Alle artikelen - Abonneer je nu!
Depressie (volledige uitgave, 15 artikelen)
INHOUD THEMA 'DEPRESSIE' (november 2013) Verkenning: Mode, middel of malheur? Frans van der Gouw Achtergrond: Depressiezorg in de huisartsenpraktijk, Christine Beenhakker Column: Niets menselijks is de counsellor vreemd, Frans van der Gouw De opinie van… Jim van Os De semantiek van depressie, Leona Aarsen Pioniers: Milton Hyland Erickson, Hans Benniks PRAKTIJK Uit ’t veld: Aandacht voor de omgeving, Erwin van Meekeren Caleidoscoop: Cognitieve animatietherapie, Paul Camp Ondernemen Counselling is een luxeartikel, John Stolvoort & Bouke Boomstra Wetenschap: Chronisch depressief in nieuw perspectief, Jan Spijker HELP Somber ACTUEEL Issue: Het deprimerende gebruik van antidepressiva, Ron van Deth Trends & Ontwikkelingen Column: Wat doe jij? Kim Helmus Achtergrond: Beoordeling van kwalitatief onderzoek, Fenneke Woertman Gelezen Verder lezen over depressie VOORWOORD Waakhond Complexe vraagstukken doen mijn hart doorgaans sneller kloppen. Met verve stort ik mij op probleemanalyses en probeer verbanden te leggen om te komen tot nieuwe inzichten en mogelijke oplossingen. Tot die oplossingen kom ik niet als ik voor mezelf tot vraagstuk ben verworden: Ben ik een goed voorbeeld voor mijn kinderen? Bied ik mijn gezin een warm thuis? Ben ik bij machte een liefdevol contact met mijn partner te onderhouden? Kan ik mijn functie naar ieders tevredenheid invullen? Draag ik voldoende bij aan de maatschappij? Ik ben niet in staat mijn vragen te analyseren en tot bevredigende inzichten te komen. Mijn overpeinzingen beïnvloeden mijn humeur, relativeringsvermogen en zelfbeeld. Op die momenten dat ik mezelf dreig te verliezen, dringt zich altijd een natte neus aan mij op. Haar aanwezigheid, de beweging en buitenlucht verdrijven mijn sombere stemming, waardoor ik mijzelf als vraagstuk weer in perspectief kan zien. Iedereen heeft wel eens een sombere bui. Meestal verdwijnt die bui vanzelf, maar bij zo’n 19% van de Nederlanders groeit deze somberheid op enig moment in hun leven uit tot een depressie. Over de definiëring van depressie, zoals onlangs opnieuw voorzien in de DSM-5, is het laatste woord nog niet gesproken. Zo schetst Jan Spijker dat er steeds meer aanwijzingen komen, dat het episodische beeld van depressie niet opgaat en vervangen moet worden door een fluctuerend beeld van wisselende ernst van de depressieve symptomatologie. Toppsychiater Jim van Os pleit ervoor om de cliënt zelf te vragen naar zijn klachten en zorgbehoefte, want depressie manifesteert zich bij iedereen anders. Aandacht voor omgevingsfactoren bij het begrijpen en behandelen van depressie is van wezenlijk belang, daar de intensiteit van psychiatrische klachten verband houdt met de omgevingscontext, de (sociale) situatie. Erwin van Meekeren legt aan de hand van een casus uit, hoe een counsellor de naastbetrokkenen kan involveren in de begeleiding van de cliënt. Ron van Deth wijst ons op de deprimerende werking van antidepressiva. Meer dan een miljoen Nederlanders is afhankelijk van deze medicatie, een grote groep zou beter af zijn met psychosociale vormen van begeleiding zoals counselling. Het korten van de dagen, de dalende temperatuur en de slagregens tegen de vensters, doen mij het liefst wegkruipen bij de kachel. Mijn waakhond neemt mij mee naar buiten waar de herfstkleuren mij toelachen. Ik plant tulpenbollen in vertrouwen dat ook de lente zich weer aandient. Loes Helwegen Hoofdredacteur Counselling Magazine hoofdredacteur@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Senioren (volledige uitgave, 16 artikelen)
INHOUD THEMA 'SENIOREN' (augustus 2013) Verkenning: Luc van de Ven over het leven als antwoord, Christine Beenhakker Achtergrond: Use it or lose it, Tom Luken Lezerscolumn: Levensverhalen, Jos Govaarts De opinie van...Huub Buijssen: De afgrond van dementie Pioniers: Joep Munnichs, Esther Bruls PRAKTIJK Uit 't veld: De kracht van eenzaamheid, Jeannette Rijks Caleidoscoop: Pastoraat vanuit de contextuele optiek, Marianne Thans Ondernemen: Een website die werkt, Gunnar Michielssen Wetenschap: Levensbeschouwelijke diagnostiek in de geestelijke zorg aan ouderen, Johan Bouwer HELP: Kwetsbaar ACTUEEL Issue: De paradox van de steeds jongere oudere, Jan Baars Trends & Ontwikkelingen Achtergrond: Analyseren, rapporteren en reflecteren, Fenneke Woertman Gelezen Verder lezen over senioren VOORWOORD Gouden team Toen ik fris van de universiteit mijn eerste baan bij een arbodienst in het westen van het land aanvaardde, liep mijn zelfvertrouwen al ras enkele deuken op. Klanten bleken bepaald niet onder de indruk van de gesignaleerde risico’s opgetekend door een jonge, onervaren griet met een zachte g. Daar kwam verandering in toen ik de bedrijven bezocht met mijn Haagse collega Rob, die door jarenlange ervaring