Onze vakbladen

  Inhoud 'Werkvormen' (juni 2019) Script en autonomiesysteem - Jacqueline van Gent Four story exercise - Fanita English Kennismaking ego toestanden - Nathalie Gispen Kom maar op... - Manon van Omme Racketgevoelens - Sander Reinalda Leuke leertoestanden- Tin Vanderhoeven   Editorial Binnen TA opleidingen zijn er meestal vier leerstromen tegelijk: Theoretische kennis (waar gaat het over?) een integrerend TA-referentiekader ontwikkelen; Procedurele kennis (wat doe je?) TA-methoden en -procedures ontwikkelen; Oordeelsvorming (wanneer doe je wat?) dit gaat over intuïtie, temporisering en ethiek; Identiteit (wie ben je als TA-er?) hoe robuust ben je in wie je bent als professional. In dit nummer staat procedurele kennis centraal – weten wat te doen, door werkvormen te omschrijven. We hebben vragen uitgestuurd naar alle opleiders om er achter te komen welke werkvormen ze gebruiken om een bepaald concept over te brengen. We wilden ook de ‘voor-ouders’ van deze werkvormen eren. We hebben enthousiaste reacties gekregen, die we graag met jullie delen. Jacqueline van Gent omschrijft hoe ze scriptsystemen en autonomie overbrengt, om het loskomen van oude boodschappen te stimuleren. Beatrijs Dijkman omschrijft de vierverhalenwerkvorm van Fanita English, die ons aan de positieve functies van script in ons leven herinnert. Nathalie Gispen gebruikt een constellatie van ego-toestanden, om mensen kennis te laten maken met de inhoud en wederzijdse invloed van deze bouwstenen van onze persoonlijkheid. Manon van Omme gebruikt een werkvorm om studenten te leren omgaan met examenstress en een nieuwe examenstrategie te maken door hun ego-toestanden te exploreren. Sander Reinalda omschrijft een werkvorm om om te gaan met racketeering. Tin Vanderhoeven geeft een voorbeeld hoe je functional fluency en co-creatie kan inzetten om positieve leercontracten te maken aan het begin van een workshop. Karen Bruyn gebruikt een oefening uit het boek van Joe Alexander “A winner’s workbook” om winnende doelstellingen voor je leven te ontwikkelen. Wij eren Anne de Graaf in een diepte-interview over zijn reis als TSTA (teaching and supervising transactional analyst) en als één van de oprichters van de TA academie. In de estafette maken we kennis met Moniek Thunnissen en de CTA-case van Anne Gaijmans gaat over de begeleiding van een klant als TA-counselor.   We wensen jullie veel leesplezier!

INHOUD THEMA ‘VERTROUWEN` (juni 2019)   VERTROUWEN Vertrouwen in herstel van gedetineerden, Michiel Soeters Er waren slachtoffers aan beide zijden van het geweer, Marnix Reijmerink, Klaartje van Gasteren & Jakob van Wielink Op zoek naar vertrouwen, Sijtze de Roos   IK-ANDER Bouwen aan vertrouwen, Mieke Bouma Werelds welvaren, Saskia Teppema Opvoeden zonder straffen en belonen, Atie van Gennip Vertrouwen winnen is een kunst Zonder angst vertrouwen in elkaar, Veronica Waleson Waar vertrouwt de coach op? Ericka Kuyters   ORGANISATIE De wurggreep van vertrouwen, Francine