Hieronder kunt u inloggen op uw account bij ProfessioneelBegeleiden.nl en uw favoriete uitgaven/artikelen (gratis) downloaden!
> Heeft u nog geen account?
Klik hier om u gratis te registreren!
INHOUD THEMA ‘GELD’ (maart 2015) In gesprek met Arnold Heertje, Sijtze de Roos Tarieven van de coach, Jikke de Ruiter De ethiek achter het tarief, Marjo Korrel Licht op rijkdom, Martin Thoolen & Wendy Hobbelink Redactioneel: It’s all about money, Jikke de Ruiter Geld zegt meer dan je lief is, Saskia Teppema IK-ANDER Prestatie-indicatoren voor een succesvolle coachingspraktijk, Alex Engel Vragen rond geld onderzoeken, Yoke de Wilde Als het te veilig is leer je niet veel, Lenette Schuijt De geldspiegel, Gabriël Verbeek ORGANISATIE Opdrachtgevers aan het woord, Ruud Koopman En nu… Bezuinigingen Hoe een eenzijdige focus op winst tot verlies leidt, Annette M. Mul Transitie ouderenzorg is elke cent waard, John Huijs & Annette M. Mul Congresverslag: Delivering Happiness, Saskia Teppema MAATSCHAPPIJ Mamma Cash: De manifestatie van eigen kracht, Ericka Kuyters Bellamy: Een wereld zonder geld, Jikke de Ruiter Hans van Ewijk: Omgaan met complexiteit, Jikke de Ruiter Relatie coach-cliënt belangrijkste sleutel effectiviteit, Maartje van Boekholt, Jolanda van Gorp & Erik de Haan Zijn welvaartvergroters wereldverbeteraars? Ad Maas The Reckoning: Hoe boekhouding naties maakt en breekt, Sijtze de Roos Welkom Wat moeten coaches weten van geld, en dus economie, om hun vak op een maatschappelijk relevante manier te kunnen uitoefenen? Deze vraag diende als leidraad bij de invulling van deze uitgave. Voor een antwoord op deze vraag ging de redactie op bezoek bij Arnold Heertje, Nederlands bekendste econoom. Hij legt uit: “Geld is verdraaid handig. Het fungeert als ruilmiddel, rekeneenheid en oppotmiddel. Met geld oefent men vraag uit naar goederen, en kan men bijna altijd en overal terecht.” Echter, lang niet alle producten en diensten zijn even makkelijk te kwantificeren. Hoe vertaal je bijvoorbeeld de waarde van een coachingsgesprek in termen van geld? Om deze vraag te beantwoorden ging Jikke de Ruiter op onderzoek uit en inventariseerde onder een aantal coaches welk tarief zij hanteren en welke argumenten zij hiervoor hebben. Gabriël Verbeek geeft een handreiking hoe je het uurtarief kunt berekenen en Marjo Korrel deelt haar ethische overwegingen hierbij. Heertje vervolgt: “Bij economie gaat het over meer dan alleen geld, er moet altijd een verband zijn met de bevrediging van behoeften van mensen. Geld dient hierbij te fungeren als middel, en niet als doel.” Op deze stelling gaat ondernemer en consultant Huib Broekhuis dieper in. Hij geeft handvatten hoe coaches en organisaties een betere balans kunnen vinden tussen purpose en profit. Een te eenzijdige focus op winst maken levert alleen maar verliezers op. Daarnaast is een deel van de behoeften van de mens niet uit drukken in geld. Wereldreizigers en coaches Martin Thoolen en Wendy Hobbelink schrijven zelfs: “Rijkdom is gratis!” Waar het uiteindelijk om draait, aldus Heertje, is duurzaamheid en duurzaam investeren, liefst met vrouwen aan de leiding. Een inspirerend voorbeeld hiervan leest u in het artikel over Avoord, een organisatie voor moderne ouderenzorg die in tijden van crisis bijna een half miljoen durfde te investeren in het coachen van de medewerkers, zodat zij beter kunnen meegaan in de transitie in de zorg. Een ander goed voorbeeld wordt beschreven in het artikel over het vrouwenfonds Mama Cash: een prachtig, wereldwijd initiatief voor en door vrouwen om de positie en de rechten van vrouwen en meiden te verdedigen en verbeteren. Geld is de motor van de economie en krijgt pas zijn werkelijke waarde door dat wat je ermee doet. Maar niet alles is in geld uit te drukken. Op welke manier wilt u waardevol zijn?