de taal van de klanten sprak en geen genoegen nam met halve maatregelen. Hij geloofde in mijn kennis en kunnen, stond voor zijn kwaliteiten en die van mij, en bood mij zo de ruimte om te groeien en mijn zelfvertrouwen weer op te poetsen. In leeftijd had Rob mijn vader kunnen zijn, maar toch ontwikkelde onze samenwerking zich tot een mooie vriendschap. Gerontoloog Jan Baars ziet dergelijke vriendschappen steeds minder, omdat generaties elkaar enkel nog in familiekring lijken te ontmoeten. In het actieve leven maken generaties een karikatuur van elkaar, met het risico dat ze niet meer met elkaar kunnen praten en naar elkaar willen luisteren. Hij roept ouderen in ‘Issue’ op om zich niet op grond van hun leeftijd aan de kant te laten zetten. Een counsellor kan de senioren behulpzaam zijn bij het omgaan en aanvaarden van de complexe realiteit van het ouder worden, legt klinisch ouderenpsycholoog Luc Van de Ven in de ‘Verkenning’ uit. Maar Huub Buijssen vermoedt dat ouderen geen ‘populaire’ doelgroep voor counsellors zijn. Als je als counsellor contextueel wilt werken, biedt de begeleiding van senioren in Buijssens opinie echter een uitgelezen kans. Een counsellor kan mensen bij elkaar brengen, verschillende belangen belichten, begrip kweken en moeilijke onderwerpen aan de orde stellen. Op het feest ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag vertelde Rob ons dat hij ongeneeslijk ziek was. Diezelfde nacht beviel ik van onze tweede dochter. Tijdens mijn zwangerschapsverlof gingen wij wekelijks naar het strand, toerden in zijn MG door de polders of gingen lunchen in de stad, totdat hij de strijd op moest geven. Onze dochter is inmiddels tien jaar oud, maar de waardevolle herinneringen aan Robs vriendschap, zijn enthousiasme en levenslust toveren nog steeds een glimlach op mijn gezicht en inspireren mij van het leven te genieten. Loes Helwegen Hoofdredacteur Counselling Magazine hoofdredacteur@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Seksualiteit (volledige uitgave, 16 artikelen)
INHOUD THEMA 'SEKSUALITEIT' (mei 2013) Verkenning: Seksualiteit in de counsellingpraktijk, Hanneke de Graaf Het derde cv, De invloed van seksuele traumatisering in de jeugd op de levensloop, Maria Pinxer De opinie van Marijke IJff, Wanneer is een probleem een probleem, Leona Aarsen Column: O jeugd! O tijd van smarten! / Van vreugd en wilde harten! Peter Leusink Pioniers: Maria Zeldenrust-Noordanus, Symbool van seksuele emancipatie, Elisabeth Geelen PRAKTIJK Counselling van homomannen in een heterorelatie, Wilfred Ploeg Seksverslaving, Nick Borgerdijn Casus: Help! Seksverslaafd Ondernemen: Help, ik zoek cliënten! Een persoonlijke visie op ondernemen, Christine Beenhakker Diverse verlangens, Seksuele ontwikkeling onder dubbele moraal, Ine Vanwesenbeeck ACTUEEL Een heikel punt? In gesprek over seksualiteit, John Stolvoort Trends & Ontwikkelingen Kwalitatief onderzoek, Nuttig, nodig, uitdagend, Fenneke Woertman Verder lezen over stress VOORWOORD De moraal van het verhaal Zo nu en dan werp ik een vluchtige blik op de tijdlijn van mijn twitterende twaalf jaar oude dochter. De “OMG, hottie <3” en “sexie chick!!” zijn niet van de lucht. Omfloerste blikken kijken me vanonder losse lokken met pruilende lipjes aan vanaf de avatars. Ik kan mij niet herinneren dat ik op die leeftijd zo met mijn ‘sexiness’ bezig was en maak me een beetje zorgen… Seksualiteit speelt een rol gedurende het hele leven en raakt eenieder persoonlijk. Het inzicht dat seksuele ervaringen een blijvende invloed kunnen uitoefenen op het lichamelijk, sociaal en psychisch functioneren, heeft alom erkenning gevonden1. Counsellors komen in hun praktijk allerlei problemen en situaties tegen die invloed kunnen hebben op het seksueel functioneren en welzijn van cliënten. Hanneke de Graaf zet ze voor u op een rij in de ‘Verkenning’. Het denken en praten over seksualiteit is sinds het pionierswerk van Mary Zeldenrust-Noordanus sterk veranderd. Media besteden met enige regelmaat aandacht aan dit onderwerp. Seks is beter bespreekbaar dan vroeger, maar de seksuele beleving blijft vaak verborgen. In het licht van de normen en waarden die de media toekennen aan seksualiteit, nemen velen nauwelijks de ruimte en de vrijheid om na te denken over wat ze zelf willen en fijn vinden. Niet alleen de carrière en het gezinsleven moeten perfect zijn, menigeen schijnt te denken pas normaal te zijn als ze minstens twee keer per week seks hebben. Het vergroten van handelingsen keuzevrijheid als het gaat om seksualiteit zou voor counsellors een uitdaging kunnen zijn, is de opinie van Marijke IJff. Om goede hulp te kunnen bieden is het van belang dat counsellors in staat zijn seksualiteit op een professionele manier te bespreken, legt John Stolvoort uit in ‘Issue’. Ofschoon de grote taboe rond seksualiteit geslecht is onder aanvoering van onder anderen Zeldenrust-Noordanus, lijkt de dubbele moraal nog steeds een wissel te trekken op de seksuele ontwikkeling. Meisjes die zich veel gelegen laten liggen aan deze dubbele moraal en het schoonheidsideaal doen zichzelf op allerlei manieren tekort, stelt Ine Vanwesenbeeck in ‘Wetenschap’. Ik zoom in op de avatar van mijn dochter en ben gerustgesteld. U moet trouwens de hartelijke groeten van haar hebben. Loes Helwegen Hoofdredacteur Counselling Magazine hoofdredacteur@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Stress (volledige uitgave, 16 artikelen)
