Alle artikelen - Abonneer je nu!
Waardering (volledige uitgave, 30 artikelen)
INHOUD THEMA 'WAARDERING' (JUNI 2012) #VL-AI-NL, een waar(den) gebeurd verhaal, Cees Hoogendijk & Arno Vansichen De waarde van waardering, Edith Lindhout Interview Theo Rinsema: Doorbreken van patronen, Sibrenne Wagenaar Bespiegelingen, Karin Brugman Een interview met Mary Geurts en Herman van der Vlies van Alliander College: Leren is voor iedereen, Jolanda Botke WETENSCHAP Waarderen is snoeihard, Lidewey van der Sluis In gesprek met Manon Ruijters (deel 3) Naar interventies tussen interventies, Carla Wijers & Jolanda Botke Oratie Joseph Kessels: Leiderschapspraktijken in een professionele ruimte, Frank Hulsbos & Stefan van Langevelde Promotie: Medewerkers bepalen verbetering ziekenhuisprestaties, M.F.A. Veld Promotie: De roep om de menselijke maat, D.J. Verheijen Promotie: Op zoek naar gerichte cultuurverandering, R. Offerhaus PRAXIS Training zonder training, Carola Beers & Michiel Boswinkel Ontwikkeling van bevlogenheid, Roger Meij Interveniëren met passie, Inge Schats De val uit het paradijs, Karin de Galan Het karakter van de onderneming, Carlos Estarippa De school der dieren, Tjip de Jong & Simon van der Veer Casus: Randstad VARIA Spiegel in het faciliteren, Kemp van Ginkel & Din van Helden Column De Maya’s, Jolanda Botke & Rick de Rijk Duurzaam geloof in inzetbaarheid, Rick van de Weg, interview: Ria van ’t Klooster Interview met Ira Chaleff, schrijver van ‘The Courageous Follower’, Ger Driessen TOP werk(t), interview Henny Stegen, DSM, Nathalie Gispen & Hedi van Alphen Talent in ontwikkeling, Myrthe Scheenjes Congresverslagen Nieuws, Guido van de Wiel Boeken & App INLEIDING De redactie van TvOO is onlangs uitgebreid met Wiljo Florijn. We heten hem van harte welkom en geven hem graag het woord in deze inleiding. Audrey de Jong, hoofdredacteur Jong geleerd, oud gedaan. Na het thema ‘Lef’ ligt nu het thema ‘Waardering’ voor u. Een onderwerp dat bij de meeste mensen voor een positieve associatie zorgt: een mooi voorbeeld uit de praktijk, een prettige collega of een geliefd familielid. We geven daarmee onze eigen definitie of interpretative aan het woord waardering. Voor een uitleg van de betekenis van dit thema ben ik daarom geneigd ‘Van Dale’ erbij te halen. Dat zorgt voor een gemeenschappelijke taal. Waardering volgens ‘Van Dale’ is: het op prijs stellen, het gewaardeerd worden, het bepalen van waarde. Hier kan ik goed mee uit de voeten. Als nieuw redactielid van TvOO en vertegenwoordiger van de NVP (Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement en Organisatieontwikkeling), werd het op prijs gesteld dat ik de redactie kwam versterken. Zelfs mijn man-zijn viel in goede aarde en als mooie aanvulling gezien in een overwegend uit vrouwen bestaande redactie. Diversiteit, een man-vrouwbalans, werden duidelijk gewaardeerd, waarbij humor overigens niet ontbrak! Zelf waardeer ik in het bijzonder de professionele samenwerking van de diverse beroepsverenigingen die de handen ineen slaan en elkaar versterken in de professionalisering van haar leden. Die waardering bleek ook tijdens mijn eerste redactievergadering. Het openstaan voor elkaars netwerk, inhoudelijke expertise en actieve bijdrage, betekende een trotse terugblik op het vorige ‘Lefnummer’ en een kritische kijk naar volgende themanummers. Waardering is ook het bepalen van waarde. Met dit themanummer ligt er weer een waardevol magazine voor u. Dat vinden wij, maar we laten u graag zelf de waarde bepalen van dit nummer. Laat u het weten? Dit stellen we zeer op prijs. We staan open voor verbeteringen, aanvullingen en uiteraard de complimenten. Dit brengt me als vanzelf weer terug naar de titel van deze inleiding en mijn eigen positieve associatie van waardering. Een juf op de – toenmalige − lagere school van mijn kinderen heeft ooit het gedicht ‘Children Learn What They Live’ (in het Nederlands vertaald naar ‘Jong geleerd, oud gedaan’) voorgelezen. Al in 1954 schreef Dorothy Law Nolte dit gedicht voor ouders en ..n van de regels sluit prachtig aan bij dit thema: “Als een kind met complimentjes leeft, leert het te waarderen.” Jong geleerd, is oud gedaan. Wiljo Florijn, redacteur
€ 6,95Lef (volledige uitgave, 28 artikelen)
INHOUD THEMA 'LEF' (MAART 2012) Innovatieve bubbels, met lef vernieuwen, Naomi den Besten & Eefje Teeuwisse Afspreken en aanspreken? Daan Buijs & Jayne Slot Lef als sleutel voor leren, Saskia Tjepkema Enkelvoud, Karin Brugman Lef voor professionals, Tica Peeman WETENSCHAP Hoeveel lef is ons lief? Lidewey van der Sluis Een organisatie van helden, Alexander van den Berg Je kleren wassen in een rivier? Lysbeth van Silfhout Promotie: Stress verhindert leren? John Taverniers Promotie: Geef kennisprocessen in onderwijs ruim baan, John Taverniers PRAXIS Interview met Paul Verburgt: Minimal Management: niet voor mietjes, Inge Schats NLQF zorgt voor transparantie in opleidingenmarkt, Rick van de Weg Het is héél leuk als het niet meer eng is: Werken met de successpiraal: van eng naar ‘ik kan het!’ Karin de Galan The rules of the game, Petra Peeters Niet durven, toch doen! Lennert B.hmer & Marieke Koopman De waarde van verschillen, Erik Boers & Marjo Korrel Ban de hufter! Ad.lka Vendl VARIA Lef en liefde, Jolanda Botke & Rick de Rijk Leren is heerlijk, Ria van ’t Klooster & Rick van de Weg Interview met Tony Bingham, Ger Driessen We moeten weer lef krijgen, Marcel van Bronswijk Omdat je werk altijd voor gaat, Sjors van der Heide Talent in ontwikkeling, Myrthe Scheenjes Congresverslag, Sociale vluchtroutes, Marieke Cornelissen Nieuws, Guido van de Wiel App & Boeken INLEIDING U heeft weer een prachtig nummer in handen! Met gepaste trots durf ik te stellen dat deze uitgave veel moois en vernieuwends te bieden heeft. In dit nummer staat het thema ‘lef’ centraal, waarbij lef vooral verwijst naar moed en het betreden van niet eerder begane paden. Het is mede daardoor een uitgave over innovatief durven zijn, ook wanneer het spannend wordt of het nodig is om tegen de stroom in te zwemmen, en de moed te hebben om te zeggen waar het op staat. Dat een thema als ‘lef’ zijn aantrekkingskracht heeft, laat zich zien in de aansprekende en vaak intrigerende bijdragen die dit nummer rijk is. Zo vindt u van de hand van Rick van de Weg en Ria van ’t Klooster een boeiend interview met onze bevlogen minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In dit vraaggesprek geeft Marja van Bijsterveldt verhelderend uitleg over de wijze waarop zij de gewenste brug wil slaan tussen onderwijs en bedrijfsleven, waarmee een Leven Lang Leren naar een hoger plan getild kan worden. Tica Peeman legt in een pakkend thema artikel helder uit hoe u voor vernieuwing en bewustwording kunt zorgen als u werkt aan organisatieontwikkeling, namelijk door proactief aan de slag te gaan met situaties die u zelf wilt veranderen. Zij hanteert hiervoor een even praktisch als aantrekkelijk model, waarvan de zogenoemde LEFcirkel (de cirkel van persoonlijk leiderschap) onderdeel is. De ontwikkeling van lef loont! Om uit te durven spreken wat er werkelijk speelt en het ‘probleem achter het probleem’ te achterhalen, is moed en oprechtheid nodig. Ad.lka Vendl beschrijft in een prikkelend artikel in de rubriek Praxis een probleemcasus die onbetwist actueel is, maar vaak impliciet blijft. Hoe je van mensen helden maakt, kunt u lezen in onze wetenschapsrubriek. Op prachtige wijze weet Alexander van de Berg een verbinding te leggen tussen diverse wetenschappelijke, filosofische en praktische aspecten van moed. In elke lerende organisatie komt onherroepelijk het moment dat mensen uit hun comfortzone moeten stappen. En dan begint het echte leren pas. Leven en handelen vanuit je waarden en idealen. Authentiek zijn en trouw blijven aan waar jij voor wilt gaan en tegelijkertijd de bergen, beren, dalen en diepste angsten er gewoon durven laten zijn. Voluit leven vanuit je hart, je passie en dit vervolgens verstandig en concreet benaderen. Hart en brein in verbinding. Dat is wat lef voor mij betekent. En hoe is dat voor u? Audrey de Jong Hoofdredacteur hoofdredacteur@tvoo.nl
€ 6,95Leiderschap (volledige uitgave, 25 artikelen)
INHOUD THEMA 'LEIDERSCHAP' (december 2011) De generatiewisseling en een nieuwe generatie leiders, Aart Bontekoning Focus op de leider, Jan Koers Surfen op de golven van de organisatie, Edith Lindhout Column: Leidzaam, Karin Brugman Kan het ook zonder managers? Madelon Markusse & Bert Bloem WETENSCHAP Inleiding: TomTom op de werkvloer, Lidewey van der Sluis Trainingen die bijdragen aan de organisatieprestaties, Marjolein Rijksen & Jetse van Hee Promoties: Applicant reactions to selection events, Sonja Schinkel Transformationele en participerende leiders maken veranderingen leuk, Frouke de Poel Waarom de machtigen ontsporen? Ronald Visser PRAXIS In de sport zijn de topcoaches echte EigenWijze leiders, Willem van Leeuwen Adviesopdracht-in-één-dag, Charlotte Staats Column + werkvorm: Doe mij maar een training Een intake met diagnosemodel, Karin de Galan Bouwen aan modern leiderschap, Arjan Keunen & Els Hettinga Interview: Diversiteit is een effectiviteitsvraagstuk, Janneke Schenning & Jolanda Botke De huisacademie als organisatie-DNA, Cees Hoogendijk & Ronald van den Hoff Casus: Greenpeace Intrnational, Daniëlle Mulder & Joris Rietman,Peter van Lent De reis van de leider, Pieterjan van Wijngaarden, Tjip de Jong, Arne Gillert & Mariël Rondeel Infinite players, Marcel Karreman VARIA Column: Delen, Jolanda Botke & Rick de Rijk Overheid: Jaap Jongeman over menselijke maat, Rick van de Weg Charlene Li over Open Leadership, Ger Driessen Topic: Richting geven aan ministerie van Infrastructuur en Milieu, Han Nichting & Jaap Verhoeven Festival: Learling Lane Masterclass: Opleiden en leren Vereniging Conferentie: AOM Nieuws Boeken Agenda VOORWOORD Het beeld van de omgekeerde piramide van Ken Blanchard vormt nog altijd een treffende parabel waar het gaat om een manier van leiderschap die mij bijzonder aanspreekt. Het gaat erom dat leiders dienend zijn aan diegenen aan wie zij leiding geven. De gedachte hierachter is dat leiders anticiperen op de