€ 6,95INHOUD THEMA 'LEVENSKUNST' (december 2014) Christa Anbeek over kwetsbaar leven, Jakob van Wielink ”Meneer Staudt, bent u nu gelukkig?” Viktor Staudt Marcel Hendrickx over perfectionisme, Jikke de Ruiter Levenskunst in kunst en coaching, Mirjam Dirkx Levenskunstig of deugdethisch? Sijtze de Roos IK-ANDER Coaching rondom kanker, Inge Hidding Positieve psychologie: Just take the first step, Marga Rijken Leven met verlies en hoop, Ericka Kuyters Coaches zijn ook mensen Maak kennis met jezelf als levenskunstenaar, Irene van Meijgaard ORGANISATIE Opdrachtgevers aan het woord, Hélène Stapert In gesprek met Nicolas Mansfield, Mirjam Dirkx & Jakob van Wielink Hoe coach ik een stagnerend team? Marijke Lingsma & Roy de Brabander Levenslessen in de praktijk, Marijke Lingsma MAATSCHAPPIJ In gesprek met Laurens Knoop, School of Life, Jikke de Ruiter Werk maken van je leven, Geertje Couwenbergh Kübler-Ross over stervensbegeleiding, Jikke de Ruiter Daan Roovers over de betekenis van werk, Jikke de Ruiter Jezelf zijn op de werkvloer: het werkt, Dirk Waterval Betere mensen, Sijtze de Roos Levenskunst? “Meneer Staudt, bent u nu gelukkig?” Met deze vraag opent Viktor Staudt zijn artikel. Deze vraag wordt hem regelmatig gesteld, nadat hij vijf jaar geleden een zelfmoordpoging overleefde. Een depressie verhinderde dat hij zijn eigen geluk kon waarnemen. In zijn persoonlijke verhaal laat hij zijn worsteling zien en hoe oneerlijk het leven soms kan zijn. Maar wat is geluk, wat is levenskunst? Vanuit de redactie kwamen vele antwoorden. Levenskunst is de andere kant van doodsangst, het accepteren van de donkere kant van het bestaan. Het is een vorm van leren omgaan met jezelf. Levenskunst is het antwoord op de vraag: hoe moet ik leven? Het gaat om zelfzorg, praktische wijsheid, kracht, schoonheid, ontwikkeling, loslaten, vertrouwen, hoop en genieten. Allemaal waar, maar per persoon en per situatie verschillend. Met dit kader ging de redactie op pad om het thema ‘Levenskunst’ voor u te ontrafelen. We beginnen deze verkenning met een interview met professor Christa Anbeek. Zij spreekt over ‘overlevingskunst’ en zoekt naar de betekenis van levensgebeurtenissen die op voorhand betekenisloos lijken. Deze zoektocht vormt voor haar de basis van wat we levenskunst kunnen noemen. Marga Rijken beschrijft hoe de positieve psychologie levenskunst weer anders benadert. Deze stroming gaat ervan uit dat je je gelukkiger voelt als je bouwt op je sterkten en deze inzet voor zaken die voor jou van waarde zijn. Op die manier creëer je betekenis voor jezelf en anderen.Veel huidige opvattingen impliceren min of meer dat je een ‘gelukt’ leven zelf in de hand hebt. Paul van Tongeren zet in zijn boek ‘Leven is een kunst’ deze notie op scherp: “Het leven is ‘een hele kunst’, (…) dat bestaat in de misschien wat melancholieke erkenning dat de mens het wezen is dat niet klopt, zodat het ‘ware geluk’ voor hem niet is weggelegd, al hoeft dat (…) momenten van geluksgevoel niet uit te sluiten.” Na deze verkenning spitsen we het thema meer toe op de coachpraktijk. Marcel Hendrickx stelt dat problemen als stress, piekeren en burn-out vaak te herleiden zijn tot één kernpatroon: perfectionisme. Hendrickx beschrijft hoe coaching zo’n belemmerend patroon kan doorbreken. Inge Hidding legt de link tussen universele thema’s die horen bij de ziekte kanker en levenskunst, en maakt de vertaalslag naar diverse coachmethodieken.Tot slot willen we u in deze uitgave inspireren met een paar verrassende visies en toepasselijke initiatieven. Zo laten we generatie Y aan het woord en Laurens Knoop, oprichter van School of Life: een veilige plek waar alledaagse levensvragen richting krijgen. En Viktor, is hij nu gelukkig? Gelukkig wordt hij van “alles wat aan de eenzaamheid voorbij gaat. Juist in de donkerste maand van het jaar”. Een mooie overweging om mee te nemen in het nieuwe jaar. Fijne feestdagen!
€ 6,95INHOUD THEMA 'EXECUTIVES' (september 2014) Geen baby zonder moeder, geen leider zonder context, Jakob van Wielink & Sijtze de Roos Executive coach ben je niet zomaar, Nathalie Eckelkamp & Bertie Bisschops Narcisme en executive coaching, Margreet Steenbrink De schaduwkant van leidinggeven, Erik de Haan & Anthony Kasozi Een echte executive, Saskia Teppema IK-ANDER Gestaltmethodiek bij executive coaching, José Vos-Boven & Marjo Korrel Verborgen alledaags geweld, Ans Tros Doorbraken in executive coaching, Marijke Lingsma Wie heeft er een probleem? Dansen met je coachee, Alexander van den Berg & Pascal van der Zwaan ORGANISATIE Wat doen ceo’s in de praktijk? Ericka Kuyters Leidinggeven vanuit verbinding en hechting, Riet Fiddelaers-Jaspers, Jakob van Wielink & Leo Wilhelm Opdrachtgevers aan het woord, Hans Crum Executive teamcoaching: alle zintuigen open! Yvonne Burger MAATSCHAPPIJ In gesprek met Henk Wesseling, Jikke de Ruiter Meeting Point, Fronnie Biesma De kleurencoach De fenomenologen, Jikke de Ruiter De hbo-docent en zijn identiteit, Ad Maas Jagers Executives zijn een apart volkje. “Het zijn jagers, die anderen opjagen en in ieder geval zelf niet opgejaagd willen worden. Ook niet door zichzelf”, aldus Henk Coehoorn, geciteerd in het artikel van Marijke Lingsma. Iedereen heeft zo z’n beeld bij executives. Uit onderzoek van Erik de Haan en Anthony Kasozi komt naar voren dat ze vaak ambitieus, slim en gedreven zijn. Ze bekleden veeleisende posities, waar ze weinig feedback ontvangen en onder grote tijdsdruk bergen werk moeten verzetten. Omdat ze voortdurend op de toppen van hun kunnen opereren, lopen executives een groter risico om te ontsporen. De schaduwkant van hun persoonlijkheid kan tevoorschijn komen waardoor ze een karikatuur