Home > Alle artikelen - Abonneer je nu!

Alle artikelen - Abonneer je nu!

1 2 ... 76 »

Op weg naar een duurzame onderzoekscultuur

Auteur: Christa Krijgsman, Janneke Sleenhof, Femke Geijsel, Marieke Thurlings en Gonny Schellings
In de ideale school delen leraren elkaars kennis, wonen ze elkaars lessen bij om van elkaar te leren, en wisselen ze geregeld van gedachten over onderzoeksartikelen, bijvoorbeeld met het oog op de onderbouwing van verbeterplannen. Zo’n onderzoekscultuur is eenvoudiger van de grond te krijgen in het primair onderwijs dan in het voortgezet onderwijs (vo). Het vo kent meer verschotting, denk aan teamindelingen op basis van vakken, afdelingen, of zelfs locaties, wat samenwerking kan belemmeren. Tegen deze achtergrond kunnen professionele leergemeenschappen een grote rol spelen bij de bevordering van een onderzoekscultuur in het vo.

lees meer

De opvoedende rol van de intern onderwijsadviseur bij (dreigende) organisatieverwaarlozing

Auteur: Petra de Jong, Ton Bruining
Kampen (2019) beschreef in DNM de rol van de schoolleider bij het herstel van verwaarloosde organisaties. Petra de Jong en Ton Bruining betogen in deze bijdrage dat ook intern adviseurs zoals beleidsmedewerkers of teacher leaders daarbij een rol kunnen spelen. Gemakkelijk is dat niet, omdat ze mogelijk zelf ook het gedrag vertonen dat bij verwaarloosde organisaties hoort. De Jong en Bruining stellen dat Biesta’s drieslag van pedagogisch handelen (onderbreken – vertragen – ondersteunen) daarbij behulpzaam kan zijn.

lees meer

Over het nut van onderwijssociologie, voorspellen van de toekomst en transdisciplinair onderzoek

Auteur: Margriet van der Sluis, Pieter Leenheer
Voor trouwe DNM-lezers zal Marc Vermeulen geen onbekende zijn: sinds 2021 verzorgt hij samen met Sietske Waslander de rubriek Bestuur en Beleid. Maar Vermeulen (1958) is aanmerkelijk meer dan columnschrijver. Ooit begonnen als leraar maatschappijleraar is hij inmiddels als hoogleraar onderwijsociologie verbonden aan TIAS. Waarnaast hij als toezichthouder verbonden is aan onder meer de Hogeschool Utrecht en als adviseur betrokken is (geweest) bij tal van complexe projecten zoals onderzoek naar de macrodoelmatigheid van het onderwijsstelsel en de professionaliteit van leraren. Eind november 2025 gaat hij met pensioen en dat leek ons een mooie aanleiding voor een interview.

lees meer

Hoe je collega’s meekrijgt bij onderwijsinnovaties

Auteur: Barend Last
Soms loop je rond met een heel goed idee, maar lukt het maar niet je collega’s mee te krijgen. Wat dan niet helpt, aldus Barend Last, is dat idee nog eens dubbel zo hard aanprijzen. Wat wel helpt, is eerst maar eens uitgaan van de behoeften van je collega’s.

lees meer

Een interview met Iliass El Hadioui

Auteur: Marianne van Teunenbroek, Margriet van der Sluis
In DNM 10-4 (december 2023) lichtte onderwijssocioloog Iliass El Hadioui het door hem ontwikkelden professionaliserings- en verbeterprogramma programma ‘De Transformatieve School’ toe. Nu spreken we hem over de rol van de schoolleider en het belang van het verbinden van de binnen- en buitenwereld. Hoe ga je als school om met een leerlingenpopulatie die in hoog tempo verandert? In een samenleving waarin leefwerelden steeds verder uiteenlopen, wordt de school een spanningsveld én ontmoetingsplek. En waarom sommige scholen hierin excelleren, soms tegen de verwachtingen in — en wat schoolleiders en bestuurders kunnen doen om dit mogelijk te maken.

lees meer

Ontwikkelingen in extern onderwijstoezicht en hun betekenis voor intern toezicht

Auteur: Hartger Wassink
In de afgelopen tien jaar is er veel veranderd in de werkwijze van de Inspectie van het Onderwijs. In dezelfde periode nam de intensiteit van het maatschappelijk debat over de kwaliteit van het onderwijs en het lerarentekort toe. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor het intern toezicht van onderwijsorganisaties? Hoe kan je intern op de goede manier bezighouden met onderwijskwaliteit, en hoe heb je je daarbij te verhouden tot het externe toezicht? In dit artikel ga ik in op deze vragen. Daarbij richt ik me vooral op het funderend onderwijs.

lees meer

In gesprek met Marleen Stikker

Auteur: Tanja de Ruijter, Pieter Leenheer
In 2020 sprak Waag-directeur Marleen Stikker haar zorgen uit de digitalisering van het onderwijs. Die zorgen zijn inmiddels alleen maar toegenomen. We leven aldus Stikker, in een gedigitaliseerde wereld waarbij we extreem afhankelijk zijn van de techindustrie. De vraag hoe we regie houden over onze democratie en rechtstaat, is urgenter dan ooit.

lees meer

Waar ben je als je onderwijs onderzoekt? En wie?

Auteur: Jan Bransen
Scheidend hoogleraar Jan Bransen oordeelt kritisch over het huidige onderwijsonderzoek. Dat is maar al te vaak, zoals hij dat noemt, Erklärend onderzoek dat de asymmetrische verhouding tussen onderzoeker en de leraar als gebruiker versterkt. Het levert namelijk bevindingen op over werkzame mechanismen waardoor degenen met kennis van die mechanismen hun technische controle zien groeien. Bransen pleit daartegenover voor Verstehend onderzoek, dat wil zeggen, de poging om verschillende perspectieven voor elkaar toegankelijk te maken en de zaak ook eens van een andere kant te bekijken.

lees meer

Een panelgesprek over de implementatie van basisvaardigheden

Auteur: Tanja de Ruijter, Pieter Leenheer
In 2022 ging het Masterplan Basisvaardigheden van start. Nu we een paar jaar verder zijn, leek het DNMonline tijd voor een gesprek met enkele schoolleiders (zie kader) over de vraag hoe het inmiddels met de implementatie ervan staat. Wat zijn hun ervaringen tot dusverre? Waar lopen ze tegenaan en hoe gaan ze daarmee om? Het gesprek mondde uit in de conclusie dat basisvaardigheden niet op zichzelf staan, maar onderdeel zijn van onderwijs waarin leerlingen tot leren komen, onderwijs dat hen zover mogelijk brengt, en hun kansen zo groot mogelijk maakt. En ook dat dat geen eenvoudige taak is in een complexe en verdrempelde praktijk waarin docenten hun vak pas echt kunnen leren.

lees meer

Kennisbenutting voor duurzame onderwijsverbetering: de rol van schoolbesturen

Auteur: Anje Ros
Schoolbesturen kunnen een cruciale rol spelen in de kennisinfrastructuur, maar zijn zich daar niet altijd van bewust. In dit artikel laten we zien hoe besturen het gebruik van kennis en expertise in hun scholen kunnen bevorderen. De auteur werkt met netwerken van schoolbesturen en andere lectoren aan het inrichten van besturen en scholen als lerende organisaties. Hun belangrijkste inzicht is dat de ontwikkeling naar een lerende organisatie continu aandacht vraagt, en een integrale blik. Wat het oplevert is een andere cultuur in de organisatie: een cultuur van samenwerking, leren van elkaar en systematisch werken aan kwaliteit.

lees meer

1 2 ... 76 »