behoeften van mensen wanneer zij aangeven wat zij nodig hebben om hun doelen te behalen en succesvol te zijn. Het autoritaire leiderschap kan losgelaten worden om plaats te maken voor een meer gelijkwaardig contact. Managers gaan partnerschappen aan met hun medewerkers en vice versa. Prachtig toch? Een dergelijke vorm van leiderschap zal per definitie dichter bij een gekozen missie liggen en congruentie laten zien in waarden en gedrag. Belangen van de organisatie en van het grotere geheel zijn met elkaar in overeenstemming. Zowel leiders als medewerkers nemen verantwoordelijkheid voor hun denken en doen. Daarbij wordt niet alleen aandacht besteed aan het hier en nu, maar ook rekening gehouden met de ontwikkelingen op de lange termijn. In het prachtige artikel Bouwen aan modern leiderschap worden overeenkomstige ideeën uiteengezet aan de hand van een ontwikkeltraject voor War Child. In deze bevlogen organisatie vindt u een visie op leiderschap die naadloos aansluit op de huidige wereld. Uit de toegankelijkheid van de huidige informatiestromen volgt vanzelfsprekend gedeelde verantwoordelijkheid. Zo volgt het thema Leiderschap als vanzelf op het thema Het Nieuwste Werken (onze vorige uitgave). We kunnen allemaal een betekenisvolle bijdrage leveren aan de gewenste uitkomsten, wat om leiders vraagt die als katalysator kunnen dienen om veranderingen mogelijk te maken. Aardig in dit kader is de betekenis van het begrip katalysator, dat verwijst naar een generator die de snelheid van een bepaalde reactie beïnvloedt. Deze brengt een proces op gang of bespoedigt een bepaalde ontwikkeling, zonder zelf verbruikt te worden. Dit lukt alleen wanneer je als leider ook zelf in de spiegel kunt kijken en je oefent in de kunst van het geven en zelf omgaan met feedback. Een leider in verbinding dus. Zoals u wellicht opgemerkt heeft, besteden we in ons tijdschrift graag aandacht aan de meer onbelichte zijden van een thema. In de rubriek Wetenschap schrijft Ronald Visser een mooi artikel over de schaduwkant van leiderschap en het vroegtijdig en ongepland vastlopen van managers, waarbij hij aandacht besteedt aan de corrumperende uitwerking van macht. Ook vindt u in deze uitgave aansprekende interviews met Annerie Vreugdenhil (ING), Jaap Jongejan (CNV) en Charlene Li (Open Leadership), veelkleurige karakteristieke leiders die zich met een boeiend verhaal als een vis in het water voelen bij dit thema. Ik wens u veel leerzaam leesplezier toe! Audrey de Jong Hoofdredacteur, hoofdredacteur@tvoo.nl
€ 6,95Het nieuwste werken (volledige uitgave, 28 artikelen)
INHOUD THEMA 'HET NIEUWSTE WERKEN' (september 2011) Het Nieuwe Werken, moeten we daar iets mee? Kim Spinder Het Nieuwe Werken = Anders Leiden, Petra Kramer Paradigma wisseling, Daan Buijs Column: Windmolens, Karin Brugman Stimuleer mensen het maximale uit zichzelf te halen, Maud Hoefnagels, Kees Froeling De nieuwe wereld van het werk, Wilco van Gelderen WETENSCHAP Ineiding: Verandering is veranderd, Lidewy van der Sluis Effecten van werkplekleren bij verpleegkundigen, Lotte van Praet, Herman Baert Leren ontwikkelen is spoorzoeken en schatgraven, Carla Wijers, Jolanda Botke #socialmedia en #HNW, Niel van Meeuwen Het Nieuwe Werken in de High Performance Workplace, Peter van Baalen Samenvattingen, promoties, oraties PRAXIS Een visie op het vak als kompas voor Opleidingskunde, Marlo Kengen, William de Kaste Mag het over werk gaan? Het Nieuwe Werken, Evert Pruis Het nieuwe leren? Karin de Galan High Reliability Organizing in de praktijk, Bert Slagmolen De E-module Driehoek, Tim Lansink IN ONTWIKKELING Van trends naar toekomst... Monique Jordense, Suzanne Verdonschot Nederland moet leergieriger worden, Ria van 't KLooster Column: Het nieuwe..., Jolanda Botke, Rick de Rijk Interview met Jeanne Meister: Werk in 2020, Ger Driessen Hoe creëer je een professionaliseringsnetwerk? Jos Maassen Bricks, Bytes & Behavior, Guido van de Wiel VOORWOORD Tijdens de redactievergadering ter voorbereiding van dit nummer, waren we het er al gauw over eens: we wilden aandacht besteden aan het thema Het Nieuwe Werken, afgekort HNW, echter wel op een manier die aansluit bij de huidige tijd. Dit betekent dat we voorbij het ‘thuiswerken’ wilden kijken, om de schijnwerpers te richten op de meer recente ontwikkelingen die HNW naar een hoger plan tillen. Hoewel het plaats- en tijdonafhankelijk werken niet te negeren begrippen zijn, gaat HNW anno 2011 wat ons betreft vooral over nieuwe manieren van met elkaar samenwerken. Dit vraagt ander leiderschap, het inzetten van de nieuwste technieken (zie bijvoorbeeld het artikel over serious gaming), het flexibel inrichten van werkactiviteiten en het gebruik maken van social media. Voor ons openingsartikel hebben we Kim Spinder bereid gevonden een overzicht van de huidige stand van zaken rondom het gekozen thema te verzorgen. Als vooruitstrevende professional met de missie: Let’s innovate the government, geeft zij treffend weer hoe de huidige transitie door de kennis- en netwerkeconomie en de daarbij horende ‘digitale revolutie’ vraagt om