van zichzelf dreigen te worden. De Haan en Kasozi beschrijven grofweg drie ontsporingpatronen van leiders: de ‘doeners en durfals’, de ‘strenge denkers’ en de ‘gevoelige verzorgers’. In deze kringen zijn macht, narcisme en geweld regelmatig terugkomende thema’s die we in deze uitgave samen met Manfred Kets de Vries, Liesbeth Eurelings-Bontekoe en Ans Tros verder uitwerken. Uit de literatuur komt naar voren dat het succes van een executive valt of staat met de manier waarop hij omgaat met anderen. Inzicht in de dynamiek van de eigen persoonlijkheid helpt executives te begrijpen wie ze zijn en hoe ze reageren op de wereld. Dergelijke begeleidingstrajecten vragen om een coach die stevig in zijn schoenen staat en tegen een stootje kan. Yvonne Burger en Jan de Vuijst weten dat uit jarenlange ervaring. Verder lijken coachen in het hier en nu (Marijke Lingsma), reflectie en het vergroten van de self-awareness (José Vos-Boven) de aangewezen leidraden voor de begeleiding. Herkenbaar hier bij uitgeverij Kloosterhof? Ja en nee. Eric Vullers is de directeur. Achttien jaar geleden is hij voor zichzelf begonnen. Hij streefde naar zelfstandigheid en flexibiliteit om van zijn opgroeiende kinderen te genieten. Dit is hem goed gelukt. Opgewekt en vol vertrouwen laat hij taken en verantwoordelijkheden aan ons over en geeft ons veel ruimte en vrijheid. Van een hiërarchie is nauwelijks sprake. Volgens mij heeft hij het af en toe zwaar te verduren met al die wijsneuzige vrouwen om zich heen. Met grote gedrevenheid zet hij zich al meer dan tien jaar in voor de coaches en heeft hij de ambitie om de verschillende stromingen binnen de begeleidingskunde te laten samenwerken en met elkaar te verbinden. ‘Kennis als kern van verbinding’ is ons motto. Ondanks hobbels blijft hij enthousiast en gelooft in zijn missie. De Haan en Kasozi zouden zijn werkwijze vast omschrijven als de ‘charmante ritselaar’. En een jager? Ja, dat is hij ook ... op snoekbaars.
€ 6,95INHOUD THEMA ´MAAKBAARHEID´ (juni 2014) Het verduren van het gebrek aan maakbaarheid, Klaas-Jan Pos, Jakob van Wielink & Leo Wilhelm Van smet naar ster! Greet Vonk Filosoof Maarten Doorman over Jean-Jacques Rousseau en coaching, Sijtze de Roos & Saskia Teppema Maakbaarheid in kunst en coaching, Mirjam Dirkx Maakbaar of beïnvloedbaar? Cobi Brouwer Een wereld vol wonderen, Petra de Bruijn IK-ANDER De wereld, dat ben ik, Saskia Teppema Schrijvend het verleden herzien, Veronica Waleson Maakbaarheid, Marc Schabracq & Roos Schabracq Coachen op veerkracht, Riet Fiddelaers-Jaspers De onomkeerbare breuk in de levenslijn, Annette Mul En nu... Waar ga jij voor? ORGANISATIE Coachen naar excellent docentschap, Monique Fortuin-van Beek Nieuwe generaties in vergrijzende organisaties, Aart Bontekoning Opdrachtgevers aan het woord, Esther Ras Het perspectief van de opdrachtgever, Fer van den Boomen Verdraaide organisaties: Terug naar de bedoeling, Sijtze de Roos The business of business is behavior, Francine ten Hoedt & Philine Spruit MAATSCHAPPIJ In gesprek met Mathieu Weggeman, Jikke de Ruiter Gelukkig is het leven niet volmaakt, Ludo de Jongh De scheppende kracht van de reünie, Adriaan Hoogendijk Coaching de oorlog verklaard! Els Ackerman Jung over het belang van dromen, Jikke de Ruiter Wat is maakbaar? Meer dan vijftien jaar geleden hebben Maarten en ik een oud huis gekocht. Een heus Fort, gelegen aan de bosrand van een klein dorpje, met bijna drie hectare grond. De dichtstbijzijnde buren wonen anderhalve kilometer verderop. Het huis ligt zo afgelegen dat er zelfs geen nutsvoorzieningen aanwezig zijn. Er is geen elektriciteit, geen waterleiding, geen gas. De koning te rijk was ik. Hier kon ik mijn droom gaan realiseren, een romantisch onderkomen, een tuin zo groot als een park, een ideale plek om kinderen op te laten groeien. Het leek volmaakt. Het moest alleen nog ‘gemaakt’ worden. Wellicht onder invloed van de huidige tijdsgeest, die Maarten Doorman beschrijft als de romantische orde en de hierbij horende zoektocht naar authenticiteit, leefde ik vanuit een voortdurende onzekerheid met vragen als: Wie ben ik echt? Wat wil ik? Met daarbij de onderliggende veronderstelling: als je weet wat je wilt, kun je je eigen richting bepalen. Als je maar hard genoeg werkt aan jezelf, je huis en je toekomst, wordt het alleen maar beter en mooier. Ons Fort blijkt een goede levensles voor deze ‘maakbaarheid’. Er wordt gebouwd en gebouwd, maar er lijkt geen einde aan te komen. Tegenslagen en onvoorspelbaarheden stelden mijn oorspronkelijk enthousiasme danig op de proef. Frustratie, teleurstelling en verdriet overschaduwden mijn droom, hetgeen onze relatie behoorlijk onder druk zette. Mijn ervaring is dat het bouwwerk van het leven niet maakbaar is. Er is een onderliggende werkelijkheid met een grote invloed die altijd in beweging en niet zo grijpbaar is, aldus Cobi Brouwer. In de loop der jaren heb ik geleerd dat juist mijn streven naar het paradijs ervoor zorgde dat ik me regelmatig ongelukkig voelde, door de verwachtingen en dromen die niet uitkwamen. De paradox lijkt te zijn, aldus Ludo de Jongh, dat hoe minder we gericht zijn op een bepaald resultaat, des te gelukkiger we zijn met de dingen die in ons leven komen. Mijn ervaring is ook dat je wél een keuze en verantwoordelijkheid hebt voor je eigen geluk. Hierover schrijft Saskia Teppema in haar artikel. Onvoorspelbaarheid en imperfectie maken het leven inspirerend. Juist hierdoor heb ik mezelf en mijn ‘ego’ leren kennen en kunnen loslaten. Geluk is voor mij niet langer het gedroomde paradijs. Nu geniet ik, zittend onder het afdakje, met de mensen die me dierbaar zijn van de bloemen die hangen aan de bouwsteiger.