ten Hoedt Vertrouwen, Yvonne Burger Ik werk dus ik ben, Jikke de Ruiter Vertrouwen is een heroïsche daad, Sandra Boukaert De dialoog als succesfactor voor een lerend team, Ben Roelvink & Leen Quist   MAATSCHAPPIJ Op het scherp van de snede, Michiel Soeters & Anne Verbokkem Psychologische basisbehoeften in de coachpraktijk, Eva van Duin Groter denken kleiner doen, Sijtze de Roos “De aandacht verschuiven van de twijfels naar het twijfelen zelf”, Johan Lataster   VOORWOORD Vertrouwen De basis van vertrouwen ligt in de vroege kindertijd bij een veilige hechting. Volgens Juffer (2006) is ongeveer 30-40 % van de Nederlanders onveilig gehecht. Zij hebben minder vertrouwen in de wereld, in andere mensen en in zichzelf dan veilig gehechte mensen. Dit heeft gevolgen voor gezonde relaties op volwassen leeftijd, leert de lezing van Hannah Cuppen. Uit onderzoek (Leenders, 2015) blijkt dat een onveilige hechting ook invloed heeft op het werk en de manier van leidinggeven, beschrijft Sandra Boukaert, expert op het gebied van veiligheid binnen organisaties en teams. Dit is nogal wat. Vertrouwen is niet zo makkelijk en vanzelfsprekend als het soms lijkt. Omdat de eerste levensjaren zo belangrijk zijn, laten we ‘professionele’ opvoeder, Atie van Gennip, aan het woord. Zij pleit voor een opvoeding zonder straffen of belonen en nodigt uit om een manier te zoeken die recht doet aan de behoefte van de opvoeder en het kind. Ook Mieke Bouma ziet het belang van het vergroten van het basisvertrouwen in de kindertijd, ´opdat de val uit het paradijs minder hard zal zijn´. We hopen dat iemand beter met ‘ongelukkig zijn’ zal kunnen omgaan en de moed heeft om de held in het eigen verhaal te worden. Wie dat is gelukt, is ex-gedetineerde, Toon Walravens. Na een worsteling en keerpunt in zijn leven werpt hij zich op als pleitbezorger voor een menselijke behandeling van gedetineerden. Het gaat om wat coaches ook doen: zonder oordeel naar het echte verhaal van de ander luisteren. En daarbij present blijven, ook als het spannend en ongemakkelijk is. Hoe zit het met het vertrouwen van militairen als ze in extreme levensbedreigende omstandigheden terechtkomen? Anne Verbokkem en Michiel Soeters verkenden hoe bij defensie wordt gewerkt aan het kweken van onderling vertrouwen. Een ander bijzonder verhaal is dat van Azim Khamisa. Hij koos na de moord van zijn enige zoon voor de weg van vergeving en compassie in plaats van haat en verbittering. Zo vond hij uiteindelijk zijn roeping. Uit beide verhalen komt naar voren dat vertrouwen hard werken is. Vertrouwen bestaat bij de mogelijkheid van wantrouwen, filosofeert Marjan Slob, die voor ons analyseert hoe het hiermee zit in onze maatschappij, bij overheidsinstanties, organisaties en binnen coaching. Waar vertrouwt de coach eigenlijk op? Al denkend en sprekend met collega’s beschrijft Ericka Kuyters hoeveel vanzelfsprekendheden en aannames hier meespelen.   Dit en nog veel meer in deze uitgave. Veel inspiratie en leesplezier!  