INHOUD THEMA 'STRESS' (januari 2013) Stress: vriend en vijand, Theo Compernolle Modellen op een rij, Arnold Vermeulen Wanneer het stresssysteem faalt… Prof. Boudewijn Van Houdenhove De stress der kleine dingen, Leona Aarsen Alfred Adler, Jaap Bij de Vaate PRAKTIJK Hoogsensitiviteit in de praktijk, Ruud Hendriks Hartcoherentie, Audrey de Jong Help! De helper heeft stress, Angeline Donk Burn-out Omgaan met stress, Harm Krugers ACTUEEL Stress als keuze, Marc Schabracq Trends & Ontwikkelingen Mindfulness en stress, David Dewulf Verder lezen over stress VOORWOORD De gevolgen van stress ken ik uit mijn directe omgeving. Het is pijnlijk om te zien hoe juist diegenen met een groot hart voor de zaak, ten ondergaan aan die betrokkenheid. Terugkijkend na vele jaren en inzichten, kan ik niet anders dan concluderen dat ik geschitterd heb in afwezigheid, zowel letterlijk als figuurlijk… te betrokken bij mijn eigen zaak. Nu waren stress en burn-out bepaald geen trending topics in die tijd, integendeel. RSI was dat wel. Er was volop aandacht voor het ergonomisch inrichten van de werkplek, een goede zithouding, variatie in de werkzaamheden en pauzering. De aangepaste toetsenborden, muizen, spraakherkennings- en pauzesoftware waren nauwelijks aan te slepen: de fysiek aantoonbare klachten van RSI werden bestreden met technische hulpmiddelen. Stress en burn-out zijn als psychologische fenomenen uiterlijk minder herkenbaar en daardoor wellicht ook minder geaccepteerd. Ondanks dat psychische aandoeningen vaak voorkomen, blijft het een gevoelig onderwerp. Het idee dat je niet mag falen is sterk aanwezig in onze maatschappij. Dit maakt dat veel mensen het zelf moeilijk vinden te accepteren dat ze opgebrand zijn en hun omgeving vaak sceptisch staat tegenover hun klachten. Juist die omgeving speelt een cruciale rol in stresssituaties, schetst Theo Compernolle in de Verkenning: sociale steun bevordert stressbestendigheid. Stresssituaties volledig vermijden is onmogelijk en onnodig: een bepaalde mate van stress helpt ons als een goede vriend om te presteren. Ontpopt stress zich toch tot een gevaarlijke vijand, dan is het aan de counsellor om de cliënt te begeleiden in het hervinden van een evenwicht tussen belasting en belastbaarheid, aldus Boudewijn Van Houdenhove. Daartoe bestaan verschillende modellen, maar de relatie tussen cliënt en counsellor is volgens Arnold Vermeulen van essentieel belang: het gaat om afstemming, maatwerk en vakdeskundigheid. Iedereen krijgt in zijn leven, zelf of in zijn directe omgeving, wel te maken met stress- of burn-outklachten. Aandacht voor dit thema is dan ook bepaald geen overbodige luxe. In deze uitgave van Counselling Magazine belicht de redactie dit thema vanuit diverse invalshoeken. Met dank aan Christine Beenhakker, die dit als hoofdredacteur de afgelopen jaren reeds voor vele onderwerpen met de redactie heeft weten te bewerkstelligen. Loes Helwegen Hoofdredacteur Counselling Magazine hoofdredacteur@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Geweld (volledige uitgave, 16 artikelen)
INHOUD THEMA 'GEWELD' (november 2012) Effectieve aanpak van pesten door het KiVa antipestprogramma, René Veenstra & Gijs Huitsing De opinie van Bob van der meer: Een veilige school, Christine Beenhakker De Veiligheidskaart als methode voor dialoog en zelfwerkzaamheid bij paren, Mieke Faes Politieke crisis, geweldsdreiging en de rol van de counsellor, Gerard Wijers De self-efficacy theorie van Albert Bandura, Lizette Prins – Plender PRAKTIJK De vijfsporenaanpak bij pesten, Bob van der Meer Meldcodes: nut en noodzaak voor professionals, Ingrid van den Bosch Niets is wat het lijkt, Margot: een buitengewone vrouw, Theo Hendrickx Een weerbare politie, De morele bril als landschap voor bewustzijn, Annika Smit Help, Seksuele intimidatie ACTUEEL Counselling als professie: kans of crisis? Bas Mesters Gelezen, boekbesprekingen Verder lezen over geweld De cruciale rol van een vertrouwenspersoon seksuele intimidatie, Carla Goosen Trends & ontwikkelingen VOORWOORD Gewoon Onlangs werden we weer opgeschrikt door vreselijk nieuws. Het meisje Polly uit Arnhem wordt ervan verdacht dat zij haar vroegere vriendinnetje Winsie heeft laten vermoorden. Reden voor de moord