€ 6,95INHOUD THEMA 'TECHNOLOGIE' (maart 2014) De tirannie van transparantie, Jochum Damstra De app als sleutel tot het maakbare zelf, Catrien Spijkerman Opvoeden tot het virtuele milieu, Sieneke Goorhuis-Brouwer God der Techniek, Saskia Teppema De techniek van effectief coachen, Alex Engel IK-ANDER Experimenteren met zelfcoaching, Gwenda Schlundt Bodien Een ervaring met i-Health, Alex Engel Spinoza’s praktische filosofie toegepast op verslavingszorg, Saskia Teppema Non-duale coaching en therapie, Alexander Zöllner Onder druk wordt alles vloeibaar Techniek in kunst en coaching, Mirjam Dirkx ORGANISATIE Gewoon een spelletje?, Herman Koster Coachen in een technische omgeving, Bert Smeets Leanteamcoaching: praktische organisatiecoaching, Aty Boers & Marijke Lingsma Informatietechnologie en humanisering, Ad Maas MAATSCHAPPIJ Discipline kun je uitbesteden, Jikke de Ruiter Zelfsturing: van binnen naar buiten, Cobi Brouwer Techniek, de mens en de rol van de coach, Ad Maas Van begrip tot behandeling?, Harm Krugers Viktor Frankl over de zin van het bestaan, Jikke de Ruiter Sneller, slimmer, sterker Mensen ondergaan cosmetische ingrepen om mooier te worden. Wielrenners gebruiken doping om de Tour de France te winnen. En met een pilletje proberen studenten door dat lastige examen heen te komen. Wat vindt u van zulke verbetertechnologieën? Wat kan wel, en wat kan niet, en waarom eigenlijk niet? Met deze vragen opent de ‘SuperMensTest’ van het Rathenau Instituut. Bovenstaande voorbeelden geven aan hoe de technologie in ons leven sluipt en ons, soms ongevraagd, voor ethische kwesties stelt. Yvonne Zonderop geeft op haar site www.onsdigitaleleven.nl een overweldigend overzicht van de vele gebieden waar de technologie haar intrede heeft gedaan. Technologie beïnvloedt de economie, de gezondheidszorg, de politiek en de wetenschap. Maar ook onze cultuur, waarden, omgangsvormen, relaties en ons zelfbeeld. Deze opmars is niet te stuiten en het is onbekend waartoe deze leidt. In deze uitgave proberen we zicht te krijgen op hoe deze onvermijdelijke maatschappelijke veranderingen hun weerslag hebben op de mens en het vak van de coach. Filosoof Jochem Damstra ziet een spanningsveld dat hij omschrijft als ‘de tirannie van de transparantie’. Hoe gaan we om met het ideaal van een transparante wereld versus het gevaar van controle en het overal zichtbaar zijn? Nieuwe waarden als participatie, passie en transparantie botsen met oude waarden als autonomie, authenticiteit en vrijheid. Dit vraagt van ons dat we weten wat we willen en kiezen voor een weloverwogen (digitale) identiteit. Hier ligt een taak voor de coach. Een andere zijde van de technologie vormen de praktische voordelen voor de coach. Met name de ontwikkelingen in de informatietechnologie en de technische hulpmiddelen kunnen het uitoefenen van het beroep gemakkelijker en efficiënter maken, aldus Alex Engel in zijn artikel. Denk aan de mogelijkheden van chat, skype, elektronische meetinstrumenten, serious games, op maat gemaakte learning blocks en apps. Hoe dat nu voelt om via de app ‘gecoacht’ te worden leest u in een ervaringsverslag van Catrien Spijkerman. Er zijn voordelen maar ik ben me ook bewust van de ongewenste gevolgen voor de samenleving, zoals ongelijkheid en het ontstaan van een maatschappelijke ratrace. Maar wie ben ik om te zeggen dat anderen niet hun voordeel mogen doen met de mogelijkheden die technologie biedt? Volgens de test van het Rathenau Instituut balanceer ik tussen de sociale speler en de vrijdenker. Hoe verhoudt u zich tot deze ontwikkelingen? Doe de SuperMensTest: www.rathenau.nl/nc/supermens-test
€ 6,95INHOUD THEMA ‘VERZOENING’ (december 2013) Verzoening is aanvaarden van de imperfectie, Farida Farhadpour Verzoening, Saskia Teppema Verzoening met jezelf, Adriaan Hoogendijk Regels kun je omzeilen, principes niet, Jaap Peters Verzoening, Marc Schabracq Tonio, Tygo en Abbi, Jakob van Wielink & Leo Wilhelm IK-ANDER Vergeving begeleiden, Willem Glaudemans Hoe de mensen gek worden, Sijtze de Roos ACT: tussen ‘van nature’ en ‘aangeleerd’, Frank van der Mijn Transactionele analyse bij overlegscheiding, Willemijn van Strien Dilemma Red jij dit gezin? Francine ten Hoedt & Philine Spruijt Kunst-zinnig Verzoening in kunst en coaching, Mirjam Dirkx Wraak, Roos Vonk ORGANISATIE De wijsheid van de minderheid, Jitske Kramer Kiezen voor het leven, Bernardus Peeters Week van een manager, Maurice Dunk Vergeef ons onze schulden... Fronnie Biesma