Een nummer gewijd aan het thema vrouw. Voelt dat ongemakkelijk? Het antwoord is ja. Want bevestigen we de onterechte ongelijkheid van de ‘vrouw’, die is ontstaan doordat de man op allerlei terreinen centraal wordt gesteld, niet juist als we vrouwen apart behandelen? Juist géén onderscheid meer maken tussen man en vrouw, hielden sommigen ons voor – we zijn gelijk. En wat te denken van andere genders?
Tegelijkertijd dachten wij ‘nee’. Want we vinden het juist belangrijk om tegenwicht te bieden aan het eenzijdige, man-centrische perspectief dat op allerlei vlakken domineert. En is het niet waanzinnig interessant en belangrijk om te leren van de ervaringen van vrouwen, en te onderzoeken wat de kracht is van ‘typisch’ vrouwelijke kwaliteiten in ons vak? Vanuit dat perspectief kregen wij vanuit het merendeel van de professionele gemeenschap met wie we dit bespraken veel steun voor deze keuze.
Wij hebben bij het samenstellen van dit nummer veel geleerd. We zijn scherper gaan letten op de verschillen tussen vrouwen en mannen in onze eigen omgeving. Enkele decennia geleden ging de aandacht uit naar de expliciet maatschappelijke geaccepteerde ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Tegenwoordig is die aandacht verschoven naar een meer impliciete, maar niet minder ernstige ongelijkheid. Die is op allerlei terreinen zichtbaar. Van kinderboeken (met vrijwel altijd mannelijke hoofdrolspelers) en de medische industrie (met vrijwel altijd het mannelijk lichaam als prototype), tot aan de begeleidingskundige praktijk (waarin mannen domineren in de literatuur en het mannelijk perspectief vaak centraal staat in leiderschapsopleidingen).
We verkennen het thema ‘vrouw’ vanuit diverse perspectieven zowel theoretisch, ervaringsgericht, systemisch als historisch. Het thema nodigt uit tot een brede blik. Welke beelden, overtuigingen of aannames kennen wij over vrouwelijkheid? En wat brengen we zelf in als begeleidingskundigen? Onze beelden van vrouw-zijn kleuren onvermijdelijk ons professionele handelen.
We brengen dus, ondanks het aanvankelijke ongemak, een ode aan de vrouw, het vrouwelijke perspectief en vrouwelijke kwaliteiten. We hopen dat de bijdragen onze professionele gemeenschap aanzetten tot kritische discussies, het tegengaan van ongelijkheid en het vieren van ‘de vrouw’ in al haar facetten.
Marlies Jellema, Carole van de Logt en Jorren Scherpenisse