was dat Winsie roddels zou hebben verspreid over haar zestienjarige vriendin Polly, op Facebook, via sms en mondeling. Een afschuwelijk drama, met verstrekkende gevolgen. Dit voorval raakte mij diep. Wat bezielt zulke kinderen? Hoe wanhopig zijn ze op zoek naar hun eigenheid, hun erkenning en waardering voor wie zij werkelijk zijn? Wat ‘knapt’ er precies vanbinnen, als je tot zulke vergaande – vooraf geplande! – afschuwelijke daden overgaat, om je vroegere vriendinnetje nota bene te laten vermoorden? Ik vind het echt onvoorstelbaar. Geweld is van alle tijden. In onze geschiedenisboekjes leerden we over oorlogen en geweld, alsof het de gewoonste zaak van de wereld was. De veldslagen van Caesar bij de Latijnse les vond ik vroeger al een crime om te lezen. Libië, Afghanistan en Egypte zijn broedhaarden van geweld in deze tijd. Het hoort er blijkbaar gewoon bij. Ik betrap mij erop dat ik soms ‘gewoon’ geen zin heb om te kijken naar de zoveelste documentaire over het Midden-Oosten. Omdat ik wel weet dat het verschrikkelijk is wat daar gebeurt, maar niet steeds daarmee wil worden geconfronteerd. Toch is het voor mij helemaal niet ‘gewoon’. Waarden als respect, eerlijkheid, authenticiteit en begrip staan hoog in mijn vaandel, en ik probeer op dat niveau ook contact te maken met mijn medemens. Ik vrees dat er dus toch iets van een wereldverbeteraar in mij schuilt. Maar blijkbaar zijn macht en geld, aanzien en waardering, aspects of life die mensen zó graag willen, dat als het hen niet lukt dit te verkrijgen op de ‘gewone’ manier, zij tot vreselijke dingen in staat zijn. Bovenstaande voorbeelden getuigen daarvan. In dit nummer van Counselling Magazine belichten wij dit thema vanuit diverse invalshoeken. Drs. Bob van der Meer is coryfee op het gebied van pesten in het onderwijs, en heeft een zogenaamd vijfsporenbeleid ontwikkeld voor het aanpakken van pestgedrag op school. Mieke Faes schrijft over geweld in partnerrelaties en professor Veenstra vertelt ons over een effectieve aanpak van pesten door het KiVa-antipestprogramma. Kortom weer een zeer lezenswaardig nummer boordevol achtergrondinformatie, boeiende artikelen en handvatten over dit thema. Dit is mijn laatste voorwoord in Counselling Magazine. Vanaf 2013 ben ik geen hoofdredacteur meer van ons vakblad, waaraan ik de afgelopen jaren met heel veel plezier heb gewerkt. Via de adviescommissie en als freelance journalist blijf ik overigens wel verbonden aan het tijdschrift. Het idee voor Counselling Magazine ontstond tijdens een zomervakantie in Italië, toen mijn geest vrij was en de ideeën stroomden. We zijn nu ruim vier jaar verder, en ik ben trots op het feit dat ik heb mogen meebouwen aan dit fantastische tijdschrift. Mijn bijzondere dank gaat uit naar het gehele redactieteam van Counselling Magazine voor hun inspiratie en waardevolle bijdragen. Ook wil ik graag mijn dank uitspreken naar het Kloosterhofteam: achter de schermen zorgen zij dat alles binnen de deadlines wordt gerealiseerd, zodat er telkens weer een prachtig blad op de mat van onze lezers valt. Ten slotte wil ik jullie, lezers, graag bedanken voor jullie interesse, goede ideeën en feedback: immers zonder jullie heeft ons vakblad geen bestaansrecht. Ik neem ‘gewoon’ afscheid van jullie: gegroet lieve lezers, en graag tot weerziens! Ik draag mijn redigeerpen over aan de vertrouwde en deskundige handen van Loes Helwegen, en wens haar vanuit deze plek heel veel succes, plezier en inspiratie toe. Christine Beenhakker, hoofdredacteur Reageren? hoofdredacteur@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Trauma (volledige uitgave, 13 artikelen)
INHOUD THEMA 'TRAUMA' (augustus 2012) Carlo Mittendorff over oplossingsgericht begeleiden bij traumaverwerking, John Stolvoort De wanhoopsdaad van een asielzoeker, Paul de Blot Prof. Dr. Onno van der Hart, Kenmerken van een dissociatieve identiteitsstoornis, Christine Beenhakker De ontdekker van dissociatie bij trauma´s, Pierre Janet, Saskia van Rijnswou Psychotrauma nader beschouwd, Peter van der Velden en Peter van Loon PRAKTIJK Effectiviteit, kanttekeningen en ontwikkelingen EMDR, Arnold Vermeulen Op weg naar een bloeiende praktijk, Ondernemen met bezieling, Simone Nijboer Een persoonlijk verhaal over hoop, overleven en innerlijke kracht, Arjan Erkel: ont-gijzeld, Christine Beenhakker Help, Gebroken hart ACTUEEL Kinderen ondersteunen na trauma, Eva Alisic Gelezen Verder lezen over trauma Trends & ontwikkelingen Vooraankondiging VOORWOORD Overleven Een paar maanden geleden kwam mijn partner tijdens het klussen ongelukkig ten val. Wij moesten naar het ziekenhuis en hij kwam terecht op de afdeling Kleine Traumatologie wegens ‘een verwonding veroorzaakt door een schok’, aldus het woordenboek. Een fysieke verwonding in dit geval, welteverstaan. In ons counsellingvak krijgen wij regelmatig