een nieuw soort organisatie en een ander soort bestuur. Het ‘ouderwetse besturen’, in veel grote organisaties nog terug te vinden, is toe aan vernieuwing wil zij meekomen in de veranderende tijd. Daan Buijs sluit hier met een frisse blik op aan. In zijn artikel belicht hij de denk- en mensbeelden achter HNW, waarbij hij prachtig aangeeft hoe een goed toegepast circulair proces als communicatie ervoor kan zorgen dat inspiratie en motivatie hand in hand gaan met organisatiedoelstellingen en zo bijdragen aan een vruchtbare uitkomst. Een verfrissend organisch perspectief. HNW is geen heilige graal. Uit het artikel van prof. dr. Van Baalen in onze wetenschapsrubriek blijkt dat voor veel organisaties HNW nog een grote uitdaging is! Duidelijk is dat HNW anno 2011 om een nieuwe organisatie vraagt. De principes achter het nieuwe werken dienen gedragen te worden door het topmanagement. Alleen dan kunnen de vruchten geplukt worden. Een treffende formule komt van de hand van prof. dr. Paul Louis Iske. Deze luidt: HNW + OO = DOO. (Het Nieuwe werken in een Oude Organisatie is een Dure Oude Organisatie.) Ik wens u veel inspiratie toe met dit nummer over HNW anno 2011, of beter gezegd: Het Nieuwste Werken. Audrey de Jong Hoofdredacteur, hoofdredacteur@tvoo.nl
€ 6,95Motivatie (volledige uitgave, 32 artikelen)
INHOUD THEMA 'MOTIVATIE' (juni 2011) Het ontwikkelen van een groeimindset, Coert Visser Wat onderscheidt de jongste generatie werkenden, Gerdy Geersing De trekkracht van toekomstbeelden, Guido van der Wiel Medewerkers motiveren? Stop ermee! Frank Kist, Michael Brest Column: Pijnloosheid, Karin Brugman WETENSCHAP De bijsluiter bij motivatie, Lidewey van der Suis Motivatie als arbeidskracht, Lidewey van der Sluis Manon Ruijters over de ecologie van het leren, Carla Wijers, Jolanda Botke Motivatie in de wetenschap, Alexander van den Berg De rol van doeloriëntaties, Paul Preenen, Annelies van Vianen, Irene de Pater Samenvattingen, promoties, oraties PRAXIS Motiverende gespreksvoering, Margreet Steenbrink Interview Jay Cross, Jos Arets, Vivian Heijnen Motiveren vanuit provocatief perspectief, Adélka Vendl Column en werkvorm, Karin de Galan Het Ubuntigesprek, Dhian Sioe Lie, Mijnie Oosterom, René Waltenberg Donkel Casus: Effectief integreren Motivatie: presteren? Of toch maar leren? Arjan van Dam Winst door bevlogenheid, Willem van Rhenen, Theo Visser Sturen op bevlogenheid in de praktijk, Jan Prins Levenslang leren, Hans Hautvast IN ONTWIKKELING Column: Moeiteloze groei? Jolanda Botke, Rick de Rijk De Drive van Daniel Pink, Ger Driessen 1 procent inspiratie, 99 procent transpiratie, Remy Rikers Motiveren tot leren. Is er een rol voor de overheid? Ria van 't Klooster VOORWOORD Onlangs las ik het bijzondere levensverhaal van Paul de Chauvigny de Blot, honorair hoogleraar Business Spiritualiteit verbonden aan de Universiteit van Nyenrode. Naast het bewogen en intrigerende leven dat deze 87-jarige man heeft geleid, waarbij zowel bezieling als menselijkheid zijn pad aanduidden, gaf hij aan zijn grootste drive te halen uit het contact met zijn studenten. Zoals een adelaar, na genoeg hoogte gemaakt te hebben, schijnbaar moeiteloos kan zweven op de thermiek, zo zorgen een luisterend publiek en een met passie verteld verhaal samen voor die wisselwerking waardoor energie als vanzelf gaat stromen. Juist dit gegeven raakte mij. Het raakte me door de oprechtheid, puurheid en authenticiteit waarmee een dergelijk contact zo feilloos het hart van inspiratie en motivatie weet te vinden. Na het verschijnen van het eerste nummer, ontvingen we veel reacties. Reacties die stimulerend waren, opbouwend, lovend en overwegend positief. Het formaat en glossy uitvoering vielen als eerste op. Daarnaast sprong ook de dikte van het nummer direct in het oog. Het woord ‘tijdschrift’werd door sommigen vervangen door ‘boekwerk’ en de vergelijking met National Geographic werd gemaakt. Dat was een mooi begin en met spanning aanschouwden we het inhoudelijke vervolg. Ook de inhoud werd zeer gewaardeerd. Het product waaraan we met de redactie zo gedreven en met zorg hadden gewerkt, werd echt gezien; kwalitatief hoogwaardige artikelen met een mooie balans in het aanbod, waarbij zowel wetenschap als praktijk hun eigen en gedeelde ruimte innamen. Bezien vanuit het perspectief van de diverse beroepsrollen die het gevarieerde werkveld van de HRD-er rijk is, was er ‘voor ieder wat wils’. Onze met zorg samengestelde eerste uitgave mocht er zijn. Als vanzelf volgde het thema motivatie op de eerste uitgave. Met de stimulerende reacties van u in het achterhoofd was het inspirerend om aan dit nummer te werken. Met uw suggesties en het gedeelde geloof in ontwikkelbaarheid door inspanning en ervaring, kunnen we u met deze uitgave weer een boeiende verzameling artikelen en bijdragen presenteren. Zo zet Coert Visser in het themakatern verder uiteen hoe je een groei-mindset kunt ontwikkelen en hoe individuen en organisaties hier vervolgens van kunnen profiteren. Op welke manier de motivatie van mensen bij het uitvoeren van meer en minder uitdagende taken kan worden beïnvloed, komt aan de orde in het wetenschapskatern, waar Paul Preenen aansprekend verhandelt over de rol van doeloriëntaties. In de rubriek Praxis vindt u onder andere een boeiend interview met Daniel Pink van de hand van Ger Driesen die deze bestsellerauteur een aantal uitdagende vragen wist voor te leggen. Het mooiste compliment dat wij kregen? Dat u zag dat dit een tijdschrift is waar met liefde, bezieling en gedrevenheid aan gewerkt wordt. Een mooie zomer gewenst, van zweven op thermiek! Audrey de Jong Hoofdredacteur, hoofdredacteur@tvoo.nl
