Beste lezer,
Welkom bij het tweede nummer van Examens, tijdschrift voor de toetspraktijk in 2025. We hebben een gevarieerd palet aan bijdragen verzameld dat u hopelijk zal inspireren en ondersteunen in uw toetspraktijk.
In onze rubriek ‘In de schijnwerpers’ staat dit keer Lonneke Schellekens centraal. Zij blikt terug op haar loopbaan in het onderwijs en deelt haar visie op toetsing als instrument voor leren. Ze vertelt ook over de ontwikkeling van de tool ‘E-quality’ om toetskwaliteit te monitoren en te verbeteren, en over haar passie om docenten en studenten te ondersteunen in een lerende toetscultuur.
Daarnaast biedt deze editie vier prikkelende artikelen. Gerard Straetmans en Cor Sluijter duiken in de wereld van adaptieve toetsing. Ze leggen uit wat adaptief toetsen inhoudt en hoe deze computergestuurde benadering elke lerende een toets op maat kan bieden. Mieke Jaspers en Els van Zijl richten zich op flexibel onderwijs en de rol van de examencommissie. Ze bespreken hoe examencommissies de waarde van elk diploma kunnen blijven waarborgen wanneer studenten eigen leerroutes volgen, zonder dat de commissies verdrinken in het goedkeuren van individuele studieplannen. Aansluitend belichten Brigit Kolen en collega’s het fraudebeleid in het hoger onderwijs. In hun artikel verschuift de focus van fraudebestrijding naar preventie. Ze introduceren een integrale aanpak om fraude voor te blijven en de authenticiteit van studentwerk te borgen. Barbara Spieringhs, Xandra Janssen-Brandt en Cojanne Wienk-Kars richten zich in hun artikel op de voorwaarden waaronder peerfeedback waardevol kan zijn. In ‘Uit de praktijk’ werpen we een blik op de industriële reiniging, een vakgebied dat zich afspeelt op het snijvlak van techniek en veiligheid. Dat vraagt om personeel dat weet wat het doet en aantoonbaar vakbekwaam is. In dit artikel wordt u meegenomen in hoe certificering op basis van een onafhankelijke examinering in deze branche tot stand komt.
Naast al deze bijdragen vindt u ook de vertrouwde rubrieken. In ‘Gezien & Gelezen’ bespreekt Jan Jacobs het voorwoord van een recente publicatie van Evans en Waring over innovaties in toetsing en feedback in het hoger onderwijs. ‘Terecht of niet?’ ontbreekt niet: Ton Lamers analyseert een casus en prikkelt ons met de vraag of een bepaalde examenbeslissing gerechtvaardigd is. En in de column wordt de vraag gesteld of AI het einde van het traditionele essay betekent – een onderwerp dat tot nadenken aanzett. Kortom, deze editie zit boordevol kennis en inspiratie voor alle onderwijssectoren. Wij danken alle auteurs hartelijk voor hun bijdragen en hopen dat u met plezier nieuwe inzichten opdoet. Heeft u zelf een interessant onderzoek of een waardevolle praktijkervaring die u wilt delen? Laat het ons weten! U bent van harte uitgenodigd om contact met ons op te nemen via www.e-xamens.nl. Wie weet ziet u uw eigen bijdrage terug in een volgend nummer.
Veel leesplezier!
Kelly Beekman
hoofdredacteur
INHOUD
- Adaptieve toetsing: van gimmick naar kroonjuweel, Gerard Straetmans en Cor Sluijter
- Van fraudepolitie naar fraudepreventie. De pedagogisch-didactische aanpak van Fontys hogeschool, Brigit Kolen, Coreline Haasakker-van Leeuwen, Sjors van der Heiden & Karin Vennix
- Het gebruik van peerfeedback in high-stakes beslismomenten; waarom en hoe dan? Barbara Spieringhs, Xandra Janssen-Brandt & Cojanne Wienk-Kars
- Uit de praktijk, Gevaarlijk werk vraagt om gecertificeerde vakbekwame medewerkers, L. Noteboom, A. Kempers
- Elke student een andere leerroute, Mieke Jaspers en Els van Zijl
Rubrieken
Redactioneel
Terecht of niet?
In de schijnwerper
Gastcolumn
Gezien en gelezen
Literatuur en Agenda