te maken met mensen die een psychische verwonding hebben opgelopen na een schokkende gebeurtenis. Niet alle onprettige gebeurtenissen zijn in die zin traumatisch. Algemeen is te zeggen dat traumatische ervaringen zó ernstig zijn, dat ze erg lang een grote indruk achterlaten. In grote lijnen zijn er twee soorten trauma’s te onderscheiden: enerzijds de eenmalige traumatische ervaringen, zoals het overlijden van een gezinslid of eenmalig seksueel misbruik; anderzijds de zich steeds herhalende ervaringen. Denk hierbij aan steeds terugkerend huiselijk geweld, oorlogservaringen, herhaald seksueel misbruik of extreme verwaarlozing in het gezin. Wanneer kun en mag je als counsellor deskundig hulp verlenen bij de verwerking van een trauma? Wat zijn jouw mogelijkheden en jouw beperkingen binnen jouw eigen werkveld, jouw vakgebied en expertise? Waar ligt de grens? Waar en wanneer zet je als counsellor een ‘rode vlag’? Dit zijn belangrijke vragen, als het gaat om het professioneel begeleiden van mensen met dieper liggende traumatische ervaringen. In dit themanummer belichten wij zeer diverse invalshoeken van trauma en traumaverwerking. Het persoonlijke verhaal van Arjan Erkel bijvoorbeeld, die werd gegijzeld door rebellen en twee jaar leefde tussen hoop en vrees. Welke invloed heeft deze ervaring gehad op zijn verdere persoonlijke leven? De pionier Pierre Janet is een belangrijke grondlegger op het gebied van dissociatie: hij beschreef hoe mensen zich tegen geestelijke trauma’s konden verweren door deze buiten het bewustzijn te plaatsen. Prof. Dr. Onno van der Hart vertelt ons meer over de achtergronden en kenmerken van een dissociatieve persoonlijkheidsstoornis. Eva Alisic behandelt het thema traumaverwerking bij kinderen en Carlo Mittendorf geeft ons handvatten voor een oplossingsgerichte benadering bij de begeleiding van trauma. Arjan Erkel zegt: “Het leven is mooi.” Hij is in staat gebleken om te overleven, het leven weer te omarmen, in al zijn facetten. De wond is genezen, al blijft er nog wel een litteken. Dat litteken wordt zo nu en dan weer eens geprikkeld, maar hij heeft geleerd om uit te gaan van zijn innerlijke kracht; zijn overlevingsdrang is sterker dan zijn trauma. Niet iedereen is dit gegeven. Wij counsellors kunnen ons steentje bijdragen om de innerlijke kracht bij onze cliënten weer te activeren, als zij dat op eigen kracht niet kunnen, zodat zij hun veerkracht weer hervinden en de wond kan genezen. Christine Beenhakker, hoofdredacteur Reageren? hoofdredacteur@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Omgaan met ziekte (volledige uitgave, 17 artikelen)
INHOUD THEMA 'OMGAAN MET ZIEKTE' (mei 2012) Het belang van de ‘duur’ in de omgang met ziekte, Gerard Wijers Obesitas: een kwestie van vasthouden of loslaten? Matinique Walraven Carien Karsten over het ontdekken van de eigen grens, Burn-out als confrontatie, Christine Beenhakker Een plek voor zingeving, moed en innerlijke kracht, Het licht van Tabor, John Stolvoort De ontdekker van wat écht werkt, Saul Rosenzweig, Ron van Deth PRAKTIJK De huisarts als counsellor, David Bentz van den Berg Relaties nieuwe betekenis geven bij chronisch ziek zijn, Anke de Jong Help, Kinderwens Pijn als trigger voor lichaam en geest, Frans van der Gouw Vol verwachting klopt ons hart… Of toch niet? De DSM-5, Ron van Deth ACTUEEL Patiëntenrollen, Taal en Transactionele Analyse, Ria Eijck & Cosima Kliebenstein Een pleidooi voor complementaire zorg, Arnold Vermeulen Runningtherapie als bewegingsinterventie bij stressgerelateerde klachten, Audrey de Jong Verenigingsnieuws Gelezen Verder lezen over ziekte Trends & ontwikkelingen Vooraankondiging VOORWOORD Pijn Het leven doet soms pijn, dat leren we al vroeg. Als je van je fiets valt, krijg je een kusje van mama op de zere plek. Een pleister erop, klaar. Was het altijd maar zo simpel! Het leven zit vol met pijnlijke ervaringen, waarin we worden econfronteerd met onze eigen kwetsuren, soms zelfs zo, dat het bijna ondraaglijk wordt. Dan wordt het echt pijn lijden. In mijn counsellingpraktijk kom ik pijn tegen in alle vormen – van kleinere kwetsuren en pijntjes tot heftige, existentiële pijn. Pijn, omdat je niet meer weet hoe je verder moet leven, geen uitweg meer ziet. Of pijn die je zó confronteert met jezelf, dat je het anders wilt, maar niet weet hoe. Onze natuurlijke reactie is dan ook: pijn vermijden. We willen er niet aan, we willen het graag ‘weg hebben’. Dus we doen er alles aan om dat voor elkaar te krijgen. We bedekken onze pijnpunten met ‘pleisters’ en denken dan dat de pijn vanzelf wel overgaat. Maar diep gewortelde pijn slaat vaak een wond van binnen. Die geneest niet vanzelf, die geneest alleen als je de wond aan de lucht blootstelt. Dan kan het vuil eruit en heelt de wond. Veel mensen in mijn praktijk zijn vastgelopen in hun werk vanwege