€ 6,95Verbinding (volledige uitgave, 27 artrikelen)
INHOUD THEMA 'VERBINDING' (maart 2011) Belangen verbinden als professional, Margreeth Kloppenburg Vertrouwen in de organisaties daalt, Carlos Estarippa High Impact Learning: inspiratie en spiegel voor vakmanschap, Agnes Zandvliet Na MD, nu ook Professional Development, Andreas Jansen Samen slimmer door verhalen Saskia Tjepkema Column: Verbindt een sleutelbos? Karin Brugman WETENSCHAP Inleiding: De onzichtbare hand in moderne arbeidsrelaties, Lidewey van der Sluis Verbinden met competentiemanagement, Albert Kampermann Invloed homogene subgroepen op leren en presteren van teams, Joyce Rupert Combinatorische innovatie, Paul Louis Iske Interactie praktijk en wetenschap, Karin Derksen Wetenschap Samenvattingen, promoties, oraties PRAXIS Voice Dialogue toegepast op de kunst van het kiezen, Peter Peters, Ine Bimbergen Interview Joseph Kessels over werken en leren, Ilse Engwirda Speed sparren bij Buitenlandse Zaken, Charlotte Staats Kotsend in de coulissen, Karin de Galan Leiderschap als sleutel voor organisatieontwikkeling, Ria van Dinteren Casus Team sociomapping, Thomas de Vries Wat kunnen we leren van hersenonderzoek? En wat niet? Alexander van den Berg IN ONTWIKKELING Column: Quo Vadis? Jolanda Botke, Rick de Rijk Een eigentijds lerende overheid, Hans Lingers, Nelly Spanjersberg Online professionaliseren voor HRD-professionals, Sibrenne Wagenaar, Joitske Hulsebosch Robert Quinn over het dictaat van de middelmaat, Rob Visser Congresverslagen Vereniging Nieuws Boeken Agenda VOORWOORD Wanneer een samenwerking vanuit kracht en gedeelde ambitie aangegaan wordt met een gemeenschappelijk doel voor ogen, in ons geval: het maken van een vakblad voor de HRD-professional, dan zie je hoe mensen verbonden worden om vorm te geven aan dit gezamenlijke doel. Handen slaan ineen, ideeën komen samen en netwerken worden gedeeld. De afbeelding op de cover laat zien dat vanuit verbinding de sprong in een gecalculeerde verte, goed te nemen valt. Voeg aan dit recept nog een dosis geestdrift, kennis en kunde toe, waarbij het spreekwoordelijke geheel meer is dan de som der delen, en je merkt hoe een groep gedreven professionals, ondersteund door een adviescommissie en uitgeverij, al gauw die redactie vormt die in een relatief korte tijd tot realisatie van een vakblad weet te komen. Een vakblad dat klankbord is voor zowel bedrijven, wetenschap als overheid op nationaal en internationaal niveau. Het thema verbinding is aansprekend vanuit diverse invalshoeken. Naast het gegeven dat verbinding aan onze eigen start appelleert, staat het ook aan de basis van de werkwijze van High Impact Learning. Het daadwerkelijk aangaan van verbindingen maakt dat je als in- of externe HRDprofessional of lijnmanager echt impact kunt hebben. Het is juist vanuit deze verbinding dat de mogelijkheid ontstaat verantwoordelijkheden in het leer- en performanceproces bij de lerenden te laten, waardoor je het leren optimaal kunt faciliteren. Je kunt als professional echt het verschil maken. Agnes Zandvliet schrijft hier boeiend over in het themablok. We zijn trots eveneens een noemenswaardig aandeel aan wetenschappelijke artikelen en promoties te mogen presenteren. Prof. dr. Lidewey van der Sluis zet de toon door in haar inleiding voor deze rubriek te schrijven over het veranderde karakter tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, ontstaan door de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Dankzij aandacht en waardering voor wie iemand is en wat hij doet, krijgen mensen op de arbeidsmarkt energie. In het katern Praxis, waar rubrieken gebaseerd op de diverse beroepsrollen zijn ondergebracht, wordt ingezoomd op de praktijk. Vanuit zijn rol als adviseur, vertelt Joseph Kessels aansprekend over ondermeer de verschuiving van de formele opleiding naar leren op het werk zelf. Dat een blad maken per definitie het resultaat is van ineengeslagen handen, zal u niet verbazen. Zoals Karin Derksen beschrijft in haar artikel, blijken zowel de identificatie met een gemeenschappelijk doel als de verbinding vanuit nieuwsgierigheid naar een ander perspectief, een vruchtbare bodem voor leren en innoveren. Deze open houding naar elkaar bevalt ons goed. Ook wij kregen energie, naar ik wens met impact. Ik hoop dat u door de inhoud van dit nummer geïnspireerd raakt en er mee uit de voeten kunt binnen uw eigen professie. We horen het graag! Audrey de Jong Hoofdredacteur Reageren? hoofredacteur@tvoo.nl
€ 6,95Jeuk (maart 2025)
