logo-professioneel-begeleiden logo-professioneel-begeleiden
Filters

Alle artikelen - Abonneer je nu!

Examineren 3.0

Auteur: Dominique Sluijsmans & Luc Sluijsmans

Heeft u een zoon of dochter die binnenkort 16, 17 of 18 jaar wordt? Dan ziet het behalen van zijn of haar rijbewijs er anders uit dan u misschien in gedachten hebt. Het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) heeft namelijk besloten dat examenkandidaten per 2016 gebruik mogen maken van alle moderne snufjes die de auto biedt. Het was al toegestaan de navigatieapparatuur te gebruiken, maar nu mogen ook parkeersensoren, achteruitkijkcamera en dodehoekpiepers worden ingezet. Het nog altijd gevreesde theorieexamen blijft vooralsnog overeind. De nieuwe technologie heeft de laatste jaren ook in het onderwijs en het examineren een vlucht genomen. De meningen en onderzoeksresultaten over de wenselijkheid hiervan lopen sterk uiteen, maar zeker is dat de invoering van technologische middelen een mate van onomkeerbaarheid kent. Zo wordt een aantal examenonderdelen in het vmbo in digitale omgevingen afgenomen en wordt geëxperimenteerd met digitaal examineren in de Tweede Fase van het voortgezet onderwijs. Ook maakt technologie het mogelijk te werken met een rijkere set aan toetsvragen, zoals beelden, animaties en simulaties. Deze ontwikkeling van 2D- naar 3D-toetsen kan bijdragen aan een betrouwbaarder en meer valide oordeel over de ontwikkeling van leerlingen en studenten. Hoewel eigentijdse technologie kansen creëert voor de wijze van examinering, zien we tegelijkertijd hoe krampachtig en resoluut deze technologische realiteit uit het examenlokaal wordt geweerd. Zo hebben enkele hogescholen in het examenreglement opgenomen dat Smartwatches bij toetsafname niet zijn toegestaan. Sommige scholen overwegen zelfs het plaatsen van wifi-onderdrukkers in tijden van examens. Gezien deze paradoxale ontwikkeling is het van belang zorgvuldig te (blijven) onderzoeken hoe de onbeperkte toegang die lerenden dankzij hun ‘devices’ hebben tot informatie maar ook tot elkaar, optimaal kan worden benut om examenkwaliteit te versterken. Daarbij zien we examinering 1.0 als een eenzijdige doch zeer gedegen ‘one size fits all’ wijze van toetsing gericht op diepgaande beheersing van cognitieve leeruitkomsten. Bij examinering 2.0 wordt het toetsen verder verankerd in de visie op leren, waarbij meer aandacht komt voor formatieve toetsing en het beoordelen op maat. Examinering 3.0 richt zich vervolgens op het ontwerp van slimme, effectieve, interactieve en dynamische toepassingen van toetstechnologie, die in lijn zijn met eisen die in de toekomst aan studenten en leerlingen worden gesteld. De kunst zit in het verweven van examineren 1.0, 2.0 en 3.0. Te zoeken naar een gezonde mix tussen examineren mét high-tech - bijvoorbeeld door de inzet van de Smartwatch om aan te tonen dat je informatie betekenisvol kunt vertalen naar kennis - en het examineren zónder high-tech - bijvoorbeeld in een mondelinge examinering waar je alleen ‘jezelf’ tot je beschikking hebt. Om tot deze mix te komen is ontwerpdenken nodig: Waartoe leiden we leerlingen en studenten op? Wat zijn de doelen die we met hen nastreven? Welke stimuli geef je studenten om de juiste responses te krijgen? En welke (technologische) bronnen en tools mogen zij daarbij gebruiken? Hoe slim de nieuwe (achter)volgsystemen ook zijn, het blijft essentieel eerst vast te stellen welke leerdoelen centraal staan, waarom deze centraal staan en dan pas na te denken over (toets)vormen waarmee kan worden bepaald of deze leerdoelen zijn behaald. En net zoals je een jong volwassene niet meer voorbereidt op het rijden in een auto zonder alle gadgets in verkeerssituaties van 50 jaar terug, bereid je leerlingen en studenten nu anders voor op de hun toekomstige sociale- en arbeidsleven. Daarbij is het soms buitengewoon effectief om een lerende de digitale snelweg op te laten gaan om leerdoelen in razend tempo met alle beschikbare middelen te laten bereiken. Maar daarnaast blijft het noodzakelijk – misschien vaker dan we ons nu realiseren - de lerende de onverharde ventweg vol persoonlijke en professionele (val)kuilen te laten berijden. En dan zit er niks anders op dan stapvoets te rijden. We vonden het een eer om dit jaar op deze plek het afgelopen jaar de gastcolumn te verzorgen. Via ons twitteradres blijven wij onze (onderzoek)ideeën over curriculum- en toetsontwerp met u delen. Dominique Sluijsmans, Zuyd Hogeschool Lector Professioneel Beoordelen, dominique.sluijsmans@zuyd.nl Luc Sluijsmans, SLO Curriculumontwerper, l.sluijsmans@slo.nl
Gratis
lees meer