een burn-out. Sommigen zelfs al voor de tweede of derde keer. Ze lopen steeds weer tegen diezelfde muur op, met als gevolg een flinke pijnlijke plek. Het zijn vaak hardnekkige kwetsuren gebaseerd op diepliggende overtuigingen, die roepen om genezing, om een andere kijk op het leven. Juist het tegen deze pijnlijke grenzen aanlopen, biedt kansen voor transformatie. Een van mijn cliënten zei: “Het lijkt wel een vorm van zelfkastijding. Ik weet dat het niet goed voor mij is, maar toch doe ik het steeds weer op dezelfde manier. Ik zie gewoon geen uitweg, ik weet niet hoe ik het anders moet doen”. En dat is precies wat wij als counsellors kunnen: mensen met compassie een ander perspectief bieden, zodat zij hun eigen wonden kunnen laten helen. In het interview dat ik met haar had, vertelt burn-outdeskundige Carien Karsten over haar eigen pijnlijke proces. Zij heeft een aantal boeken over dit thema geschreven om haar inzicht, kennis en ervaring door te geven aan anderen. We kennen het ook in onze taal: groeipijnen. Kinderen hebben er al jong mee te maken, maar ook als volwassenen kunnen wij deze groeipijn nog voelen. Pijn en ziekte zijn kansen voor transformatie, om van je eigen pijnlijke momenten te leren, zodat je weer verder kunt. Kahlil Gibran zegt het zo: “Je pijn is het breken van je schaal die je inzicht omsluit. Zoals de steen van de vrucht breken moet, opdat haar hart in de zon moge staan, zo moet jij pijn kennen.” De pijn accepteren, in de ogen zien, en de leerervaring ontdekken die in de pijn verscholen zit. Geboortepijn voor een nieuw leven en groei. Is dat niet prachtig? Christine Beenhakker, hoofdredacteur Reageren? redactie@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Gezin (volledige uitgvave, 15 artikelen)
INHOUD THEMA ‘GEZIN’ (februari 2012) Gezinnen en sociaal kapitaal, Stefan Bogaerts Eigen haard is goud waard, Frans van der Gouw Else-Marie van den Eerenbeemt over ‘passend geven’, Christine Beenhakker Counselling van chronisch zieke kinderen, Jolenta Lavell Ivan Böszörményi-Nagy, Methodiek van de hoop, Nelly Bakhuizen PRAKTIJK Narratieve therapie en het genogram, John Stolvoort Begeleiding van kinderen met gedragsproblemen, Christine Beenhakker & Jochem van Slooten Casus, hoe help ik onze kinderen? Scheiden en de kinderen, Ed Spruijt & Helga Kormos Systeemgericht werken met gezinnen, Téo Visser & Carey Woortman ACTUEEL Verenigingsnieuws Zorgverzekeringsland: een labyrint van regels? Arnold Vermeulen Gelezen: Gedragsverandering in gezinnen & Handboek Systeemtherapie Verder lezen over gezin Trends & ontwikkelingen Vooraankondiging VOORWOORD Moeders In mijn ontmoeting met Else-Marie van den Eerenbeemt voor Counselling Magazine sprak ik met haar onder meer over het intergenerationele erfgoed van de familie. Mijn opa zat in het verzet en samen met zijn twee oudste zonen moest hij onderduiken voor de Duitse bezetters. Het ouderlijk huis was door de Duitsers in beslag genomen, waarvan zij een hoofdkwartier hadden gemaakt. Mijn grootmoeder woonde met mijn moeder en nog drie kinderen daarom noodgedwongen op een klein kamertje bij een soort hospita. Mijn oma wist niet waar mijn opa was, dat was ook veel te gevaarlijk. Zij was constant bezorgd over hun veiligheid en had de verantwoordelijkheid voor vier nog jonge kinderen. Deze oorlogservaringen hebben een heel grote impact gehad op het gezin van toen. Broers en zussen waren van elkaar vervreemd geraakt; ze hadden immers gedurende een half jaar compleet gescheiden levens geleid, waarin zij hun ervaringen en hun zorgen niet met elkaar konden delen. Toen de oorlog voorbij was, werd het gezin gelukkig herenigd. Mijn grootouders waren dolgelukkig dat iedereen nog leefde en wilden graag samen met alle kinderen op de foto. Mijn moeder schaamde zich enigszins voor haar verschijning: ze had geen fatsoenlijke schoenen meer en moest met slippers en een jurk gemaakt van een laken op de kiek. Destijds begreep zij niet waarom ze toch op die foto moest, ze voelde zich als jonge vrouw van 17 lentes niet mooi in die kleren. Veel later, toen zij zelf kinderen had, begreep zij dat uiteraard wel. Ze hadden immers elkaar nog, hun gezin was compleet, dat was bij sommige gezinnen na de oorlog wel anders. Echter de vanzelfsprekende saamhorigheid was door de oorlog wreed verstoord en de broers en zussen moesten met elkaar, samen met hun vader en moeder, weer een nieuw evenwicht vinden in het gezin. Dat is nooit meer hetzelfde geworden als voor hun gedwongen scheiding. Mijn moeder heeft haar herinneringen aan deze tijd opgetekend, zodat wij dochters weten wat de impact van deze periode was in het gezin en wij haar beter kunnen begrijpen. Het is een belangrijke schakel in onze familiegeschiedenis. Het intergenerationele erfgoed, datgene wat je met je meedraagt, kun je nooit ontkennen, zegt Else-Marie. De