logo-professioneel-begeleiden logo-professioneel-begeleiden
Filters

Alle artikelen

Mijn beoordelingen zijn van goede kwaliteit

Auteur: Wynand Wijnen

Onderzoek toont aan dat docenten eenzelfde prestatie van studenten zeer verschillend kunnen beoordelen. Inzichten van docenten, gewoonten op het gebied van beoordelen, voorkeur voor bepaalde onderwerpen, specifieke deskundigheden van docenten, enzovoort kunnen hieraan ten grondslag liggen. Hiermee is natuurlijk niet gezegd dat beoordelingen in al deze omstandigheden van minder goede kwaliteit zouden zijn. De goede kwaliteit van een beoordeling wordt nog wel eens verdedigd door te stellen dat de beoordeling van een tweede beoordelaar niet in belangrijke mate afweek van de eigen beoordeling. Op zichzelf is dat natuurlijk goed, maar wat betekent ‘niet in belangrijke mate’? Laten we uitgaan van een groep van dertig leerlingen. Bij een vergelijking van de twee beoordelingen blijkt er bijvoorbeeld bij zes leerlingen een verschil te zijn van één punt op tien en bij twee leerlingen een verschil van twee punten op tien. Wanneer bij de betreffende groep leerlingen alle cijfers tussen 1 en 10 aan één of enkele leerlingen zijn toegekend is het resultaat zonder meer indrukwekkend, maar wanneer beide beoordelaars alleen de cijfers 5, 6, 7 en 8 hebben toegekend wijkt het resultaat nauwelijks af van toeval. Indien de gebruikelijke cijferschalen slechts in beperkte mate worden gebruikt – in de praktijk is dat nogal eens het geval – is het bericht dat er slechts weinig grote afwijkingen zijn, niet zo overtuigend. Daarnaast is het van belang na te gaan of een zogenaamde onafhankelijke tweede correctie wel echt onafhankelijk is. Wanneer de eerste corrector aantekeningen maakt op het door de leerling ingeleverde werk kan men vragen stellen bij de onafhankelijkheid. Wanneer er contact is tussen eerste en tweede corrector voordat de definitieve beoordeling wordt vastgesteld kan dat ook twijfels oproepen aan de onafhankelijkheid. Het voorgaande mag overigens niet suggereren dat er in de praktijk op ruime schaal sprake zou zijn van aanvechtbare onafhankelijkheid. Wel mag worden geconstateerd dat overtuigende bewijzen voor een echte onafhankelijkheid niet altijd aanwezig of beschikbaar zijn. Het zou een goede zaak zijn meer aandacht te besteden aan het beschikbaar maken van deze overtuigende bewijzen. Duidelijk is immers dat bewijzen voor een goede kwaliteit van beoordelingen uitermate gewenst zijn. Alleen de enkelvoudige mededeling van een docent dat zijn beoordelingen van goede kwaliteit zijn is onvoldoende. Wanneer een docent stelt dat zijn beoordelingen van goede kwaliteit zijn, is dat het uitgangspunt. De vraag op grond waarvan die mededeling wordt gedaan is vervolgens aan de orde. Welke stappen heeft de docent genomen om de goede kwaliteit van zijn beoordelingen vast te stellen. Zijn de leerlingen tevreden? Zijn collega’s het met de beoordelingen eens? Heeft de leiding geen vragen? Zijn de slaagcijfers bevredigend? Welke criteria zijn daadwerkelijk aangelegd om de beoordelingen als kwalitatief goed te beoordelen? Het is niet nodig om de uitspraak over kwalitatief goede beoordelingen op voorhand te wantrouwen, maar het is wenselijk om na te gaan of alle voor de hand liggende valkuilen feitelijk zijn vermeden. Prof.dr. W.H.F.W. Wijnen was hoogleraar Ontwikkeling en Onderzoek van het Hoger Onderwijs aan de Universiteit van Maastricht.
Gratis
lees meer