Jeukprobleemeigenaarschap Tegenover mij in de coupé namen een man en een vrouw plaats. Ze gleden tegelijk naar beneden in hun stoel, zodat ze er precies in pasten. Ik zeg het zonder oordeel. Terwijl de trein station Amersfoort verliet, haalde de vrouw een stokbrood uit een papieren tas en gaf het aan de man. Zelf nam ze er ook een. Het stokbrood was gestoken in plastic om de honing, de rucola en de brie binnenboord te houden. Er was iets met horizontaal beleggen en verticaal vasthouden. Al knijpend in het brood rolden ze de folie een stukje naar beneden om een hap te nemen. Langzaam kauwend, ritselden ze het plastic iets verder omlaag voor de volgende hap. Waarschijnlijk deden ze dat zo voorzichtig en zachtjes mogelijk om geen geluidshinder te veroorzaken, maar juist daardoor vulde de coupé zich met een tergend, niet aflatend geknisper en gekraak. Toen de broden eindelijk verwerkt waren en ik probeerde verder te lezen – we naderden de bocht bij Harderwijk – propte de vrouw het plastic in de prullenbak. Omdat die al vol was, protesteerde het plastic door zich luid knisperend weer uit te vouwen en het deksel op te tillen. Na drie pogingen gaf de vrouw het op. Ze pakte de papieren tas erbij. Nóg een stokbrood! Een acute aanval van vurig eczeem verspreidde zich over mijn hele lichaam. Hoe zou een coach op dit probleem van mij reageren? Ik denk dat An Kramer zou zeggen, het is een klimaatprobleem. Dat is niet een probleem van die man en die vrouw, noch dat van jou, maar van het Symbioceen. We lossen het samen op. Net zo min als bij An Kramer wil ik Jeffrey Wijnberg woorden in de mond leggen, maar hij zou waarschijnlijk vragen of ik geen interessanter probleem voor hem had. Leest u zijn bijdrage over provocatieve coaching. En Saskia Teppema zou zeggen: “Ik zie het als jouw probleem, Aart. Emotionele jeuk noem ik het. Je bent boos.” Leest u vooral haar column. Het zijn haar laatste woorden, althans in TvC. Als u de smaak van Saskia wilt behouden, koopt u dan haar vegetarisch kookboek dat binnenkort verschijnt. Thuisgekomen deed ik verslag van mijn jeukervaring. “Dan doe je toch oordopjes in,” was het commentaar. “Die heb ik niet, ik wil me niet afsluiten voor anderen.” “Stel je niet aan. Koop gewoon oordopjes.” Inderdaad, je kunt voor een jeukprobleem naar een coach, naar het Symbioceen of naar de Action. Veel leesplezier! Aart Deddens Hoofdredacteur INHOUD JEUK INTERVIEW Klimaatgesprekken, Mieke Voogd & Joris Brenninkmeijer over klimaat en coaching, Sijtze de Roos ARTIKEL Krabben voor het klimaat, An Kramer COLUMN Jeukindeling, Saskia Teppema ARTIKEL Coaching ontjeukt en herjeukt, em. prof. dr. Thijs Homan IK-ANDER INTERVIEW Interview met Lammert Kamphuis, Jeuk van het ongelijk van anderen, Sandra van der Maarel & Aart Deddens ARTIKEL Aanraken is nodig in coaching, Petra de Bruijn INTERVIEW n gesprek met Morten Hjort, Over de kracht van verhalen, Sandra van der Maarel ORGANISATIE ARTIKEL De Ambachtsschool pakt uit, Impressie van een seminar over organiseren en veranderen, Sijtze de Roos BOEKBESPREKING Zin en onzin over coaching, Ontmoeting tussen wetenschap en praktijk, Eefje Rondeel & Aveline Dijkman CARTOON Mijn handen jeuken, Carla Knötschke TOOL Hersenjeuk, Jeffrey Wijnberg ARTIKEL De verhitte dynamiek van de dramadriehoek, Linda Doornweerd & Annemiek Hormann COLUMN Jeuk, Yvonne Burger ORGANISATIE Diepgaand coachen aan de oppervlakte, Fer van den Boomen & Marcel Hoonhout MAATSCHAPPIJ ARTIKEL Boksen met moeders, John de Haas UIT DE BOEKENKAST Alles is te klein, Sijtze de Roos GEDICHT WETENSCHAP SAMENGEVAT Lara Solms & Johan Lataster COLUMN Jeukcoaches, Annet Murre DILEMMA Geen klik, en dan? Annette Bienfait LEESVOER
€ 6,95Vuur (december 2024)
Vurig Onder de grijzige hemel houdt de stad eindeloos haar adem in Vogels zweven geruisloos boven zwartgeblakerde gebouwen waaruit de kreten ten langen leste zijn verstomd Koortsachtig zoek ik naar moed en mensen die bleven Langs brokkelige muren hun handen durfden schaven Chopins dodenmars al op hun hielen De vurigheid is dood Verzwolgen door een zee van vuur De wind wiegt stilaan de opstijgende rook uit wonden van de verbrande aarde Annet Murre bureaudirecteur van LVSC INHOUD VUUR ARTIKEL Intergenerationeel trauma omsmelten tot levensvuur, Sandra van der Maarel ARTIKEL Rondom het element vuur, Adriaan Hoogendijk ARTIKEL Als het vuur gedoofd is, Ellen Tomberg COLUMN Het vuur uit de sloffen, Saskia Teppema ARTIKEL Van burn-out naar levenszin, Jane Coerts IK-ANDER INTERVIEW In gesprek met Jikke de Ruiter, Staan op de schouders van je voorouders, Ericka Kuyters ARTIKEL Een eigenzinnige blik op het ik, Wim van de Laar COLUMN Kampvuur, Hajni Sagodi ARTIKEL Het vuur van de orthodox gelovige, Inge Bosscha INTERVIEW In gesprek met Michiel van der Pols, Ik zweer trouw, Ericka Kuyters CARTOON Intrinsieke motivatie, Carla Knötschke ARTIKEL Schepen verbranden, diep zinken en het roer omgooien, Nadiem der Weduwen ORGANISATIE ARTIKEL Start met hulpbronnen! Yvonne Burger & Richta C. IJntema ARTIKEL Het vuur aanwakkeren bij hoogsensitieve coachees, Annemieke Rozemond ARTIKEL Je hoeft er niet in te geloven om het toch te hebben, Carolien Hamming & Rebecca Vandenabeele CASUS Wanneer grenzen vervagen, Annette Bienfait COLUMN Vuur, Yvonne Burger ARTIKEL De kracht van woorden, Thea Bombeek MAATSCHAPPIJ UIT DE BOEKENKAST Oorlogsroes, Sijtze de Roos GEDICHT Critisch WETENSCHAP SAMENGEVAT It’s a match! / Naar een sociaal bewuste aanpak, Lara Solms & Johan Lataster COLUMN Spelen met vuur, Michiel Soeters INTERVIEW In gesprek met Sissi Alder en Oksana Vorona, Supervisie onder vuur, Gerian Dijkhuizen [vertaling: Sijtze de Roos] LEESVOER INTERVIEW In gesprek met Hans Koerts Meijer, Van overleven naar leven, Germa Franzen