rol die mijn moeder destijds als oudste dochter in de oorlog heeft gespeeld, is heel bepalend geweest voor haar verdere ontwikkeling. Ze neemt graag het voortouw, is heel plichtsgetrouw en heeft een sterk ontwikkeld verantwoordelijkheidsgevoel. Net als mijn oma destijds, met haar zorg voor zes kinderen. En ik, als oudste dochter van mijn moeder, treed met trots in hun voetsporen. Vroeger als kind, wilde ik niet op mijn moeder lijken. Nu mijn kinderen volwassen en zelfstandig zijn en er een nieuwe levensfase aanbreekt omdat ik zelf op het punt sta om oma te worden, ben ik er trots op om een kind van mijn moeder te zijn. Samen geven wij onze wijsheid door aan de volgende generatie. Christine Beenhakker, hoofdredacteur Reageren? redactie@counsellingmagazine.nl
€ 6,95Relaties (volledige uitgave, 11 artikelen)
INHOUD THEMA 'RELATIES' (november 2011) Hechting en autonomie in liefdesrelaties, John Stolvoort Column, De counsellingrelatie als keurslijf, Frans van der Gouw De opinie van Roeland Meijs over Daniel Siegel, Christine Beenhakker Virginia Satir, Annemarie Tjerkstra PRAKTIJK Systemisch werk in relatiecounselling, Inge van de Vorst Het begeleiden van jongeren bij hun coming-out, Jochem van Slooten & Christine Beenhakker Emotionally Focused Therapy, Petra Deij Help, Casus Het reddersyndroom, Frans van der Gouw Caleidoscoop, Het sociaal panorama, Lucas Derks ACTUEEL De Wmo: counsellor tussen twee werelden, Karin van der Plas Gelezen Verder lezen over relaties Trends & ontwikkelingen Verenigingsnieuws Ken uzelf Liefde en liefdespijn zijn van alle tijden. In mijn eigen leven heb ik behalve veel hoogtepunten ook diepe dalen gekend. Een pijnlijke scheiding met alle gevolgen van dien, maar ook weer nieuw liefdesgeluk. Ik ben ervan overtuigd dat alle ervaringen die je opdoet in je leven, ook al zijn ze nog zo moeilijk, je verder op weg helpen naar je groei naar volwassenheid. Het leren van je eigen kwetsuren, het verwerken van oude pijn en het ontwikkelen van je eigen wijsheid is iets wat onontbeerlijk is in ons counsellingvak. Relaties zijn als spiegels van je ziel: ze confronteren je met je eigen tekortkomingen. Ruzies met je partner gaan dan ook bijna nooit over het onderwerp waarover ze gaan. Het gaat niet om de sokken die rondslingeren, of het beroemde dopje van de tandpasta. Het conflict speelt zich af op een dieperliggend niveau: wat vindt je belangrijk, welke normen en waarden gelden voor jou? En klopt dat wel met de overtuigingen van je partner? Zolang je verliefd bent, kun je elke rimpeling in je geluk moeiteloos oplossen en wegkussen. Maar als je met elkaar gaat samenleven, stuit je onvermijdelijk op verschillen. Vaak heeft dat te maken met een basale angst – wat raak ik kwijt als ik niet meer word gewaardeerd om wie ik ben? Iedereen heeft behoefte aan een mens bij wie hij zich veilig voelt. Iemand die je ondanks je irritante trekjes niet laat vallen, op wie je kunt rekenen als je hem of haar nodig hebt, een veilige verbondenheid met een ander persoon. Mijn credo sinds jaren luidt: omarm de verschillen. De verschillen in karakter, temperament en gedrag maken de relatie sprankelend en leerzaam. Zolang je maar met elkaar blijft communiceren over wat je werkelijk belangrijk vindt in je leven, van waaruit jij leeft, en daar samen vrede mee hebt. Eén van mijn favoriete boekjes is De Profeet van de Libanese dichter Kahlil Gibran, een kleinood vol levenswijsheid. Zo schrijft hij over de liefde: ‘Want zo de liefde je kroont, zij kruist je ook. En al dient zij tot je groei, zij snoeit je evenzeer. En zo zij opstijgt tot je hoogte en je teerste takken streelt, die trillen in de zon, zij daalt ook af naar je wortelen en rukt hun houvast aan de aarde los.’ En over het huwelijk: ‘Staat tezamen, maar niet te dicht bijeen: want de zuilen van de tempel staan ieder op zichzelf, en de eik en de cipres groeien niet in elkanders schaduw.’ Prachtig gezegd, vind ik. Verstikking in de relatie ligt zo gauw op de loer! Als je elkaar de ruimte gunt om individueel te groeien, dan groeit de liefde voor elkaar in de relatie als vanzelf. Sue Johnson geldt als absolute autoriteit op het gebied van Emotionally Focused Therapy, het veilig verbinden met de ander. Lucas Derks laat ons kennismaken met het sociaal panorama als instrument voor het counsellen van intieme relaties. Virginia Satir geldt als één van de belangrijkste grondleggers van de gezinstherapie en schuwde de fysieke aanraking met haar cliënten niet. Zij moedigde haar cliënten aan om door middel van aanraking contact te maken met zichzelf. De allerbelangrijkste relatie is dan ook de relatie met jezelf. ‘Ken uzelf’ stond er gegrift op het fronton van de tempel van Delfi. Waarlijk zichzelf kennen wordt beschouwd als het moeilijkste wat men kan verwezenlijken. Want ‘wie zichzelf kent, kent het Al’ (Bijbel).