EXAMENS 2010-04 Volledige uitgave

INHOUD EXAMENS 2010-04 november 2010 Eindexamenresultaten van allochtone leerlingen, Discrepantie tussen schoolexamencijfers en centraal examencijfers, Lyset Rekers-Mombarg en Truus Harms Rekentuin.nl: combinatie van oefenen en toetsen, webgame gebaseerd rekenen op de basisschool, Han van der Maas, Sharon Klinkenberg en Marthe Straatemeier  Terecht of niet? Samen naar de toets, ja gezellig - maar voorkomen is beter, Henk van Berkel Column: Het mondeling examen als statussymbool, Joost Dijkstra Eerste ervaringen: Een ineractief beeldschermexamen voor het vmbo Jojk Wesseling en Hans Kuhlemeier Uit de praktijk: Beveiligingen in diploma's, Rinus Maas Kopstukken uit de examenwereld. Dato de Gruijter - “Ik wil de psychometrie toegankelijk maken” , Harry Molkenboer en Henk van Berkel Gezien en gelezen Wie zijn wij Literatuur/ Agenda Verenigingsnieuws Revolutie. Soms is het verbazingwekkend dat er geen revolutie uitbreekt. In juli 2010 verscheen het Examenverslag MBO 2009 - Kwaliteit examinering in het middelbaar beroepsonderwijs van de Inspectie van het Onderwijs. Daarin staat onverbloemd dat een derde van de examens in het mbo van onvoldoende kwaliteit is. De examens in het middelbaar beroepsonderwijs zijn bedoeld om vast te stellen of studenten voldoen aan de eisen die worden gesteld aan een beginnend beroepsbeoefenaar. Uit het inspectierapport blijkt dus dat van een derde van deze toekomstige beroepsbeoefenaars niet is komen vast te staan of zij voldoende voor hun beroep zijn toegerust. Zou u zoiets dulden wanneer het een medisch beroep betrof? Zou de maatschappij accepteren dat een derde van de jong afgestudeerde artsen niet heeft bewezen hun beroep te kunnen uitoefenen? Nee toch. De minister zou acuut ingrijpen en opleidingen aan de ketting leggen om te voorkomen dat zij nog meer kwaad aanrichten. Zou de minister zoiets voor het mbo hebben overwogen? Ik denk het om eerlijk te zijn wel. Van deze bevindingen sla je toch achterover. Er zullen wel redenen zijn waarom de minister niet tot zo’n drastische stap is overgegaan. Een derde van de mbo-opleidingen sluiten is gewoonweg geen reële optie. Er moet (uiteraard) een verbetertraject komen. Wie het rapport leest, komt nog meer onthutsende zaken tegen. Het blijkt dat een belangrijk deel van de examens zijn ingekocht bij examenleveranciers, bij professionele organisaties dus. Het zijn vooral die examens die kwalitatief door de mand vallen. Het zal je maar worden gezegd: ”Exameninstelling, uw examens deugen niet”. Helaas noemt het Examenverslag geen namen van exameninstellingen. Jammer, omdat mijns inziens het best openbaar mag worden gemaakt wanneer een bedrijf geen kwaliteit levert. Het zou een dooddoener zijn om nu te eindigen met ‘er valt veel te verbeteren’. De vraag is natuurlijk ‘hoe dan’? Er zijn twee partijen in het spel, de mbo-instelling en de examenleverancier. In het mbo construeren docenten de examens. Kennelijk leidt dat in een aantal gevallen tot kwalitatief onvoldoende examens. Met andere woorden, hun kennis van examineren schiet te kort. Hier ligt primair een taak voor de lerarenopleiding waar zij het vak doceren hebben geleerd. Op de tweede plaats is er een taak weggelegd voor de schoolleiding. Die zou via instrumenten als intercollegiale toetsing het constructieproces positief kunnen bevorderen. In ieder geval is het nodig het toetsproces tot een gezamenlijke verantwoordelijkheid te maken. Dan de examenleverancier. Die moet zich diep schamen. Je mag toch aannemen dat daar professionals zich bezighouden met het construeren van examens. Kennelijk niet. En dat is schrikken. Men moet duidelijk eens bij zichzelf te rade gaan. Zonder de term wildgroei te willen gebruiken, mag je wel stellen dat de wereld van (particuliere) exameninstituten een warboel is waar commerciële overwegingen veelal prioriteit hebben. Er is niets tegen winst maken, integendeel. Maar als gepruts hiervan het gevolg is, is er iets grondig mis met de bedrijfstak. In dit nummer verschijnt de laatste gastcolumn van Joost Dijkstra. Hij is gedurende twee jaar onze columnist geweest. Zijn visie op de functie van toetsing heeft de lezer aangezet tot een meer kritische blik op de eigen praktijk. De redactie dankt Dijkstra voor zijn mooie bijdragen. In 2011 zal een nieuwe columnist de taak van Dijkstra overnemen. De heer dr. H.J.M. van Berkel is hoofdredacteur van EXAMENS en werkzaam aan de Universiteit van Maastricht. E-mail. H.vanBerkel@EDUC.unimaas.nl.

€ 6,95

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk

Datum:
Locatie:

Download gratis deze white paper