MAATSCHAPPIJ Jezelf kennen is je plaats kennen, Coen Simon Verdieping voor oplossing, Maya Larooy Joseph Campbell, Jikke de Ruiter In wat voor samenleving leven wij? Jikke de Ruiter VOORWOORD Als je je kruis niet draagt Voor mijn oma (1906-1992) heb ik grote bewondering. Ze was een hartelijke, intellectuele en gelovige vrouw en haar tijd ver vooruit. Ze verloor jong haar moeder en groeide op bij een stiefmoeder, wat lang niet altijd gemakkelijk was. Op 25-jarige leeftijd trouwde ze met mijn opa en samen kregen ze dertien kinderen. Dit paste niet bij haar persoonlijke aard, maar wel bij haar katholieke geloof. Zij hield van literatuur en filosofie, beoefende transcendente meditatie en werkte fulltime als onderwijzeres aan de basisschool. Hoogst uitzonderlijk voor een gehuwde vrouw in die tijd. In haar leven heeft oma heel wat voor haar kiezen gekregen. Na de oorlog speelden drie zoontjes vlak bij huis op een veldje waar nog bommen uit de oorlog lagen. Een bom ontplofte en in totaal werden zeven vriendjes in de leeftijd van acht tot twaalf jaar, waaronder twee van haar kinderen, op brute wijze uit de straat weggerukt. De derde zoon verloor een been ten gevolge van dit ongeluk. Het jongste broertje, dat niet mee mocht spelen omdat hij te klein was, zag alles voor zijn ogen gebeuren. Hij hield er een trauma aan over en maakte op latere leeftijd een einde aan zijn leven. Alsof dit nog niet genoeg was, stierf een zoon aan roodvonk, een ander aan een beschadiging van de slokdarm en een dochtertje in het kraambed. Haar jongste kind, dat ze baarde op 50-jarige leeftijd had het syndroom van Down, hetgeen ze beschouwde als een straf van God. Overbodig om te zeggen: haar leven kenmerkte zich door verlies. Toch was zij geen verdrietige, verbitterde vrouw. Integendeel: zij was dankbaar, liefdevol en verdraagzaam. Haar zou ik willen vragen hoe zij zich verzoend heeft met haar lot: Bij het lezen van de artikelen in dit nummer wordt duidelijk dat je je kunt verzoenen met jezelf, met datgene wat je gedaan hebt, door te accepteren wie je bent. Je kunt je ook verzoenen met wat je overkomt, je lot. Tot slot kunnen mensen zich verzoenen, op grote of kleine schaal, na een conflict. Verzoening is niet altijd zo lieflijk als het lijkt. Het is vaak bitter, betekent altijd conflict en soms buigen voor de macht. Er is een onderscheid tussen vergeving en verzoening: vergeving is een innerlijk proces, waarin je de dader of jezelf vergeeft – verzoening is herstel van de relatie, dat is weer een stap verder en niet altijd mogelijk.Farida Faradpour geeft in haar artikel aan dat verzoening gaat over het aanvaarden van de imperfectie van de (mede)mens en het leven. Dom Bernardus schetst dat vergeven betekent kiezen voor het leven. Hij trekt deze wijsheid door naar de werkvloer en legt uit hoe je als leidinggevende kan bijdragen aan een betere werksfeer. Willem Glaudemans en Adriaan Hoogendijk geven praktische handvatten hoe je als coach het proces van vergeven of verzoenen kunt begeleiden. Aan mijn oma heb ik de vraag hoe zij haar leed heeft kunnen dragen, nooit gesteld. Mijn moeder weet gelukkig haar antwoord. “Het is heel eenvoudig”, zei ze “als je je kruis niet draagt, moet je het slepen.” Janet Rienties Hoofdredacteur Tijdschrift voor Coaching hoofdredacteur@tvc.nl
€ 6,95INHOUD THEMA 'TAAL' (september 2013) De taal van coaches, Sijtze de Roos De taal van de stilte, Petra de Bruijn Taal, poort naar een nieuwe werkelijkheid, Jan Vaessen In gesprek met Lulu Wang, Annette Man-Mul De kracht van zwijgen, Saskia Teppema IK-ANDER Het digitale gesprek, Alexander Waringa, Anne Ribbers & Marjanne Peters Narrativiteit bij verlies, Sandra van Kolfschoten & Jakob van Wielink Workshop Spelen met Veertig Vileine vragen, Mikel de Knegt & Liesbeth Rienties De taal van de muzen, Annemijn Birnie & Mirjam Dirkx Word jij lid van deze coachespool? Francine ten Hoedt & Philine Spruijt Mannentaal, Roos Vonk ORGANISATIE Denkadviseren: het spel met taal, Edu Feltmann, Saskia Teppema & Jikke de Ruiter Sociocratie, Annette Man-Mul Week van een manager, Inge van Beek-Roosen MAATSCHAPPIJ Passie, Marten Bos Vonken maken vuur, Ruud Polet Hans-Georg Gadamer, Jikke de Ruiter Wat is coaching en werkt het? Tim Theeboom, Bianca Beersma & Annelies van Vianen Onderzoek naar de uitkomsten van coaching, Erik de Haan & Nadine Page Chaim van Unen: Hoe overstijgen we onze natuur? Jikke de Ruiter VOORWOORD Taal begint met luisteren Hoe leren we onze