€ 6,95Stroming (september 2024)
Laat het stromen… Ik weet niet beter dan dat mijn achternaam – Kolkhuis Tanke – vragen oproept bij mensen die hem voor de eerste keer horen: “Oh, dubbele achternaam, van adel zeker?” Met enige trots vertel ik dan dat mijn vader uit een Twents arbeidersgezin afkomstig was, waar ze de eindjes met moeite aan elkaar wisten te knopen. Dus dat er van ‘adel en rijkdom’ weinig sprake was. Maar als kind fascineerde het me natuurlijk wel wat die naam nu eigenlijk betekende. Mijn ouders vertelden me dat Kolkhuis Tanke – voor zover zij wisten – stond voor ‘huis bij een kolkend meer’. In mijn fantasieën zag ik de stroming al voor me, met zo’n gezellig huisje ernaast. Mijn vader bleek overigens een toonbeeld van ‘(door)stroming’: hij mocht als oudste zoon van het gezin studeren aan de universiteit, ging promoveren en werd ten slotte universitair hoofddocent. Lenette Schuijt, die ik recentelijk interviewde, zou mijn vader een ‘transklasse’ hebben genoemd; iemand die door sociale stijging deels in een andere wereld terechtkomt, maar ook verbonden blijft met het milieu van herkomst. Dat kan botsingen en worstelingen met zich meebrengen in de zoektocht naar het ‘authentieke zelf’, aldus Lenette. Menig coachee met een transklasse-achtergrond kan ermee te dealen hebben. Wie we ook een ‘transklasse’ zouden kunnen noemen is Murat Isik, auteur van veelgeprezen boeken, waarvoor hij diverse literaire prijzen ontving. Als kind uit een migrantengezin ging hij studeren en na het behalen van zijn meestertitel beklom hij de maatschappelijke ladder als jurist. Echter, het ging bij hem ‘pas echt stromen’ toen hij durfde te kiezen voor zijn autonomie, in plaats van te volgen op de manier die anderen van hem verwachtten. Charlotte van den Wall Bake interviewde Murat Isik en dat leverde prachtige levenslessen en inzichten op. De vraag die Mijke Post en Rakish Ramessar zich stellen is of coachingssituaties wel altijd zo goed aansluiten bij de diverse (culturele) achtergronden van coachees. In hun artikel beschrijven ze een methode – Career Writing – die coachees helpt om de eigen diversiteit te onderzoeken door erover te schrijven, door eigen taal te gebruiken en door te reflecteren op de diepere lagen van wie iemand is. En zo zijn er nog meer artikelen en interviews in dit nummer, die inspirerende inzichten aanreiken die je energie doen stromen. Bijvoorbeeld het interview met Corine Jansen over luisteren (met in plaats van naar iemand), over “meebewegen met de wind en het water” zoals Saskia Schalekamp dat beschrijft, over de effectiviteit van online coaching, en over onderzoek naar wandelcoaching. Heb je de afgelopen zomerperiode lekker kunnen genieten van de aanblik van de zee, een stromend beekje of een ‘kolkend meer’, dan hopen we dat je nu een mooi najaar tegemoet gaat waarin de energie van zowel je coachees als van jouzelf rijkelijk mag (blijven) stromen! Isolde Kolkhuis Tanke Hoofdredacteur INHOUD STROMING INTERVIEW In gesprek met Saskia Schalekamp, De Tao: meebewegen met de wind en het water, Saskia Teppema ARTIKEL Laat vele bloemen bloeien, maar… wel op vruchtbare grond, Ron van Deth INTERVIEW Schrijven heeft Murat Isik zijn autonomie doen vinden, Charlotte van den Wall Bake COLUMN Coach voor altijd, Saskia Teppema IK-ANDER ARTIKEL Hoe je door schrijvende de diversiteit van je identiteit onderzoekt, Mijke Post & Rakish Ramessar INTERVIEW In gesprek met Corine Jansen, Stromen door te luisteren met de Ander, Sandra van der Maarel ARTIKEL Coaching met de kracht van de natuur, Ien Thelen, Marianne Simons, Trijntje Völlink & Johan Lataster CARTOON Carla Knötschke ARTIKEL Wanneer hoofden overstromen… Ferry Onderwater COLUMN Panta rhei, Connie van der Zwan ORGANISATIE INTERVIEW In gesprek met Lenette Schuijt, Stromen tussen twee werelden, Isolde Kolkhuis Tanke COLUMN Blijf niet vastzitten in je stroming, Yvonne Burger CASUS Hilarische sessie met een slokje teveel, Onder redactie van: Annette Bienfait ARTIKEL Coach en vertrouwenspersoon: ken u zelve, Charlotte Wout & Suzanne Sikkink ARTIKEL Afstanden overbruggen en resultaten verbeteren, Maxime Dubech, Melike Hallaç & Marcel Herwegh GEDICHT Pad, Merel Morre MAATSCHAPPIJ UIT DE BOEKENKAST Sensibel: Over de grenzen van de menselijke gevoeligheid, Sijtze de Roos WETENSCHAP SAMENGEVAT Lara Solms & Johan Lataster BOEKBESPREKING Waarom we niet gelukkiger zijn, Sandra van Maarel LEESVOER