INHOUD THEMA ‘RUIMTE’ (JUNI 2019) Ruimte voor nieuwsgierigheid, Evert Pruis & Jan Arnoud Ruiter     Leren van de ruimte, In gesprek met ESA-directeur Franco Ongaro, Jan Arnoud Ruiter & Ria van Dinteren  Ruimte volgens Bernie Glassman, Stef Lauwers  Kijk eens over je eigen grenzen, Liesbeth Halbertsma & Jolanda van der Veen  Eigen regie, daar zorg je samen voor, Jessica van Wingerden & Janneke Schenning  Muzisch werken geeft ruimte, Stannie Driessen & Bart van Rosmalen Ruimte voor professionaliteit, Manon Ruijters & Frank Verborg      ONDERZOEK Het spel kan beginnen!, Timon Blok    Haal meer uit je training, Karin de Galan & Peter Baggen   Wil de echte morele leider opstaan?, Omar N. Solinger    Ontwikkelruimte voor teams, Karin Derksen    Omgaan met tegenstrijdigheden, Martijn Jansen   INSPIRATIE Hrd-tool, François Walgering    De cognitieve belastingtheorie, Katrin Naert     Trendcatcher column, Ger Driesen    Belemmerende gewoontes, doe er iets aan!, Herman Bosman & Alex van Gool       Ruimte maken Als ik het woord ruimte zie, denk ik meestal aan fysieke ruimte en wat die voor effect heeft op je werkplezier. In de jaren ‘00 werkte ik in een van de mooiste gebouwen van de provincie Utrecht: Huize Voordaan. Een oud landhuis met een rijke geschiedenis. Het was ooit het buitenverblijf van een rijke familie, een kindertehuis en het Huis van Sinterklaas. Dus ook bij Dieuwertje Blok in het Sinterklaasjournaal kwam het gebouw regelmatig voorbij. Toen ik er kwam werken, stond het nog in de steigers. Er moest nog het nodige verbouwd en ingericht worden, maar het was prachtig. Het consultancybureau waar ik werkte, ontving klanten in het pand, hield er feesten en het hele pand stond in het teken van leren en ontwikkelen. En dat begon al bij binnenkomst. Klanten startten het gesprek steevast met de woorden: “Wat een gave omgeving!” En als ze dan met koffie in de hand achter de flipperkast mochten, was iedereen verliefd op het pand en op het bedrijf, net als ik. Dat er voor leren meer nodig is dan fysieke ruimte, ontdekte ik toen ik aan een nieuwe studie begon. Dat vroeg een geheel andere ruimte van me: ruimte thuis, een studeerkamer, een oppas voor de kinderen en ruimte van werk en leidinggevende, om zo nu en dan eens letterlijk ruimte te kunnen pakken voor mezelf, zodat ik fit bleef voor de studie. Die ruimte vond ik dan weer niet in het landhuis, maar op een andere werkplek. Voor dit nummer zijn we niet alleen op zoek gegaan naar fysieke en leerruimte, maar kwamen we ook in aanraking met leren van de ‘echte’ ruimte, de ‘ruimte’ van muzische vorming, ruimte om geen muren te hebben. En om collega Ans Grotendorst maar aan te halen: ruimte om te leren van het werk. En meer. Toen we startten met dit thema dachten we dat het lastig zou zijn om ruimte in verbinding te brengen met leren. Wat wij van dit nummer hebben geleerd, is dat ruimte alles te maken heeft met leren, maar dat dit wel verschillende verschijningsvormen kent. Die andere verschijningsvorm hebben we direct toegepast op dit nummer. Vanaf nu geen promoties meer en onze rubriek wetenschap is veranderd in onderzoek. Immers, ook praktijkonderzoek of onderzoek in de organisatie zelf kan waarde hebben om te delen via TvOO – en dat is wat we gaan doen. Mocht het zo zijn dat er interessant onderzoek is gedaan dat past bij het thema, dan vind je dit terug in het themakatern. En, om nog even terug te komen op die fysieke ruimte, het helpt wel om op een mooie plek te werken waar je vakgenoten kunt ontmoeten. Al zijn die met alle flex- en nomad-werkplekken inmiddels schaars geworden. Gelukkig is er dankzij de ruimtevaart gps en vinden we elkaar toch nog! Ria van Dinteren hoofdredactie, hoofdredacteur@tvoo.nl

“Voor een opleiding die ik geef, moeten de studenten een boek doornemen. Ik merk dat veel van hen moeite hebben met de wetenschappelijke taal. Ik ben op zoek naar activerende werkvormen.” Deze vraag staat op LinkedIn. En er komen meteen tips. “Laat de deelnemers creatieve presentaties voor elkaar bedenken van de gelezen stof.” “Verdeel de hoofdstukken en laat ze die aan elkaar presenteren.” “Laat ze 20 vragen voor elkaar bedenken, maak er een quiz van met prijzen.” “Laat ze een spel maken waardoor ze de stof verwerken.” Er is niemand die zegt: “Vertaal de theorie in een praktische demonstratie.” Toch is dat de tip die naar voren komt uit de moderne leerpsychologie.