moedertaal? Deze vraag stond centraal in het onderzoek van promovenda Brigitta Keij. Zij onderzocht het allereerste stadium van de taalontwikkeling bij de mens. Keij: “Veel mensen denken dat het leren van taal begint met het uitspreken van het eerste woordje. Maar eigenlijk begint taal leren met luisteren…” (Bronnen: Universiteit Utrecht, Kennislink.nl). Ik weet nog goed dat uitgever Eric Vullers mij vroeg om hoofdredacteur te worden van het Tijdschrift voor Coaching: “Is dat niets voor jou?” “Inderdaad, dat is niets voor mij”, antwoordde ik. Ik dacht vooral aan ‘geschreven taal’. Ik ben geen taalpurist en teksten schrijven vind ik lastig, maar net zoals mijn beroep breder is, is het begrip ‘taal’ ook breder. Volgens de grote, Duitse filosoof Gadamer gaat taal over ‘verstaan’: het begrijpen en interpreteren van levensuitingen. Hij richt zich daarbij op zowel teksten als beelden. Volgens hem is taal dus alles wat begrepen en geïnterpreteerd kan worden, geschreven of gesproken woorden en hun betekenis, maar ook de taal van bloemen of een diepe zucht. Meer hierover in het artikel ‘Uit de boekenkast van…’ van Jikke de Ruiter. In deze uitgave belichten we taal in deze brede betekenis. We nemen het idioom van de coaches kritisch onder de loep, onderzoeken de vaardigheden die nodig zijn voor een digitaal gesprek, en nemen een kijkje in de keuken van denkadviseren: letterlijk een spel met taal. Maar soms schieten woorden tekort en lijkt de taal onvermogend of te veel. Dan kunnen we onze toevlucht zoeken in de taal van de stilte of de ontroerende taal van de muzen. Deze taal spreekt vaak boekdelen, zonder dat er een enkel woord is gezegd, lichten Annemijn Birnie & Mijam Dirkx toe in hun artikel. Welke taal je ook spreekt, men is het erover eens dat om elkaar werkelijk te ‘verstaan’ een begrijpend, invoelend luisteren nodig is, zonder je toe te eigenen wat er staat, getoond of gesproken wordt. Een zogezegd werkelijk luisteren en aansluiten bij wat de ander zegt. Keij slaat voor mij dan ook de spijker op zijn kop: “Taal begint niet met praten, maar met luisteren.” Janet Rienties Hoofdredacteur Tijdschrift voor Coaching hoofdredacteur@tvc.nl
€ 6,95INHOUD THEMA 'LEREN' (juni 2013) Helden begeleiden met warme waarachtigheid, Alexander van den Berg Hans van Breukelen: Leren is een keuze, Ad Maas Serious business! Robert Stamboliev Bewogen leven, Ingrid Harms Lichtheid, echtheid en humor, Adriaan Hoogendijk Mediamap IK-ANDER Hoogbegaafd talent, Frank van der Mijn Identiteit als maatschappelijk verschijnsel, Sijtze de Roos Coachen met focus op leren, Jan Willem van den Boogert Spectrum Energiemeting, Annette Man-Mul Houd je als coach slechte organisaties in stand? Francine ten Hoedt & Philine Spruijt Vreemdelingen voor onszelf, Roos Vonk ORGANISATIE Potentieel van professionals ontketenen, Paul Kloosterboer Organisaties kunnen veel leren van apen, Anna van Dijk & Bert van Dijk Week van een manager: Eveline O’Brien Essence of Leadership 2013, Petra de Bruijn & Marjo Korrel Wat wij kunnen leren van sportcoaches, Ruben Mogge MAATSCHAPPIJ Gamification en coaching, Simone van Alphen & Bart Lamot Nooit meer wachten... Herman Koster In de kaart spelen, Peter Gerrickens Prof. Dr. R. Lubbers, Jikke de Ruiter Foundations of organizational moral climate theory, Sijtze de Roos You build a life by what you give, Annette Man-Mul Bram Moerland: In wat voor samenleving leven wij? Jikke de Ruiter VOORWOORD Om eerlijk te zijn, had ik vroeger een hekel aan leren. Op school verveelde ik me en leren deed ik ‘s avonds op de bank, gezellig tussen mijn moeder en zus in, terwijl we naar de tv keken. Niet zo vreemd dat ik me weinig kan herinneren van hetgeen ik opgestoken zou moeten hebben in die tijd. Nog steeds krijg ik soms de kriebels van het jezelf moeten verbeteren. Boven mijn bureau hangt dan ook een inspiratiemail van Eric van Zuydam die ik graag met jullie deel: Zelfverbetering Ik zal me echt inspannen om meer ontspannen te worden. Ik zal serieus werken aan mijn gevoel voor humor. Ik zal mijn best doen om spontaner te worden. De komende tijd wil ik meer in het Nu leven. Jezelf willen verbeteren is jezelf geweld aandoen. Toch heb ik mijn studie afgemaakt en nadien regelmatig verschillende cursussen en ‘zelfverbeteringsprogramma’s’ uit vrije wil gevolgd. Geïnspireerd door mijn interesse en nieuwsgierigheid, voelde dit niet als moeten en ging het leren als vanzelf. Volgens de sociale leertheorie is leren fundamenteel voor ons