Wat is het doel van de positieve psychologie? De International Positive Psychology Association geeft als definitie van positieve psychologie: “De wetenschappelijke discipline die onderzoekt wat mensen en gemeenschappen doet floreren”. Met het European Network for Positive Psychology, waarvan ik bestuurslid ben, ontwikkelden we als visie: “De prevalentie van floreren verhogen in de wereld.” Maar hoe zijn we tot dit floreren gekomen? Dat is de Ockhamvraag die we hier proberen te beantwoorden, zo eenvoudig mogelijk maar niet eenvoudiger dan dat: hoe precies kwamen we tot floreren als doel van de positieve psychologie?

We leven in een werelddeel met buitensporige concurrentie. Produkten en diensten worden vrij gemakkelijk en snel ´gefabriceerd’ en gekopieerd. Dat geldt ook voor de ‘waren’ van loopbaanadviseurs. Er zijn een heleboel technieken om jouw bedrijf of jezelf op de kaart te zetten en te houden. Geen enkele zal op zich wonderen verrichten, maar in samenhang zullen zij na enige tijd het gewenste resultaat opleveren. Hoe pak je dat listig aan als je geen miljoenenbudget voor dagelijkse televisiereclame ter beschikking hebt, terwijl je wel zichtbaar wilt zijn en blijven voor jouw doelgroep?

In het debat onder kennisprofessionals van NOLOC is een interessante discussie ontstaan over de vraag of zelfregie in werk en loopbaan vrijheid en autonomie biedt, dan wel de sociale verschillen tussen werkenden en werkzoekenden vergroot. Tom Luken heeft in het vorige nummer van Loopbaanvisie het eerste standpunt verdedigd. Ik zal in dit artikel betogen dat zelfregie ogenschijnlijk een aantrekkelijk perspectief vormt, maar dat de vrijheid die er mee gepaard gaat ten eerste paradoxaal is, ten tweede altijd een ideologische lading heeft en tot slot dat niet iedereen even goed is toegerust voor zelfregie.

INHOUD THEMA 'EMOTIES' (juni 2015) De biologische wortels van emoties en gevoelens, Mark Nelissen Wil je me precies vertellen wat je voelt?, Jacob van Wielink & Leo Wilhelm Emoties in kunst en coaching, Mirjam Dirkx Wat kun je als coach met verslaving en emoties?, Erica Kuyters IK-ANDER EN NU... Au! Waar ben jij bang voor?, Mirjam Klein Wassink Stilstaan, afronden en weer doorgaan, Marjo Korrel Emoties en stemmingen, Erica Kuyters ORGANISATIE Opdrachtgevers aan het woord, Hans Raamsdonk & Rachelle van Daalen De corporate tribe, Danielle Braun & Jitske Kramer Aan het werk of op de waakvlam?, Marian Timmermans & Willem de Vos MAATSCHAPPIJ Affectieve burgers, Jikke de Ruiter Wonderen, fantasie of waarheid?, Jikke de Ruiter Vrijheid van meningsuiting, Jikke de Ruiter De coachende rol van muziek bij verlies, Simone Vos & Martin Hoondert Ressentiment, Ad Maas Emoties Emoties zijn vaak een vast onderdeel en regelmatig zelfs het startpunt van een coachingsgesprek. Maar wat zijn emoties precies? En wat moet een coach van emoties weten om zijn coachee goed te kunnen begeleiden? Deze vragen vormden het uitgangspunt bij het samenstellen van deze uitgave. Het blijkt dat er vele definities en invalshoeken bestaan voor het begrip ‘emoties’. De reden daarvoor is dat emoties niet naar een duidelijke groep waarneembare verschijnselen verwijzen, aldus professor Agneta Fischer, hoogleraar emotie-theorie (2010). In ieder geval is een emotie een reactie op een gebeurtenis die ons op een of ander manier aangrijpt. Onze belangen worden geraakt. Om inzicht te krijgen in de biologische wortels van emoties en gevoelens starten we met een artikel van professor Mark Nelissen, hoogleraar in de gedragsbiologie. Emoties zijn een activiteit van het brein en hangen direct samen met de strijd om te overleven. Zij helpen ons daar waar nadenken veel te lang zou duren.  Danielle Braun en Jitske Kramer bekijken emoties vanuit een heel andere optiek. Zij vergelijken vanuit een antropologische invalshoek hoe wij omgaan met emoties in tribale samenlevingen en in organisaties, en zij werken enkele interessante verschillen tussen westerlingen en Aziaten uit. Daarnaast benadrukken zij het belang van overgangsrituelen. Marjo Korrel maakt de vertaalslag naar de praktijk en deelt een overgangsritueel dat behulpzaam is bij het goed afronden en afscheid nemen van een fase. Verder blijkt het nuttig om onderscheid te maken tussen een emotie (het moment) en een stemming (een algemene basishouding). Door dit onderscheid te maken ontstaat meer zicht op welke horizon de coachee aanhoudt bij zijn persoonlijke ontwikkeling. In beide gevallen ligt de sleutel tot persoonlijke ontwikkeling in de werkelijke acceptatie van de situatie, aldus Ericka Kuyters. Tot slot eren we in deze uitgave het gedachtegoed van Marshall B. Rosenberg, grondlegger van de verbindende communicatie. Hij stelt, heel in het kort, dat emoties ontstaan doordat onze behoeften niet zijn vervuld. En zo vormen emoties een mooi aanknopingspunt voor de begeleiding. “Koester je emoties en onderschat ze nooit.” Robert Henri