€ 6,95Ademruimte (juni 2024)
Ademruimte Op zaterdagavond zit ik in de bioscoop. De film zuigt me al snel mee in het verhaal van de hoofdpersoon. Misschien verwacht, maar toch ook onverwacht, gebeurt het… Iets raakt me persoonlijk zo sterk en diep, dat ik het liefst ongegeneerd mijn tranen de vrije loop zou willen laten. Maar ja, tussen al die mensen, dat is toch niet gepast? Mijn aandacht gaat vervolgens alleen nog maar naar het wegdrukken van tranen en emoties; een gevoel van beklemming beneemt me de adem. Van de weeromstuit komt de meest intense filmscène maar half bij me binnen. Waarom durfde ik me niet gewoon te laten raken; mijn emoties en mijn ademhaling de vrije ruimte te geven? Als coach kun je aan de ademhaling van een coachee al heel veel zien, zo blijkt uit meerdere artikelen in dit themanummer ‘Ademruimte’. En je kunt er bewust mee en aan werken. Zo vertelt Riet Fiddelaers-Jaspers, gespecialiseerd in verlies en rouw, dat ze vaak ziet dat iemands adem stokt zodra er een vleugje verdriet zichtbaar wordt; het liefst wil de cliënt er zo snel mogelijk overheen praten, in plaats van het verdrietige gevoel de ruimte te geven. Anna Bleijenberg-Bruggeman gaat in op het coachen van mantelzorgers. Die ervaren volgens haar ook een soort ‘rouw’, namelijk om het verlies van de relatie zoals die voorheen was met degene voor wie zij nu zorgen. Een coach kan helpen bewust aandacht te schenken aan wat de mantelzorger ervaart in deze nieuwe relatie en rol, en zo meer bewegings- en ademruimte voor de toekomst creëren. Dat juist in de zorgsector, waarin men gericht is op het welzijn van anderen, de ademruimte van professionals door alle werkstress vaak onder druk staat, is te lezen in het artikel van Charlotte van den Wall Bake en Lara Solms. Zij laten, zowel op basis van onderzoek als praktijkervaringen, zien hoe coaching een rol kan spelen in het beter ondersteunen van zorgprofessionals. Tegelijkertijd pleiten zij, en ook andere auteurs, voor een meer ‘systemische kijk’ op coachvragen die op het eerste gezicht individueel van aard lijken te zijn. Sander Trooster interviewde Bibi Schreuder, een van de grondleggers van het Bert Hellinger Instituut Nederland. Bibi ziet de ademhaling van de cliënt vaak als een belangrijke referentie in het proces van systemisch werk. Het vasthouden van de adem is volgens haar mogelijk een signaal dat iemand in de buurt komt van een trauma; eigen trauma, trauma van de (groot)ouders, of zelfs van een gemeenschap. De eigen ademruimte van de coach is volgens haar belangrijk, om helemaal aanwezig te kunnen zijn. Sandra van der Maarel sluit zich daarbij aan, in een artikel naar aanleiding van het werk van de Duitse filosoof Hartmut Rosa, die pleit voor aufhören en langweilen in onze huidige tijd, in plaats van ‘rond te blijven rennen in de genadeloze tredmolen’. Want pas dan kunnen we de ademruimte voor onszelf creëren, waarin daadwerkelijk iets nieuws kan ontstaan. Coaches kunnen die ruimte aan anderen bieden, maar het vraagt wel aandacht voor hoe ze dit zelf ‘voorleven’. Iemand die als coach voorleeft waar hij voor staat is zangcoach Bert van de Wetering. Bert stelt: “Werken met de stem is voor mij binnenwerk, jezelf leren kennen. Wie ‘als vanzelf’ leert zingen, wordt ook een vrijer en gelukkiger mens.” Voor mij als nieuwe hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Coaching was het één groot en leerzaam feest, om al die interessante artikelen en inzichten tot me te laten komen. Ik wens eenieder net zoveel leesplezier toe! Isolde Kolkhuis Tanke Hoofdredacteur INHOUD ADEMRUIMTE INSPIRATIE De Dikke Ik beneemt je ademruimte, Veronica Waleson INTERVIEW In gesprek met paardencoach Jaeike Stienstra, De wijsheid van de paardenkudde, Saskia Teppema COLUMN Hardlopen, Peter Vergeer INTERVIEW In gesprek met Bert van de Wetering, zanger en zangcoach, Frank van der Mijn COLUMN De paden op, de lanen in, Saskia Teppema INSPIRATIE Verwondering als tegengif voor vervreemding, Joeri Kabalt IK-ANDER INTERVIEW In gesprek met Riet Fiddelaers-Jaspers, Helpen bij het ‘verweven’ van verlies, Isolde Kolkhuis Tanke CARTOON Ademruimte creëren, Carla Knötschke INSPIRATIE In de schaduw van een overleden broer of zus, Ard Nieuwenbroek & Judith Kimenai INTERVIEW In gesprek met Bibi Schreuder, Ademruimte en systemisch werk, Sander Trooster ARTIKEL Traumaverwerking en de stem van de ziel, Suze Maclaine Pont GEDICHT Kelly Helinski ORGANISATIE ARTIKEL Van verstikking naar opgelucht ademhalen, Anna Bleijenberg-Bruggeman INTERVIEW In gesprek met Nienke de Vries en Berdine Grashuis. Vrij leiderschap in de praktijk, Ericka Kuyters COLUMN Ademruimte, Yvonne Burger ARTIKEL Coaching voor betere (zelf)zorg, Charlotte van den Wall Bake & Lara Solms MAATSCHAPPIJ ARTIKEL Ademruimte voor vernieuwing, Sandra van der Maarel UIT DE BOEKENKAST Niet voor de winst: Waarom de democratie de geesteswetenschappen nodig heeft, Sijtze de Roos WETENSCHAP SAMENGEVAT Lara Solms & Johan Lataster BESCHOUWING Ademruimte in het publieke debat, Sijtze de Roos LEESVOER
€ 6,95