€ 6,95Diversiteit (volledige uitgave, 12 artikelen)
INHOUD THEMA 'DIVERSITEIT' (augustus 2011) Diversiteit als gegeven, Astrid Echteld en Fenneke Woertman Column, Tussen borrelhapjes en de kaas, Marja Ruijterman De opinie van Nel Jessurun, Op weg naar pluriforme praktijkvoering Prof. Geert Hofstede: Godfather van culturele diversiteit, Christine Beenhakker Ik hoor je niet, ik luister wel, Noor Pool PRAKTIJK De kaart is niet het gebied, Sue der Kinderen Online netwerken, iets voor counsellors? Jan-Willem Seip Help, Casus Van botsing naar beter, Sjiera de Vries Het TOPOI-model, Edwin Hoffman ACTUEEL Op zoek naar de alteriteit in onszelf, Michiel de Ronde Gelezen Diversiteit en Arbeid, Paul Abell Verder lezen over diversiteit In het nieuws Forum Verenigingsnieuws Wortels Als het gaat om diversiteit, ben ik “ervaringsdeskundige”. Geboren in Zuid-Australië uit Nederlandse ouders, emigreerden wij als gezin in 1969 terug naar Nederland. Vader kon een baan krijgen bij zijn werkgever in Nederland, een kans die hij niet wilde laten lopen. Moeder miste haar familie in Nederland toch wel heel erg. Als meisje van tien jaar kwam ik terecht in een compleet andere wereld, een echte cultuurshock. Waar in Australië ruimte was, een open geest, een warm klimaat en avontuur, ervoer ik Nederland op die jonge leeftijd als benauwend, koud en ongastvrij. Ik kwam op de basisschool in de vijfde klas terecht. Als meisje kon ik niet met jongens spelen, dat was not done. Iets wat in Australië heel gewoon was. Nee, als je hier met een jongen in de klas praatte had je al “verkering”. De rijtjeshuizen, in onze wijk een kleurloze aaneenschakeling van uniformiteit met allemaal dezelfde piepkleine voortuintjes… wat een contrast met de vrijheid en ruimte die ik gewend was. De vaderlandse geschiedenis was voor mij ook een “Grote Onbekende”. Een lacune in mijn basisschoolkennis, waar ik zo nu en dan nog tegenaan loop. Ik wist uiteraard wel alles van ontdekkingsreizigers als Captain James Cook en Abel Tasman. In Nederland was ik het meisje met het buitenlandse accent, met “rare” kleren, dat als een plant met haar wortels uit de warme rode aarde van haar geboorteland was getrokken en teruggeplant in haar moederland Nederland, het land van haar ouders en voorouders. Ik miste mijn oude vriendinnen en mijn vertrouwde omgeving. Ik belandde in een identiteitscrisis: wie ben ik? Ben ik een Australisch meisje in Nederland, of een Nederlands meisje uit Australië? In 2010 ben ik – voor het eerst na ruim veertig jaar – weer teruggegaan naar mijn geboorteland. Rode heuvels en brandende zonsondergangen, hagedissen en kangoeroes, kleurrijke symbolen, geurende eucalyptusbomen en prachtige wilde bloemen. Ik ademde diep de geuren in en genoot van het geluid van de vogels, de kleuren, de wind en de stilte. Ik bezocht alle places to be uit mijn vroegere jeugd en ons oude huis, dat er nog precies hetzelfde uitzag als veertig jaar geleden. Het is net alsof alles in mijn herinnering meer kleur krijgt, de informatie levendiger maakt. Maar ook: ik begrijp meer van mijn eigen geschiedenis. Voor u ligt een themanummer over diversiteit in al haar vormen: landscultuur, bedrijfscultuur, subculturen en de multiculturele samenleving. Voor een immigrant is het vaak moeilijk om vast te stellen waar hij of zij zich moet aanpassen en welke elementen van hun cultuur ze kunnen vasthouden. Door met elkaar in gesprek te gaan over normen en waarden, overtuigingen en identiteit krijgen we meer begrip voor elkaar. Diversiteit verruimt je blik. Wij als counsellors, kunnen hierin betekenis geven. Je geboortegrond kun je niet verloochenen, dat hoort net zo goed bij je als de grond waar je een “thuis” hebt gemaakt. The home is where the heart is, waar dat ook is. Christine Beenhakker, hoofdredacteur Reageren? redactie@counsellingmagazine.nl
€ 6,95