menselijk bestaan. Als we niet zouden leren, zouden we niet zelfstandig kunnen overleven. Het aanpassen aan elkaar en onze omgeving is van levensbelang en een voortdurend overlevingsproces. Misschien dat coaching daarom zo vanzelfsprekend een plek heeft gevonden in onze samenleving. Leren ligt aan de basis van wie we zijn en (willen) worden. In deze uitgave hebben we ervoor gekozen om leren en de rol van sport, spel en humor uit te lichten. Het is zeker lonend om een aantal aspecten uit de wereld van de sport te vertalen naar de eigen praktijk en de werkvloer, aldus Ruben Mogge. Over de rol van de lach doet De Blot een prachtige uitspraak die voor mij de essentie raakt: “Zodra we om onze blokkades en onze pijn kunnen lachen, overstijgen we onze gebrokenheid, waardoor ook gekneusde relaties en verbrokkelde samenhangen hersteld kunnen worden.” Tot slot laten Simone van Alphen en Bart Lamot zien hoe je met gamification het spelinstinct van de mens kunt aanspreken om het brein flexibel te maken en open te stellen voor een veranderende wereld. Zou leren dan toch nog leuk worden? Janet Rienties Hoofdredacteur Tijdschrift voor Coaching hoofdredacteur@tvc.nl
€ 6,95INHOUD THEMA 'TOEKOMST' (maart 2013) Bert Coenen overweegt de toekomst van coaching, Ad Maas I have a dream, Frank van der Mijn Saskia Teppema over het coachen van kanjers, Annette Man-Mul De mythe van het maakbare geluk, Ando Rokx Is er in de toekomst van coaching nog plek voor een olifant? Mediamap Klaar met coaching!, Nathalie Vrancken IK-ANDER Evenwicht tussen Vaardigheid en Waardigheid, Robert Haringsma Voorwaarden voor ervaringsleren scheppen, Fer van den Boomen Promotie of preventie, Roos Vonk Film en coaching, Belia van den Berg & Rozemarijn Dols Doet de persoon van de coach ertoe? Ad Maas ORGANISATIE Deel en geheel, Rudy Vandamme Edwin Steenvoorden, manager binnen Capgemini Leve de emotionele leider! Gerben van Kleef Strategisch coachen, Els Ackerman MAATSCHAPPIJ E-vaardig coachen, Hannelore Dekeyser, Niel Van Meeuwen & Harry Vos Coaching in een VUCA-world, Anje-Marijcke van Boxtel Een gesprek met Ad Verbrugge: Is een leraar een coach?, Ad Maas Carl Rogers, Jikke de Ruiter Empirisch onderzoek naar effectiviteit, Marilène Mineur Anderen dienen door te leiden, Inge Nuijten Onze weg tot systeemverandering, Robin Brouwer De afleiding van het nu, Petra de Bruijn VOORWOORD Een belangrijke levensles die ik heb geleerd door het verongelukken van mijn vader is dat de toekomst ineens kan veranderen. Je hebt het leven niet in de hand en tegenslag hoort erbij. Mijn vader werkte hard, genoot. Gepassioneerd ondernam hij dingen waaraan hij plezier beleefde en waarin hij geloofde. Soms zelfs tot ergernis van zijn omgeving. Dat mijn vader zo’n enthousiaste man was, die probeerde uit het leven te halen wat erin zat, verzacht voor mij het gemis. En ik realiseer me des te meer dat het leven zich NU afspeelt. We kunnen niet in de toekomst kijken, laat staan dat we de toekomst van coaching kunnen voorspellen. Wanneer we met de redactie en de adviesraad over dit thema praten, blijkt een aantal termen en ontwikkelingen steeds terug te keren. Zo komt de verdere professionalisering van coaching met regelmaat ter tafel en wordt gepleit voor een breder wetenschappelijk fundament. Enerzijds onderscheiden we een rationele benadering met de behoefte om zaken vast te leggen, te meten en te formaliseren. Anderzijds zien we een intuïtieve benadering, waarin gevoel en niet-wetenschappelijke visies de ruimte krijgen. Hier gaat het niet om de ultieme maakbaarheid, maar om het leren meebewegen, levenskunst. Ook rijzen met regelmaat de meer Filosofische /maatschappelijke vragen: Dragen coaches voldoende bij aan de maatschappij? Wat hebben coaches te geven? En wat is de rol van coaching in het licht van de maatschappelijke analyses? De snelle technologische vooruitgang heeft onweerlegbaar impact op coaching, denk aan de sociale media, virtueel coachen en online community’s, evenals de veranderingen op de arbeidsmarkt zoals vergrijzing en lifelong learning. Martine Vanremoortele vat deze trends pakkend samen in de hierna volgende tekening. In deze uitgave van het TvC verkennen we de contouren en wensen van het toekomstige vakgebied. Diversiteit zal blijven bestaan en heeft een meerwaarde. Persoonlijk pleit ik ook voor een verdere integratie van de verschillende benaderingen binnen coaching en van coaching in de maatschappij. Liefst NU. Janet Rienties Hoofdredacteur Tijdschrift voor Coaching hoofdredacteur@tvc.nl
