekt en wie vindt, vindt, Van de redactie Ondernemendheid kan je leren, Walraed Cremers PRAKTIJK Begeleid werken met een SW-indicatie, Nienke Kamphuis Succesvol ondernemen ondanks ziekte of arbeidshandicap, Jacqueline Kruunenberg & Ria Freijsen Re-integratie na een ongeval, Katja Bosboom Boeksamenvatting: De ondernemende professional , Els Ackerman De 5 H’s van Pierre Remijn Ondernemend toptalent, Martin Reekers Vertrouwen, verbinding en ondernemen: gaat dat samen?, Mirjam Schreuders WETENSCHAP Over samenwerking als collectief, Mieke Vogelpoel & Mirjam Gaasterland Loopbaanbegeleiding bij ondernemerschap, Laura Babeliowsky De één zijn dood, de ander zijn brood, Dirk Goossens Omgaan met dynamische werksituaties, Karen van Dam Verhalen in beweging brengen, Karen Verduyn Social venturing entrepreneurship, Henk Kievit NIEUW(S) Facts & Faqs Boekbesprekingen Ondernemer tegen wil en dank, Els Ackerman TEN GELEIDE De arbeidsmarkt vraagt anno 2012 om ondernemende mensen, of ze dat nu doen als ondernemer of als medewerker van een organisatie. Zoals lezers zullen zien in deze uitgave, vraagt dat het nodige van mensen. Ondernemendheid betekent: het vermogen tot zelfsturing, creatieve ideeën, de vaardigheden die ook uit te kunnen voeren (of te kunnen delegeren aan echte doeners), passie, inspiratie, gedrevenheid en durf, in staat anderen te ontmoeten, te inspireren en liefst ook tot klant weten te maken, je arbeidsmarkt(segment) goed kennen en kunnen bewerken, jezelf kunnen profileren en presenteren, goed kunnen onderhandelen, geld durven vragen, resultaten kunnen en willen boeken, … En nog meer zaken die een profiel van de Alleskunner impliceren. Een schier onmogelijke opgave voor gewone mensen als u en ik. Eerst maar eens de vraag aan uzelf: in hoeverre scoort u goed op al deze punten? Veel van onze collegae zijn feitelijk ondernemer, dus ingeschreven (vaak als zzp’er) bij de KvK. Zij die binnen een organisatie een dienstverband hebben zullen zeker ook ondernemende kwaliteiten moeten hebben. Het is immers misschien wel de kern van ons vak dat we onze cliënten tot ondernemendheid en/of ondernemerschap willen begeleiden. Maar zijn we zelf in voldoende mate ondernemer? Mij valt vaak in gesprekken met collegae op hoeveel moeite we blijken te hebben met netwerken, onszelf verkopen, ‘met jezelf leuren om een opdracht’ (wat mij noch op ondernemen, noch op profileren lijkt…). Best vreemd dat we anderen ondertussen wél denken te kunnen begeleiden naar ondernemendheid in hun loopbaan. Mijn geloof in de mensheid heeft een sterk positief grondbeginsel, maar ik schat in dat onze vaardigheden in ondernemen (en anderen daarbij begeleiden) beroepsgroepbreed wel eens kan tegenvallen. In dat opzicht is deze uitgave van LoopbaanVisie vooraleerst interessant voor onszelf, wij, de loopbaanprofessionals. Pas als we onszelf hierin de juiste maat hebben genomen en de nodige scholing hebben ondergaan in ondernemen, in commercieel denken, in profileren en in arbeidsmarktbenadering, pas dan ontstaat het startpunt om anderen hierin bij te staan en voor te gaan. Misschien klinkt ik wat strenger dan u van mij bent gewend. Vaak roepen we dat onze cliënten onze beste leermeesters zijn. Zelf roep ik graag dat we de ander niet verder kunnen helpen dan onszelf. En nee, we hoeven niet verlicht te zijn. Maar als de huidige arbeidsmarkt vraagt om zichzelf goed verkopende en ondernemende professionals, dan kan het niet de bedoeling zijn dat wij van onze cliënten leren hoe we dat zelf moeten doen. Zeker, ze kunnen een spiegel blijken voor onze vaardigheden erin, en vervolgens een uitnodiging om onszelf op onderdelen te versterken. Cliënten vormen immers altijd de toetssteen van onze kennis en kunde. In beginsel echter is goede scholing – ook in dit onderwerp – voorafgaand aan het begeleidingstraject noodzaak. Gelukkig zijn er goede ondernemers onder ons. Laten we ze uitnodigen hun kennis met ons te delen. Compartir es vivir – delen is leven – zeggen ze in Colombia, ik heb het vast al eerder geroepen. Misschien zit daar ook het geheim van ondernemen. Frank van der Mijn Hoofdredacteur redactie@loopbaan-visie.nl
€ 6,95