EXAMENS 2015-03 Volledige uitgave

INHOUD EXAMENS 2015-03 september 2015 Verdere versterking van examencommissies blijft nodig Martine Pol Het beoordelingsproces van afstudeeronderzoek bij de opleiding Huistherpie Froukje Jellema Soft skills digitaal examineren Herman Broeksma Inperken van strategische en calculerend toetsgedrag Neeltje Verhagen Uit de praktijk - Visitatie van contactlensexamens Ad de Jongh Examens in bedrijf: Teelen kennismanagement Desirée Joosten-ten Brinke en Karin Gerritsenvan Leeuwenkamp Redactioneel Gastcolumn Terecht of niet...? NVE Gezien en gelezen Literatuur Agenda Alles maar regelen In 2007 werd in het voortgezet onderwijs de regel ingevoerd dat het verschil tussen het gemiddelde cijfer op alle schoolexamens (SE) maximaal een half punt mag afwijken van het gemiddelde cijfer op het centraal examen (CE). Dit leidde tot enorme discussies over de inhoudelijke juistheid en de consequenties van die regel. Bij vakken waarbij het schoolexamen dezelfde leerdoelen dekt als het centraal examen, is het inderdaad raar als leerlingen voor het schoolexamen significant hoger scoren dan voor het centrale examen, maar is het vreemd als leerlingen op een schoolexamen Engels Gespreksvaardigheid anders scoren dan op het eindexamen Engels Leesvaardigheid? Echter de regel was er, met als gevolg dat sommige scholen de resultaten van de schoolexamens eerst door een cijfer-coördinator lieten controleren of het gemiddelde niet te hoog was. Indien dat wel het geval was, werden docenten verzocht de cijfers naar beneden bij te stellen. Net voor de zomer heeft de staatssecretaris aangegeven dat de regel zijn doel bereikt heeft – het verschil tussen SE en CE is kleiner geworden – en opgeheven kan worden. Het vingertje blijft echter geheven: als het verschil weer groeit, kan de regel weer onderdeel worden van de beoordeling van leerresultaten. Het opheffen van een regel past in de afspraken die de minister en de staatsecretaris gemaakt hebben in het kader van de Regeldrukagenda 2014-2017. Minder regels, en alleen regels als ze daadwerkelijk bijdragen aan het verhogen van onderwijskwaliteit. Een regel waar nu aan gesleuteld wordt, betreft het nakijken van de eindexamens. Aangetoond is dat de scores van de eerste corrector in het onderzoek hoger waren dan de scores van de tweede corrector, maar ook dat sommige scholen bij de eerste correctie soepeler beoordelen dan andere scholen1. Op basis van de eerste bevinding heeft de staatssecretaris voorgesteld de eerste en tweede corrector om te wisselen. De tweede bevinding biedt echter handvatten voor de professionalisering van docenten. Door docenten te trainen in hun beoordelingsvaardigheid en hen zicht te geven op de consequenties van het bewust ophogen van de scores, blijven docenten eigenaar van hun eigen onderwijs. Voorlopig is de regel van de baan, het is aan docenten om aan te tonen dat dat gerechtvaardigd is. Micha de Winter deed in zijn column2 een oproep aan docenten zinloos werk dat niet bijdraagt aan zinvol onderwijs te weigeren. Hij noemde hierbij als voorbeeld het opleveren van informatie waaruit blijkt dat de toets aansluit bij de leerdoelen van de betreffende cursus. Als reden om dit te weigeren geeft De Winter aan dat het niet empirisch is aangetoond dat het onderwijs er beter van zou worden. Helaas is het echter wel aangetoond dat er veel toetsen in het onderwijs gebruikt worden waarbij deze niet aansluiten op de leerdoelen. Ik steun het streven naar minder regels en hoop dat we met ons blad een bijdrage kunnen leveren aan de intrinsieke gedrevenheid van docenten om te werken aan onderwijskwaliteit. Veel leesplezier! 

€ 6,95

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk

Datum:
Locatie:

Download gratis deze white paper