€ 6,95INHOUD THEMA GLOBAL THINKING (december 2012) Vraagstuk, Aanzet tot cultural awareness - Margreet Steenbrink Achtergrond, Interview Herman Wijffels - Een mutatie in sociale relaties - Ad Maas Achtergrond, Sociaal ondernemen Op zoek naar balans tussen idealisme en realisme Petra Pronk Praatstok en de veer, Interview met Han Noten - John Huijs Redactioneel, Globale gevaren - Sijtze de Roos Achtergrond, I nnovator Hans de Zwart (Shell Global) Cultuur en Quantified Self - Alex Engel PRAKTIJK En nu …?, Global Acting Coaching in …, Global Thinking Project - Rudolf Kampers Manager als coach, Interview Kevin Chaplin - “Ubuntu is een universeel begrip van menselijkheid" – A. Man Anders bekeken, Leren omgaan met complexe psychotrauma's in supervisie - Sijtze de Roos METHODIEKEN Van hamer tot houvast, Essentialia vruchtbaar hanteren - Fer van den Boomen, Rinus Merkies & M. Hoonhout Geproefd, Psychologisering in tijden van globalisering - Ad Maas Ik zet in …, Erkenning - Ellie van der Est Achtergrond, De maatschappelijke missie van de coach - Jikke de Ruiter & Rudy Vandamme Werk in uitvoering, De scheepswerf als microkosmos - Petra Pronk Achtergrond, Lifecoaching - Merlijn Koch ACTUALITEITEN Overdenking, Optimisme en pessimisme Issue, Ideas worth spreading - Carolien Vader Onderzoek, Toekomst coach valt of staat met netwerk - Marianne den Engelsman & Sandor Penninga Lezerscolumn, Hoe een klein land groot kan zijn! - Sybren Tuinstra VOORWOORD Onlangs bereikte me het heugelijke nieuws dat de Association for Coaching (AC), de European Mentoring & Coaching Council (EMCC) en de International Coach Federation (ICF) de handen ineen hebben geslagen en de Global Coaching & Mentoring Alliance hebben opgericht. Deze organisaties gaan samenwerken en willen het coachvak wereldwijd professionaliseren. De alliantie is een mijlpaal in de geschiedenis en men wil hiermee laten zien dat met samenwerken meer kan worden bereikt dan alleen. Dit past goed bij enkele basisprincipes van coaching: samenwerken, groei en toekomstgericht zijn. Een paar jaar geleden heeft in Nederland een soortgelijke verbinding plaatsgevonden en is een samenwerkingsverband opgericht tussen de verschillende belangenorganisaties op het gebied van begeleidingskunde. Dit heeft geleid tot de Nederlandse Federatie voor Begeleidingskunde (NFBK). Door zich te verenigen wil de federatie de maatschappelijke positie van de begeleidingskunde (waaronder coaching) versterken, bijvoorbeeld door het bewerkstelligen van erkenning van de werkzaamheden bij relevante instanties als politiek, overheden, ZBO’s en verzekeraars. Uitgeverij Kloosterhof wil op haar manier ook graag een steentje bijdragen aan de verbinding en ontwikkeling van het vakgebied. We zijn gestart met gezamenlijke visiedagen en congressen en we organiseren een Future Search om te onderzoeken hoe we samen de gewenste toekomst van coaching kunnen creëren. Daarnaast wordt vanaf 1 januari 2013 onze nieuwe website www.professioneelbegeleiden.nl actief. Deze site wordt een klankbord vol informatie, artikelen en activiteiten voor de spelers in dit vakgebied: coaches, counsellers, mediators, supervisoren, loopbaanbegeleiders, personeelmanagers, organisatieontwikkelaars en HRD’ers. Ook bij het Tijdschrift voor Coaching zitten we niet stil en proberen we zo goed mogelijk aan te sluiten bij de wensen van de lezer. Het TvC gaat vanaf maart 2013 over naar een kleiner formaat en wordt (blijft) CO2-neutraal geproduceerd. Verder is uit onze enquêtes en veldonderzoek gebleken dat de interesse- en werkgebieden van coaches – grofweg – in drie richtingen zijn onder te verdelen: de individuele sfeer, naar organisaties gericht en maatschappelijk bewust. Met deze nieuwe indeling willen we jullie interessegebieden zo compleet mogelijk dekken. Voor nu, hoop ik, dat jullie voor de laatste keer genieten van het TvC in zijn oude jasje. We hebben Global thinking toegelicht in een aantal prachtige artikelen over onder andere awareness, het belang van erkenning, verzoening, sociaal ondernemen en (technologische) verbinding. Al deze initiatieven hebben gemeen dat ze de wereld een beetje beter willen maken. Hoe je dit kunt toepassen in je eigen leven? Wellicht kan de volgende website jullie inspireren. www.iwanttomaketheworldabetterplace.com. Wie groot(s)denkt, kan klein beginnen! Reageren? janet@tvc.nl Janet Rienties, hoofdredacteur Tijdschrift voor Coaching
€ 6,95